§4 Cultuur

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

                     §4 Cultuur

Leerdoelen

Je leert....

• wat het verschil is tussen dominante-, sub- en tegencultuur.
• wat een multiculturele samenleving is.
• het verschil tussen vooroordelen en stereotypen.
• op welke manieren migranten kunnen inburgeren.
• welke vormen van discriminatie er bestaan.

Er zijn verschillende soorten culturen:

a. Dominante cultuur: de overheersende cultuur. Is het meeste in een land aanwezig. In NL dus de NL-se cultuur.

b. Subcultuur: de cultuur die in de minderheid is en NIET botst met de waarden en normen van de dominante cultuur. Bv. JTC-cultuur, voetbalvereniging.

c. Tegencultuur: de cultuur die in de minderheid is en waarvan de waarden en normen WEL botsten met de dominante cultuur. Bv. extreem-rechts, krakers, hooligans

Dominante cultuur

• De normen, waarden en gewoonten van de meeste mensen in een land
  

• Bijvoorbeeld: de intocht van Sinterklaas of 's avonds rond zes uur warm eten

• Maar ook: vrijheid van meningsuiting en gelijke behandeling van vrouwen

Subculturen

• Een subcultuur is de cultuur van een kleine groep binnen de samenleving, bijvoorbeeld door: muzieksmaak, land van herkomst, werk of geloof

• Je gedraagt je volgens deze normen, waarden en gewoonten

• Je hoort meestal niet bij één subcultuur

Tegencultuur

Groepen die zich verzetten tegen (delen van) de dominante cultuur of daar zelfs een bedreiging voor vormen. 

- Welke tegenculturen kennen we in NL?

Tegencultuur

• Dierenrechtenactivisme
  
• Milieuactivisme
  
•  Extreemlinks
  
• Extreemrechts
• Krakers
• Anti-COVID
• Soevereinen/autonomen

Geef een voorbeeld van dominante cultuur.

Geef een voorbeeld van een subcultuur.

Geef een voorbeeld van een tegencultuur.

Maken bij dit onderdeel:

WB par. 3.1 opdr. 1, 2, 4, 6, 11, 12, 13

Multiculturele samenleving (Boek: Hoofdstuk 7)

Er zijn 3 manieren om in te burgeren - I

1. ????????

Je past je gedeeltelijk aan de nieuwe cultuur aan.

Hoe heet dit?

Er zijn 3 manieren om in te burgeren - I

1. Integratie

Je past je gedeeltelijk aan de nieuwe cultuur aan.

• Nieuwkomers nemen de Nederlandse gewoonten over, maar houden ook veel dingen van hun eigen cultuur. Bijv. je leert wel de taal, maar behoudt je geloof.

Er zijn 3 manieren om in te burgeren - III

2. ?????????

Je past je helemaal niet aan de dominante cultuur aan en behoudt je eigen cultuur.

Hoe heet dit?

Er zijn 3 manieren om in te burgeren - III

2. Segregatie

Je past je helemaal niet aan de dominante cultuur aan en behoudt je eigen cultuur.

• Groepen leven gescheiden van elkaar, aanpassen is niet nodig, omdat je vooral samenleeft met mensen die jouw waarden, normen en gewoonten delen en misschien zelf dezelfde taal spreken.  Bijvoorbeeld wijken waar vooral migranten wonen.

Hoe heet dit?

Er zijn 3 manieren om in te burgeren - II

3. ?????????

Je past je (bijna) volledig aan de dominante cultuur aan.

Hoe heet dit?

Er zijn 3 manieren om in te burgeren - II

3. Assimilatie 

Je past je (bijna) volledig aan de dominante cultuur aan.

• Nieuwkomers vervangen heel veel van hun cultuur door de cultuur van het land waar ze gaan wonen (=dominante cultuur). De eigen gewoonten en tradities, bijvoorbeeld naar de moskee gaan, worden dan losgelaten.
  

Mevrouw van Hassel die kletst met mevrouw El Allouchi onder het genot van een kopje muntthee.

Een Chinese vader die jaren geleden christelijk werd, omdat hij vond dat hij het "Nederlandse geloof" moest hebben. 

Zwarte scholen en witte scholen.

