Basiszorg 1e jaar | Periode 2 | Lesweek 5

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Vitale functies

Basiszorg 1e jaars | periode 2 | lesweek 5

Vorige week

Hartslag & ademhaling

Hebben jullie hierover nog vragen?

Leerdoelen | De student kan:

- Op basis van het verpleegplan de vitale functies en lichaamstemperatuur van de zorgvrager bewaken.

-Beschrijven hoe de lichaamstemperatuur geregeld wordt.

- De lichaamstemperatuur van een zorgvrager meten, interpreteren en actie ondernemen bij afwijkende waarden.

- Een zorgvrager met koorts verzorgen.

- De bloeddruk van een zorgvrager meten, interpreteren en actie ondernemen bij afwijkende waarden.

- De gegevens op de juiste manier registreren.

Normaalwaarden vitale functies

Bloeddruk --> tensie --> RR --> 120/80 mmHg

Hartslag --> pols --> P --> 60-100 bpm

Temperatuur --> T --> 36,5 - 37,5 °C

Saturatie --> Sat -->  >95%

Ademhaling --> AH --> 12-20 pm

Bewustzijn --> Glasgow Come Scale --> GCS/EMV

Temperatuur

Wanneer wordt gesproken over de lichaamstemperatuur, dan wordt over het algemeen de kerntemperatuur bedoeld. De kerntemperatuur is de temperatuur die heerst in de romp en de hersenen. De temperatuur van de ledematen en de huid (schiltemperatuur) is over het algemeen lager dan de kerntemperatuur.

Heftige emoties zorgen ervoor dat er warmte wordt geproduceerd

Ja, dat klopt!

Nee, wat een onzin!

Productie warmte

- Lichamelijke activiteit

-  Spijsvertering

- Heftige emoties

Op welke manier verlies je warmte?

Hoe verlies je warmte?

- De huid

- Uitademingslucht

- Door urine en ontlasting

Afwijkingen in de temperatuur

Ondertemperatuur: <36 graden.

Normale temperatuur: 36,5 tot 37,5 graden.

Verhoging (subfebriele temperatuur) 37,5 tot 38,0 graden.

Koorts: >38,0 graden.

Oorzaak koorts

Koorts

Aangenomen wordt dat koorts bijdraagt aan het bestrijden van een infectie. Dit komt omdat koorts ervoor zorgt dat de stofwisseling sneller verloopt en de doorbloeding verbeterd. Hierdoor kunnen ziekteverwekkers makkelijker bestreden worden. Koorts op zichzelf is niet gevaarlijk. Het is wel belangrijk dat cliënten met koorts hun warmte voldoende kwijt kunnen en goed blijven drinken.

Verpleegkundige interventie bij koorts

Hoe meet je de lichaamstemperatuur?

- Rectaal

- Oraal

- Tympaan

- Axillair

Tensie (bloeddruk)

Bovendruk (systolische druk) -  Onderdruk (diastolische druk)

Een bloeddruk, oftewel tensie, wordt geschreven als mmHg (milimeters kwik).

De bovendruk is de druk op het moment dat het hart bloed in de slagaders pompt waardoor de druk stijgt. De onderdruk is de druk op het moment dat het hart ontspant tussen de hartslag, waardoor de druk in de slagaders afneemt.

Bloeddruk interpreteren

Hypertensie:

- Systolisch > 140 mmHg

- Diastolisch > 90 mmHg

De bovendruk wordt vooral gezien als bepalend voor het risico op hart- en vaatziekten. Het starten van behandeling met medicijnen hangt daarom ook met name van de bovendruk af

Bloeddruk meten

Automatische bloeddrukmeter

Kies de juiste maat bloeddrukband

Laat de patiënt bij voorkeur zitten

Niet bewegen en niet praten

Contra-indicaties

Wonden aanwezig zijn

De arm gezwollen is

De arm verlamd is

De lymfeklieren in de oksel zijn verwijderd (okselkliertoilet)

Een infuus in de arm aanwezig is

Bewustzijn

Normaal gesproken heeft een cliënt een helder bewustzijn. Dit wil zeggen dat prikkels uit de omgeving worden opgevangen en dat de cliënt reageert op wat om hem/haar heen gebeurt. Bij een helder bewustzijn reageert de cliënt op aanspreken en beantwoordt vragen adequaat.

De vitale parameter bewustzijn zegt wat over het functioneren van ....

1. De ziel
2. de hersenstam
3. de hersenen
4. het geheugen

Oorzaken stoornis in bewustzijn

- Hersenletsel, bijvoorbeeld na een ongeluk.

- Problemen met ademhalen, dit geeft een langdurig gebrek aan zuurstof in de hersenen.

- Hartstilstand, doordat de circulatie niet adequaat is komt de zuurstofvoorziening van de hersenen in de problemen.

- Bepaalde ziekten, voorbeelden zijn epilepsie en diabetes mellitus

Een (licht) verminderd bewustzijn

Lichte bewusteloosheid

Bewusteloosheid coma

Bewusteloos reageert wel op pijnprikkel

De patiënt reageert nergens op

Niet bewusteloos, maar bepaalde zintuigelijke waarnemingen worden niet goed verwerkt

Glasgow Coma Scale (GCS) | EMV

Hebben jullie nog vragen over de T, RR of bewustzijn?

Volgende week!

Menstruatie

Intimiteit en seksueel functioneren