Lezen en schrijven 6, les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 3

Lezen en schrijven, les 4

• Huiswerk en aanwezigheid controleren (5 min)
• Lesdoelen (2 min)
• Bespreken huiswerk (8 min)
• Bekijken examen (15 min)
• Uitleg oorzaak/gevolg en doel/middel (5 min)
• Quizvragen (6 min)
• Opdracht (niet af = huiswerk) (18 min)

Lesdoelen

- Je kent de tekstverbanden oorzaak-gevolg en doel-middel en je weet welke signaalwoorden daarbij horen.

- Je herhaalt de tekstverbanden opsomming en tegenstelling

Bespreken huiswerk

- Je kent de tekstverbanden oorzaak-gevolg en doel-middel en je weet welke signaalwoorden daarbij horen.

- Je herhaalt de tekstverbanden opsomming en tegenstelling

Oorzaak - Gevolg

De oorzaak is iets dat gebeurd is voordat de situatie (het gevolg) plaatsvond.

Het wordt echter niet altijd in die volgorde opgeschreven.

Ik had een onvoldoende voor mijn toets, dat kwam doordat ik niet goed geleerd had.

doordat = signaalwoord voor oorzaak-gevolg tekstverband

Doel - middel

Het middel gebruik je om het doel te bepalen

Signaalwoorden: waarmee, door middel van, om te

Er ligt overal sneeuw.

Hij zette een muts op, zodat zijn oren niet zouden bevriezen.

De kinderen rolden een sneeuwbal, om een sneeuwpop te maken.

Wat is GEEN signaalwoord voor
doel-middel?

1. waarmee
2. even ... als
3. zodat
4. door middel van

Welk signaalwoord hoort bij:
Oorzaak - Gevolg

1. neem nou
2. eerst
3. bovendien
4. daardoor

In welk antwoord lees je een
oorzaak-gevolg?

1. Mijn oom kwam in een lange file terecht. Daardoor kwam hij te laat op zijn werk en miste hij een belangrijke afspraak.
2. Het lijkt me niet verstandig die cd nieuw te kopen.Je zou bijvoorbeeld eens op Marktplaats kunnen kijken, waar ontzettend veel cd’s voor heel lage prijzen worden aangeboden.
3. Evert is een ontzettend avontuurlijke vent. Zijn vriend daarentegen is een enorme huismus die er geen behoefte aan heeft bijzondere dingen te beleven.
4. Jeremy wilde niet naar de dierentuin, Jorrit wilde niet naar het bos en Anke wilde niet naar het strand. Kortom, we konden het niet eens worden over wat we gingen doen.

Welk tekstverband herken je?
Eerst zet je saldo op je ov-chipkaart, daarna activeer je de kaart en vervolgens kun je inchecken en naar je werk reizen.

1. tijdsvolgorde (chronologie)
2. oorzaak-gevolg
3. Opsomming

In de achtbaan zat een stevige band, daarmee werd Suus werd aan haar stoel vastgemaakt.

1. doel/middel
2. oorzaak/gevolg
3. opsomming
4. vergelijking

Signaalwoorden voor oorzaak/gevolg zijn:

1. maar, echter
2. doordat, daardoor, als gevolg van
3. ten eerste, verder, ook

Welk tekstverband herken je? Door een goede concentratie, kun je sneller je werk afmaken.

1. tijdsvolgorde
2. voorwaarde
3. doel-middel

Welke signaalwoorden horen er bij een oorzaak-gevolg tekstverband?

1. doordat, daardoor, met als gevolg
2. ten eerste, daarna, vervolgens, tot slot
3. maar, echter, toch, integendeel
4. zoals, bijvoorbeeld, zo, ter illustratie

Opdracht: 

•  Zoek op internet (tip: Nu.nl)
  verschillende nieuwsberichten
  en haal 5 oorzaak-gevolg
  verbanden eruit. 
  
  
• Inleveren via ELO - Opdrachten - NL Huiswerk 15-03

Verzin zelf een zin waarin een oorzaak en gevolg verband wordt genoemd