Leerpad 6 Begeleiding bij de verwerking van ziekte, beperking of behandeling

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Leerpad 6: Begeleiding bij het verwerken van ziekte, beperking of behandeling.

Herstellen na ziekte/verlies. Wat vond/vid jij het moeilijkste aan die periode ?

Waar gaat de vorige tekst over denken jullie ?

Jouw taak als VZ-IG er bij rouw, verlies

Als verzorgende kun je de zorgvrager steunen en begeleiden bij het uiten van en omgaan met deze emoties. Je kunt begeleiden door:

reacties op verlies te signaleren

te troosten

in te gaan op reacties van de zorgvrager

een helpend gesprek te voeren

empathisch (begripvol) en respectvol te zijn

Welke situatie is een voorbeeld van veries van positie

1. In een zorgcentrum woont een dementerende mevrouw op een gesloten afdeling
2. Een jonge man verliest zijn baan als autospuiter na een ongeluk waarbij hij in een rolstoel belandt
3. Een volwassene moet zijn droom om piloot te worden opgeven
4. Een mevrouw van 57 wordt geholpen met douchen en aankleden i.v.m. neurologische ziekte.

Verliezen is ook veranderen

Mensen verliezen veel: ook jij ! 

Verliezen is ook veranderen van levensperspectief.

* Veranderen van zelfbeeld

* Ervaren van kwaliteit van leven ( opvatting over ziekte, aandoening, stoornis) of religieuze opvattingen.

Stel bij de begeleiding het levensverhaal van de zorgvrager centraal.

Copingstrategie betekent: ermee om leren gaan. Wat is passieve coping, denken jullie ?

1. actief aanpakken van stress of de gevolgen daarvan.
2. vermijden oftewel het niet aanpakken van stress of de gevolgen daarvan.

Emotiegerichte Coping 

* steun zoeken of getroost willen worden

* je gevoelens uiten door te huilen of te schreeuwen

* het probleem vermijden door er juist niet over te praten

* afleiding zoeken in muziek of gezelschap

* net doen alsof er niets aan de hand is (ontkenning)

* je eigen situatie vergelijken met die van mensen die nog slechter af zijn

Probleemgerichte Coping

* naar de dokter gaan zodra je je ziek voelt

* je houden aan medische voorschriften

* medicijnen op tijd innemen

* je houden aan dieetvoorschriften

* informatie zoeken om meer inzicht te krijgen in de situatie op internet, in boeken, bij patiëntenverenigingen

* hulpmiddelen aanvragen

Begeleiden van coping

Om de zorgvrager te helpen tot een juiste copingstrategie te komen, moet je hem ondersteunen bij het verwerken van het verlies. Je kunt copingstrategieën in goede banen leiden door:

de invloed van de stoornis of aandoening op het dagelijkse leven te beperken

te helpen bij het uitvoeren van het therapeutisch regime

het dagelijkse leven te vergemakkelijken

spirituele zorg te bieden

de naasten van de zorgvrager te begeleiden

Als Verzorgende-Ig begeleidt jij een zorgvrager door hem te wijzen op het overmatig drankgebruik. Dit is een voorbeeld van begeleiden bij:

1. Therapeutisch regime
2. Invloed van stoornis op dagelijks leven te beperken
3. Spirituele zorg bieden
4. Naasten begeleiden

Fases in verwerkingsproces

Fases volgens E.K.R.

1 -ontkenning en shock

2 - boosheid en woede

3 -marchanderen, onderhandelen

4 -verdriet, somberheid of depressie

5 -acceptatie en aanvaarding

Fases volgens de 3 A's

Afweer

Reacties op het verlies die te maken hebben met gevoelens van pijn: afweer, verdoving, agressie, ontkenning en onderhandeling of marchandering.

Afscheid en pijn

Het gevolg van het verlies wordt duidelijker en langzaam wordt emotionele en fysieke pijn toegelaten in de vorm van verdriet en huilen, woede en boosheid en angst.

Accommodatie of aanpassing

Aanpassing aan de nieuwe situatie en de nieuwe werkelijkheid: accepteren van het sterven en accepteren van het verder alleen moeten dorgaan

Voorbeeld van rouwarbeid ( verliesverwerking) is:

1. opnieuw leren houden van mensen om je heen en het leven
2. rouwkaarten schrijven

Helpend gesprek voeren

Helpend gesprek

Hoe help jij iemand die met verlies moet omgaan ?

Wat is belangrijk voor een VZ-Ig-er

om kunnen gaan met je eigen (onverwerkte) verlieservaringen

of je open durft te staan voor verdriet van anderen

of je kunt omgaan met onmachtgevoelens

Als je even niet weet wat je moet zeggen, kies dan voor aandachtig luisteren.

Je eigen onmacht toegeven bij het begeleiden van verdrietige zorgvragers is een professionele beslissing.