Voorbereiding toets H3 + H4 taalverzorging

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

2C - maandag 29 maart
Nodig: H3 taalverzorging + H4 taalverzorging 

Vandaag 

1. Opening ~5 min
2. Theorie toets bespreken ~5 min 
3. Instructie ~5 min 
4. Extra uitleg zinsontleding ~5 min 
Extra uitleg verwijswoorden ~5 min
Extra uitleg werkwoordspelling ~5 min
5. Klassikaal oefenen 

Lesdoel

• Je kunt uitleggen wanneer je de verwijswoorden deze, die, dit, dat, met wie en waarmee gebruikt.
• Je kan zinnen ontleden: pv t/m mw.
  
• Je kan het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord spellen, het voltooid deelwoord en de pvtt. 

In de toets komt: 

- zinsontleding: benoem pv, ow, wg, lv en mw
- verwijswoorden: vul in: die, deze, dit, dat, met wie, waarmee
- werkwoordspelling: pvtt, pvvt, vd, vd als bn 

toets = donderdag 8 april en vrijdag 9 april (wanneer je op school bent). Leerlingen die beide dagen er zijn, maken de toets donderdag 8 april. 

Voorbereiding toets:

Maak de opdrachten van H3 taalverzorging + H4 taalverzorging. H4 taalverzorging lastige werkwoorden maak je zelfstandig. 
--> uitlegfilmpje bekijken, uitleg Lessonup doornemen, opdrachten maken, extra uitleg zo volgen. 

Instructie

Vandaag = oefenen, trainen, oefenen, trainen! Zachtjes overleggen (er wordt ook extra uitleg gegeven) 
HOE: H3 taalverzorging + H4 taalverzorging, trainen via Studiewijzerplus, Cambiumned.nl, uitlegfilmpjes bekijken, oefentoets maken, uitleg vragen. 

Zie materiaal op de Classroom! Daar komen ook alle antwoorden op en extra uitleg. Eigen verantwoordelijkheid!

Extra uitleg zinsontleding

A. Het noodweer heeft gelukkig weinig schade veroorzaakt. 

1. Zoek de persoonsvorm:
Heeft het noodweer gelukkig weinig schade veroorzaakt? OF
Het noodweer had gelukkig weinig schade veroorzaakt.
2. Verdeel de zin in zinsdelen:

Het noodweer | heeft | gelukkig | weinig schade | veroorzaakt.

Extra uitleg zinsontleding

A. Het noodweer heeft gelukkig weinig schade veroorzaakt. 

3. Onderwerp
Wie/wat heeft? --> Wie/wat heeft weinig schade veroorzaakt?
= Het noodweer
4. Werkwoordelijk gezegde (alle ww in de zin) 
Sowieso ALTIJD DE PV. Wg = heeft veroorzaakt. 

Extra uitleg zinsontleding

A. Het noodweer heeft gelukkig weinig schade veroorzaakt. 

5. Lijdend voorwerp 
Wat/wie heeft het noodweer veroorzaakt? 
= weinig schade 
6. Meewerkend voorwerp
Aan wie/voor wie heeft het noodweer weinig schade veroorzaakt? X

Extra uitleg zinsontleding

B. Geeft de ijscoman vandaag aan iedere klant een extra bolletje ijs? 

1. Zoek de pv: Gaf de ijscoman ... --> pv = geeft 
2. Verdeel de zin in zinsdelen: 

Geeft|de ijscoman|vandaag|aan iedere klant|een extra bolletje ijs? 

Extra uitleg zinsontleding

B. Geeft de ijscoman vandaag aan iedere klant een extra bolletje ijs? 

3. Onderwerp: Wie/wat geeft? --> Wie/wat geeft vandaag aan iedere klant een extra bolletje ijs? = de ijscoman 
4. Werkwoordelijk gezegde: ALTIJD de pv + eventueel andere ww
--> wg = geeft 

Extra uitleg zinsontleding

B. Geeft de ijscoman vandaag aan iedere klant een extra bolletje ijs? 

5. Lijdend voorwerp
Wat/wie geeft de ijscoman (aan iedere klant)? = een extra bolletje ijs. 
6. Meewerkend voorwerp: Aan wie/voor wie geeft de ijscoman een extra bolletje ijs? Wie is de ontvanger? = aan iedere klant

DEZE, DIE, DIT, DAT

Dit zijn verwijswoorden.

dezE en diE gebruik je bij dE-woorden

diT en daT gebruik je bij heT-woorden

de-woorden

Een zelfstandig naamwoord waar het lidwoord de bij staat, 

is een mannelijk of vrouwelijk woord 

of een woord in het meervoud. 

Daar kun je naar verwijzen met de 

aanwijzende voornaamwoorden deze en die.

dE eindigt op een E - dezE en diE eindigen ook op een E

het-woorden

Een zelfstandig naamwoord waar het lidwoord het bij staat, 

is een onzijdig woord. 

Daar kun je naar verwijzen met de 

aanwijzende voornaamwoorden dit en dat.

heT eindigt op een T - diT en daT eindigen ook op een T

Verwijswoorden - voorbeeld

de-woorden: verwijs met deze of die

het-woorden: verwijs met dit of dat

de-woorden en het-woorden

Deze deur is op slot, maar die daar is wel open.

(de deur)

Dat paard is wild, maar dit hier is rustig.

(het paard)

Verwijswoorden deel II

Verwijswoorden gebruiken we ook op een andere manier.

De keuze tussen: 

met wie 

en 

waarmee

Wanneer gebruik je nu precies wat?

met wie  -  gebruik je als je te maken hebt met mensen

waarmee  -  gebruik je als je te maken hebt met dieren of dingen

Voorbeeld I

Zij is iemand met wie je altijd gezellig kunt kletsen.

'Zij' is een mens.

We gebruiken: met wie.

Voorbeeld II

Het boek waarover je zo enthousiast vertelde, is me ook goed bevallen.

'Het boek' is een ding.

We gebruiken: waarmee.

Het paard .... Annelies een goede band heeft, is helaas geblesseerd.

1. met wie
2. waarmee

De docent ...... ik altijd kan lachen.

1. met wie
2. waarmee

Zie jij de vogel achter de hele groep vliegen?
"Ja, ik zie ...... vliegen"

1. deze, die
2. deze, dat
3. dit, dat
4. die, dit

Formuleren (verwijswoorden)

''Ik heb een oude fiets, maar … rijdt nog goed.''

1. dat
2. dit
3. de
4. die

Drie verschillende werkwoorden

1. pv tegenwoordige tijd.
2. pv verleden tijd. 
3. voltooid deelwoord 

persoonsvorm tegenwoordige tijd

Persoonsvorm verleden tijd

Voltooid deelwoord herkennen

LASTIGE WERKWOORDEN

Van sommige werkwoorden klinkt de persoonsvorm tegenwoordige tijd en het voltooid deelwoord hetzelfde, MAAR je schrijft ze wel anders.

Ge-, be-, ont-, ver-, her- 

Woorden, die hiermee beginnen zijn lastig. 

bijvoorbeeld:

Jan verstuurt een bericht
Jan heeft een bericht verstuurd.

Versturen - en = verstur --> r zit niet in  't ex-kofschip, dus verstuurd! Verlengproef --> verstuurde

Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

De foto is vergroot --> de vergrote foto.

Ik verwacht hem elk moment --> de verwachte vriend.

De weg is verbreed --> de verbrede weg.

Regel

Een voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord schrijf je zo kort mogelijk!

Voorbeeld

De vergrote foto      (niet vergrootte).

De verwachte vriend        (niet verwachtte).

De verbrede weg           (niet verbreedde).