12.1 Voedingsstoffen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

Telefoon in telefoontas

Tas van tafel

Laptop pakken en opstarten

Binas pakken

Een enzym past precies op de om te zetten stof. Dat betekent dat het enzym ...

1. reactiespecifiek is
2. substraatspecifiek is

Een enzym katalyseert maar één soort reactie. Dat heet:

1. reactiespecifiek
2. substraatspecifiek

Een enzym katalyseert een reactie. Dat betekent:

1. Het enzym versnelt een reactie en blijft zelf intact.
2. Het enzym versnelt een reactie en wordt daarbij opgebruikt.
3. Het enzym past op een bepaalde stof.

Welke bewering klopt?

1. P is de minimumtemperatuur voor dit enzym.
2. Q is de optimumtemperatuur voor dit enzym.
3. R is de maximumtemperatuur voor dit enzym.

Welke bewering klopt? De stijging van de activiteit tussen P en Q komt doordat ...

1. er meer enzymen bijkomen.
2. er per enzymmolecuul meer stof wordt omgezet.
3. er meer substraat bijkomt.

Welke bewering klopt over de enzymactiviteit en de enzymconcentratie bij temperaturen P, Q en R?

1. Bij alle drie de temperaturen is de enzymconcentratie gelijk.
2. Tussen P en Q neemt de activiteit toe, omdat de concentratie van het enzym toeneemt.
3. Tussen Q en R neemt de activiteit af, omdat de concentratie van het enzym afneemt.

Bij A en B wordt evenveel enzymactiviteit gemeten (dus substraat omgezet). Dat betekent ...

1. dat er bij A meer enzymmoleculen actief zijn dan bij B.
2. dat er bij A en B evenveel enzymmoleculen actief zijn.
3. dat er bij A minder enzymmoleculen actief zijn dan bij B.

Wat is er gebeurd daar waar de kromme tussen 4 en 5 de horizontale as raakt?

1. De enzymmoleculen zijn niet actief, maar kunnen dat wel weer worden bij een lagere pH.
2. De enzymmoleculen zijn niet actief, want ze zijn gedenatureerd.
3. De enzymmoleculen zijn opgebruikt.

Een eiwitoplossing wordt geleidelijk verwarmd van 0 graden naar 70ºC. In de oplossing bevindt zich pepsine, dat de eiwitten in de oplossing afbreekt tot polypeptiden. Welke lijn geeft het polypeptidegehalte goed weer?

1. lijn 1
2. lijn 2
3. lijn 3
4. lijn 4

Eén van de enzymen in darmsap van het verteringsstelsel is sacharase. Wat is van dit enzym het ……… (1) het bijbehorende substraat, (2) de optimum pH, (3) de optimum temperatuur en (4) het product? (T1, 4p)

12.1 voedingsstoffen

Je kunt van alle voedingsstoffen aangeven wat hun functie is en waarin ze zitten

Je kunt uitleggen wat de functie is van voedingsvezels.

Welke voedingsstoffen zijn er? (oftewel, wat zit er in je eten?)

voedingsstoffen

voedingsmiddelen = eten en drinken

daarin zitten de 6 categorien voedingsstoffen die je lichaam voor allerlei doeleinden gebruikt

voedingsmiddel

voedingsstof

aardappel

koolhydraten

ijzer

pizza

sinaasappel

eiwit

eigeel

spinazie

vlees

Benoem 3 voedingsmiddelen in de afbeelding en geef aan welke voedingsstoffen daar veel in voorkomen (T1)

Noem twee voedingsstoffen die ook voedingsmiddelen kunnen zijn. Leg uit (T2)

Functies van Voedingsstoffen

1. Brandstof  - Koolhydraten, Vetten, Eiwitten (in nood)
   
2. Bouwstof   - Koolhydraten, Vetten, Eiwitten, Mineralen, Water
   
3. Hulpstof     - Vitaminen
   

Reservestof: voedingsstof die opgeslagen wordt

Vezels: géén voedingsstof! bevorderen darmperistaltiek

Koolhydraten zijn...

1. alleen bruikbaar als brandstof
2. bruikbaar als brandstof en bouwstof
3. alleen te gebruiken als bouwstof

Vetten zijn...

1. alleen bruikbaar als brandstof
2. bruikbaar als brandstof en bouwstof
3. alleen te gebruiken als bouwstof

Eiwitten zijn...

1. alleen bruikbaar als brandstof
2. bruikbaar als brandstof en bouwstof
3. alleen te gebruiken als bouwstof

Water

70% van je cellen bestaat uit water

2 tot 3L water per dag voor een gezonde waterbalans

Oxidatiewater wordt gevormd bij stofwisselingsprocessen in de cel. Dit kan hergebruikt worden in je lichaam. 

Bij de vorming van ..... komt oxidatiewater vrij

1. Eiwitten
2. Vetten
3. Koolhydraten
4. DNA

vitamines

• Hulpstoffen voor stofwisselingsprocessen (ondersteunende werking enzymen) 
  
  
• kleine hoeveelheden
• bij tekort ontstaat een gebreksziekte
  
  
• iedere vitamine eigen functie (binas 82A)
• je lichaam kan de meeste vitamines niet zelf maken (zijn dus essentiëel)

Juist of onjuist?
Vitamine C helpt bij de opbouw van het gebit.

1. juist
2. onjuist

mineralen

Ander woord voor mineralen is zouten

Mineraal                            Toepassing

IJzer (Fe)                           (rode bloedcellen)

Calcium (Ca)                     (skelet)            

Fosfor (P)                          (ATP)

Kalium (K)                          (zenuwstelsel)

Natrium (Na)                      (zenuwstelsel)

Chloor (Cl)                         (zenuwstelsel)
Jodium (I)                           (hormoonstelsel)

vezels

Geen voedingsstoffen

Onverteerbare delen van plantaardig voedsel

Goede ontlasting en darmperistaltiek (kneden van darmen)

Huiswerk

- Maak de opdrachten bij 12.1
- Maak een samenvatting of begrippenlijst van 12.1