Vulkanen blok 4 les 3

• M&M
• Middelbare school
• vmbo lwoo
• Leerjaar 1

VULKANEN & AARDBEVINGEN

Deelonderwerp 2.4

• Ik kan uitleggen uit welke lagen de aarde is opgebouwd.
• Ik kan de verschillende lagen van de aarde benoemen.
• Ik kan uitleggen hoe een vulkaanuitbarsting ontstaat
• Ik kan uitleggen wat het verschil tussen magma en lava is.
• Ik kan uitleggen hoe een vulkaan werkt.
  

Hoe ontstaat een vulkaanuitbarsting?

Een vulkaanuitbarsting begint in de aardmantel. Daarin zit een hete stroop van vloeibaar, gesmolten gesteente, magma . De aardkorst drukt zwaar op het magma.

Als de druk te groot wordt, zoekt het magma een weg naar buiten. Dat lukt bij smalle spleten in de aardkorst. Door zo'n smalle spleet stroomt het magma naar buiten in de krater. Dan is er een vulkaanuitbarsting . 

Hoe ontstaat een vulkaan?

1. Doordat er gaten in de aardkorst zitten.
2. Doordat de zon een bepaald punt te lang verhit.
3. Dat weet men niet.
4. Doordat aardplaten botsen en/of uitelkaar drijven.

    Wat zijn de gevolgen van een vulkaanuitbarsting?

Waar ontstaan vulkanen?

Niet overal op de aarde komen vulkanen voor. De meeste vulkanen ontstaan op plaatsen waar aardplaten tegen elkaar of langs elkaar bewegen. Daar ontstaan scheuren in de aardkorst en stroomt magma naar buiten.

Vulkanen komen dus net als aardbevingen voor in de buurt van breuken. Nederland ligt midden op een aardplaat, hier komen dus amper vulkanen voor. 

vulkanen

Voordelen van een vulkaan

De as van de vulkanen maakt het land in de buurt van een vulkaan vruchtbaar. De planten groeien daardoor erg goed. Hoewel een uitbarsting enorm gevaarlijk is, hebben veel boeren toch hun akkers in de buurt van vulkanen (afbeelding hiernaast). In de buurt van vulkanen komen ook kostbare metalen en bruikbare gesteenten voor. Die gesteenten kunnen mensen goed gebruiken als bouwmaterialen.

Soorten vulkanen

Er zijn 3 soorten vulkanen:

1. actieve vulkanen (barst af en toe uit bijv. de Vesuvius)
2. slapende vulkanen (hebben al lang niet gewerkt, maar dat kan veranderen)
3. dode vulkanen (een vulkaan die nooit meer uitbarst)

Wat voor soort vulkanen heb je?

1. wakkere vulkanen, slapende vulkanen, levende vulkanen
2. levende vulkanen, actieve vulkanen, dode vulkanen
3. dode vulkanen, slapende vulkanen, wakkere vulkanen
4. dode vulkanen, actieve vulkanen, slapende vulkanen

Er is geen verbinding meer met de magmahaard

Deze vulkaan barst regelmatig uit

Deze vulkaan is al een tijdje rustig, maar zou nog eens kunnen uitbarsten

Actieve vulkaan

Slapende vulkaan

Dode vulkaan

Aardbeving

Platentektoniek

Epicentrum

Schaal van Richter

Wat nu te doen??

Maken leerdoelen en begrippen