Segregatie

Assimilatie

Integratie

Volledige aanpassing

gedeeltelijke aanpassing

geen aanpassing

Assimilatie

Segregatie

Integratie

Integratie

Assimilatie

Segregatie

Inburgeringscursus

Zwarte en witte scholen

Andere taal overnemen

Aanpassen aan nieuwe cultuur

Opgaan in nieuwe cultuur

Eigen cultuur behouden

Integratie

Segregatie

Assimilatie

Maken bij dit onderdeel:

WB par. 7.2

+ WB par. 3.1 opdr. 1, 2, 4, 6, 11, 12, 13

Kun je de volgende begrippen uitleggen?

• Stereotype
• Vooroordeel
• Tolerant

Nee? Let dan even op en schrijf goed mee!

Stereotype

Soms denken mensen volgens een stereotype: 

een oordeel over een grote groep mensen, op basis van iets dat je van 1 iemand weet. 

Bijv. “alle mavo 3 leerlingen zijn lui”, want ik ken 1 luie mavo 3 leerling

Bijv. "......................................................",

want ik ken 1 ..................... Nederlander

Stereotypen

Stereotypen

Zoek op:

Over iedere groepen bestaan er stereotypen.

Zoek op welk stereotype beeld er bestaat over de Nederlander. 

Schrijf de kenmerken die je gevonden hebt op en leg uit of jij het stereotype van de Nederlander  herkent .

Ja of nee... ?

Stereotype Nederlander

- Wat hebben jullie opgezocht ?

- Klopt het beeld met de werkelijkheid

- Waarom wel / niet?

- Hoe zou dit met andere stereotype zijn?

- Wat kun je nu zeggen over stereotypen?

Bedenk in tweetallen een vooroordeel over elkaar.

Is het vooroordeel uiteindelijk waar gebleken?

Vooroordelen 

Mensen die elkaar voor het eerst zien, hebben meestal toch al een mening gevormd over de ander: zij hebben een vooroordeel

Een vooroordeel = een oordeel over iets of iemand zonder dat je diegene kent/de feiten kent.

Stereotypen & Vooroodel

Stereotypen

Respect

Racisme

Tolerantie

Vooroordeel

Een overdreven beeld van een groep mensen

Een oordeel over iemand zonder feiten te kennen

De ander in zijn waarde laten

Discriminatie op basis van ras

Het accepteren van verschillen

Weet jij welk begrip bij de situaties hoort? Bekijk de situaties en koppel het begrip aan de juiste omschrijving.

Racisme

Discriminatie op basis van geloof

Vooroordeel

Stereotype

Discriminatie op basis van leeftijd

Alle vluchtelingen zijn gelukszoekers.

Fatima wordt niet aangenomen omdat zij een hoofddoek draagt.

In een vacature staat: deze baan is alleen geschikt voor 30 tot 40 jarigen.

Alle jongens houden van voetbal.

Iemand met een donkere huidskleur wordt geweigerd door een bewaker bij een club.

Soms is er sprake van discriminatie: mensen anders behandelen in dezelfde situaties. Dat kan op basis van:

• Culturele achtergrond: bv een Turkse man wordt niet aangenomen voor een baan, alleen maar omdat hij Turks is.
• Uiterlijk: iemand die dik is wordt niet aangenomen voor een baan, want die zal “wel lui” zijn.
• Geslacht /geaardheid: een homoseksueel persoon wordt geweigerd als docent
• Leeftijd: iemand van 60 krijgt geen baan, want hij is “te oud”.

Tolerantie en respect

Tolerant: je staat open voor de waarden en 

normen van andere mensen.

Tolerantie heeft veel te maken met respect. Door tolerant te zijn, laat je zien dat je mensen die anders zijn respecteert.

Respect: Je laat de ander in zijn of haar waarde.  

Wie ben jij werkelijk?

The DNA Journey

"Het is gemakkelijk om te denken dat er meer dingen zijn die ons verdelen dan verenigen. Maar we hebben eigenlijk veel meer gemeen met andere nationaliteiten dan je zou denken. 

We vroegen 67 mensen van over de hele wereld om een DNA-test te doen, 

...en wat blijkt....

Najib Amhali

Maken bij dit onderdeel:

WB par. 

+ par. 7.2

+ par. 3.1 opdr. 1, 2, 4, 6, 11, 12, 13