12.2: de huid

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Gaswisseling en uitscheiding

Wat doen we vandaag?

-Herhaling

-Uitleg basisstof 12.2

-Aan het werk

Welke onderdelen vallen onder het inwendige milieu? En welke onder het uitwendige milieu? Sleep naar het juiste vak!

Inwendig milieu

Uitwendig milieu

Lucht in de longen

Weefselvloeistof

Voedselbrij in de darmen

Bloedplasma

De afbeelding gaat over de mens. Je ziet hoe stoffen worden uitgewisseld tussen uitwendig milieu, inwendig milieu en de opslag in organen.

4 processen in het menselijk lichaam zijn.

Sleep de processen naar het juiste nummer in de afbeelding

reserves aanvullen

reserves opnemen

uitscheiden

voedsel opnemen

Opslag in huid

Uitscheiding via nieren

Opname voedingsstof

Opname zuurstof

Uitscheiding Koolstofdioxide

Opslag in spieren

Uitscheiding via de lever

Opslag in geel beenmerg

Opslag in lever

Leerdoelen

• Je kunt de delen van de huid in een afbeelding aanwijzen.
• Je kunt de functies van de onderdelen van de huid beschrijven. 
• Je kunt beschrijven hoe de huid zorgt voor een constant inwendig milieu. 

Bouw van de huid

Opperhuid: kiemlaag

Kiemlaag: Levende cellen; de onderste laag cellen deelt zich steeds. 

Nieuwe cellen, drukken de oude laag naar buiten. Oude cellen verhoornen/ maken hoornstof (cellen drogen uit en sterven af)

Functies:

-Hoornlaag van binnenuit aanvullen 

-Bescherming tegen UV straling, door maken pigment

(meer uv straling = meer pigment maken = huid donkerder)

schooltv.nl

Opperhuid: hoornlaag

Hoornlaag: buitenste huidlaag (die je aanraakt) 

Bestaat uit dode, verhoornde cellen (huidschilfers)

Functies: 

-Bescherming tegen ziekteverwekkers 

(doordat cellen in lagen over elkaar heen liggen)

-Levende cellen onder de hoornlaag beschermen tegen beschadiging

-Verdamping van water uit je huid tegenhouden/ uitdroging voorkomen

Bouw lederhuid

Haar =  zit in een haarzakje

Haarzakje = laagje cellen om een haar

(De kiemlaag is om de haar heen in de lederhuid gegroeid. Onder in het haarzakje delen cellen zich constant. Nieuwe cellen duwen de oude naar boven. Zo wordt je haar langer.) 

Haarspier = trekken haren op je huid rechtop (kippenvel) 

Bouw lederhuid

Talgklieren = zitten in de haarzakjes  --> maken talg (vettige stof)

Functies talg: 

-Haren en hoornlaag soepel houden

-Hoornlaag waterdicht houden

Zintuigen = druk, tast, pijn, warmte en kou waarnemen

Bouw lederhuid

Bloedvaten + Zweetklieren = helpen bij het regelen van de lichaamstemperatuur

-Bij kou -->  bloedvaten nauwer; minder bloeddoorstroming --> je wordt bleek en houdt warmte vast.

-Bij warmte --> bloedvaten wijder, veel bloeddoorstroming --> wordt roder en geeft warmte af

Zweet = water en zouten. Zweet verdampt en je lichaam koelt af. 

Onderhuids bindweefsel

Vet dient als:

-Reserve voedsel

-Warmte-isolatie (je verliest minder snel je lichaamswarmte)

= hierin ligt vet opgeslagen

Aantekening

opperhuid: Bestaat uit de hoornlaag en kiemlaag, bevat geen bloedvaten.

hoornlaag: Buitenste laag van de opperhuid die bestaat uit dode, verhoornde celresten.

kiemlaag: Onderste laag van de opperhuid die bestaat uit levende, zich delende cellen.

lederhuid: Huidlaag die bloedvaten, haarspiertjes, zweetklieren, zweetkanaaltjes, zenuwen en zintuigen bevat.

onderhuids bindweefsel: Hierin is vet opgeslagen in vetcellen; het vet werkt warmte-isolerend.

Aan het (huis)werk

Lees blz. 197 t/m 209

Maak basisstof 12.2: opdracht 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9

Klaar?

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Huid/huid.htm