2.1 De Grieken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 2: Grieken en Romeinen

In deze les

• Nieuw hoofdstuk: De Grieken en Romeinen
• Wat gaan we dit hoofdstuk doen?
•  Lesdoel: Je kunt drie kenmerken noemen van het leven in Griekse stadstaten.

Wat weet je al over de oude Grieken?

 Griekse Stadstaten

Bergen, heuvels en dalen

Poseidonia (Paestum) was een Griekse kolonie net onder Napels. 

Griekse 

stadstaten (1)

• Vanaf 800 v.C. woonde aan de kusten van de Middellandse Zee het Griekse volk. 
• Griekenland bestond nog niet als één land

• Er waren steden die als landen werden bestuurd: bijvoorbeeld met een eigen koning

• Zo'n zelfstandige stad heet een polis (stadstaat)

• Ongeveer 700 poleis

Griekse 

stadstaten (2)

• Poleis (meervoud van polis) worden op verschillende manieren bestuurd

• Ze hebben wel vaak dezelfde 'Griekse' cultuur, taal en goden

• De bekendste poleis waren Athene en Sparta

De polis

• Het Griekse landschap bestaat uit zee en bergen
• De steden werden moeilijk door andere steden veroverd
• Iedere stad werd zijn eigen kleine staat: stadstaat
• De grieken noemden zo'n stadstaat een polis

Staat

Een begrensd gebied met een bestuur

Stadstaat

Een stad met het omliggende gebied die zichzelf bestuurt

Acropolis

De acropolis (hoge stad) was het middelpunt van de stad. Het was een versterkte heuvel.

Tempel

De tempel was voor de Grieken erg belangrijk. Net als de Egyptenaren dachten de Grieken dat de goden invloed hadden op het dagelijks leven en ze moesten dus tevreden gehouden worden.

Agora

De agora was het marktplein. Hier konden burgers elkaar ontmoeten om te praten over het bestuur en konden de handelaren handelen.

Stad

Om de acropolis groeide vaak een stad. Door de handel en veiligheid kwamen veel mensen hier wonen.

Platteland

Veel mensen woonden in de stad, maar de meeste mensen waren toch nog boer en woonden op het platteland.

Haven

De Grieken waren handelaren. Veel handel gebeurde over zee en bijna elke stad had dan ook een haven.

Stadsmuur

In de tijd van de Grieken werd veel oorlog gevoerd. Veel steden bouwden dus een stadsmuur om de stad en burgers te beschermen.

Verschillen en overeenkomsten

Tussen poleis waren grote verschillen

Toch hadden de Grieken veel overeenkomsten (cultuur)

Dezelfde taal

Dezelfde verhalen

Dezelfde kunst

Iedere Griekse polis had andere goden

1. Waar
2. Niet waar

Iedere Griekse polis had zijn eigen bestuur

1. Waar
2. Niet waar

Leven in de polis

• In de Griekse wereld zijn de mannen de baas
• Mannen regelen het bestuur
• Vrouwen zorgen voor het huishouden

Dagelijks leven

• Veel Grieken leefden van de landbouw.

• Verbouwden graan, druiven, olijven.

Hielden geiten en varkens.

• Er was alleen weinig vruchtbare grond. Hierdoor was handel erg belangrijk.
• In de Griekse wereld zijn de mannen de baas
• Vrouwen zorgen voor het huishouden

Ongelijkheid

In Athene grote verschillen tussen arm en rijk.

1. vrije mannen met burgerrecht

2. vrije mannen zonder burgerrecht: werden vreemdelingen genoemd.

3. vrouwen: hadden bijna geen rechten, mochten niet meebesturen.

4. slaven: minste rechten, bezit van iemand anders.

burgerrecht: had je als je:

- in Athene geboren was, 

- man was en 

- vrij was.

Noem 3 kenmerken van het leven in een Griekse stadstaat

0

Aan de slag

• Maken: 1 t/m 4
• Aantekeningen af?
• Klaar? Help je buurman/buurvrouw of lees alvast de hele paragraaf door