zuurstof toedienen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

zuurstof toedienen 

Leerdoelen

• je kunt aan het einde van de les de verschillende wijze van zuurstof toedienen benoemen.
• Je weet aan het einde van de les de voor- en nadelen van de verschillende toedieningswijze
• je kunt aan het einde van de les drie verpleegkundige aandachtspunten benoemen waar je  op let tijdens het toedienen van zuurstof.

Wat is de juiste benaming voor longblaasjes?

1. Bronchus
2. Bronchiolus
3. Trachea
4. Alveoli

Wat is een normale ademhalings frequentie?

Wat zijn redenen voor het toedienen van zuurstof?

saturatie zegt iets over het zuurstofpercentage in de lichaamsweefsels

1. Juist
2. onjuist

Bij gezonde personen is de saturatie (zuurstofpercentage) hoger dan 94%

1. Juist
2. onjuist

Welke bloedcellen vervoeren zuurstof?

1. Blauwe
2. Witte
3. Rode
4. Ijzercellen

hoe meet je zuurstofgehalte?

• saturatie ( verzadiging vd erytrocyten met O2)
• veneuze Astrup = vingerprik 

• Arteriële Astrup (bloed uit slagader gehaald)

• Gezonde mensen saturatie 96- 100 %
• COPD/ hartfalen saturatie 92-100%
• Lager dan 95% overleg arts
• Lager dan 90% overwegen toedienen van zuurstof. Altijd inoverleg met de arts.

Benoem enkele verschijnselen bij zuurstofgebrek

verschijnselen hypoxie

• kortademig in rust en ook bij lichte inspanning
• geen energie om iets te ondernemen 
•  gebruik hulpademhalingsspieren 
• sufheid, minder alert
• vergeetachtigheid / verward
• blauwe huidskleur van vingers, nagels , lippen 
• hoge pols en AH en RR
• angstig 

De zorgvrager met hypoxie...

... wil het liefste rechtop zitten

... wil knellende kleding uitdoen

... kan niet praten en ademhalen  tegelijk

... gebruikt hulpademhalingsspieren

... neusvleugelt

... heeft tekenen van cyanose

voorbehouden en risicovol

• altijd in opdracht vd arts 
• schrijft ook aantal liters voor per minuut
• gebruik maken van juiste middelen en materialen 
• alert zijn bij COPD (ademdepressie)
• zuurstof is brandbaar!
• bij een cilinder; bereken de inhoud

Waar moet je opletten als je zuurstof gaat toedienen bij je zorgvrager?

verpleegkundige aandachtspunten 

• zorg voor comfortabele houding zorgvrager
• bij meer dan 5 ltr dan lucht bevochtigen 
• voorkomen van drukplekjes
• gebruik geen vet/olie als zalf. NOOIT vaseline 
  
• goede neus / mond verzorging
• pas op met vuur / vonkjes 

Pas op met zuurstof!

Hulpmiddelen

Neusbril                                             Zuurtstofkatheter                                            Masker

6 tot 10 liter

1 tot 6 liter

0 tot 3 liter

Zuurstofbronnen

• Zuurstofcilinder
• Concentrator
• Vloeibaar zuurstof

In een zuurstofconcentrator stroomt de omgevingslucht door adsorberend materiaal, een zogenaamde 'moleculaire zeef’. Dit materiaal scheidt de zuurstof van de stikstof en van andere gassen.

Het resultaat is een constante toevoer van een hoge concentratie extra zuurstof naar de client.

voor- en nadelen concentrator

• haalt zuurstof uit de omgevingslucht - raakt nooit op
• let op goede ventilatie
• lange slangen / knikken 
• maakt meer geluid 
• goedkoper

bevochtiging bij zuurstoftoediening wordt aanbevolen vanaf:

1. 2 liter
2. 5 liter
3. 7 liter
4. hier zijn geen voorschriften voor

complicaties 

• ademdepressie
• koolzuuropstapeling door onvoldoende O2 toevoer
• O2 intoxicatie (bij beademing)
• lucht in de maag (katheter te diep ingebracht)
• weglekken O2 bij verkeerd hulpmiddel
• droge neus / mond 
• drukplekken 

Juist of onjuist: een tekort aan zuurstof is schadelijker dan een verhoogd CO2-gehalte.

1. Juist
2. Onjuist

Bij zuurstoftoediening zijn er drie risico's. Welk antwoord is onjuist?

1. Etsende werking
2. Brand
3. Explosie
4. Bevriezing

Observatie van zorgvrager met O2 toediening

1. Observatie zorgvrager
2. Observeren huid en slijmvliezen
3. Observeren of zuurstoftoediening effectief is
4. Observeren dosering zuurstof (te hoog/ te laag?)

Observatiepunten
zorgvrager

AH frequentie? (snelheid - diep of oppervlakkig - neusvleugelen ja/ nee - hulpademhalingsspieren ja/ nee)

Cyanose ja/ nee?

Vertoont zorgvrager tekenen van angst?

Is medicatie gegeven volgens voorschrift?

Zit O2 goed aangesloten, zit het slangetje goed etc.

Overige observatiepunten?

Huid en slijmvliezen: Goede controle & verzorging neus, mond en keel - Check op decubitus door neussonde of neusbril

Is toedienig effectief? Knik in slang? - Verstopping door slijm? - Ademt zorgvrager veel door de mond?

Zuurstofdosering te hoog of laag: Hoofdpijn - Hoge hartslag - Zweten - Bewustzijnsverlies - Hoge bloeddruk - Overmatige speekselafvloed

 

Vragen?!

leerdoelen behaald? 

je kunt aan het einde van de les de verschillende wijze van zuurstof toedienen benoemen.

Je weet aan het einde van de les de voor- en nadelen van de verschillende toedieningswijze

je kunt aan het einde van de les drie verpleegkundige aandachtspunten benoemen waar je op let tijdens het toedienen van zuurstof.