Oefening voor repetitie H1.1tt/m1.3-H11-H12

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoe werk je met deze LessonUp

Dit is zijn vragen om mee te oefenen over de onderwerpen uit 

hst.1.1, 1.2, 1.3 hst.11 en hst.12.

Als je twijfelt over een vraag:      klik hint 1 aan

Weet je het dan nog niet zeker: klik hint 2 aan

Lukt het dan nog niet?                   klik hint 3 aan

1

2

3

De ziekte is dominant A

Dit betekent dat AA is ziek

                                 Aa is ziek

                                 aa is gezond

Een zwart vakje is ziek, een wit vakje is gezond.

Kijk goed naar de kleur. Bij een zieke: kijk naar de ouders om te bepalen of de zieke homozygoot (AA) of heterozygoot (Aa) is

1

P is ziek. Dit kan AA of Aa zijn...

Als 1 van de ouders gezond is (aa), wat is dan het genotype van P?

Q is gezond... hij heeft dus niet het dominante gen

2

Kom je er toch nog niet uit?

Vraag hulp bij de docent!

3

PAH kan verschillende oorzaken hebben. Eén daarvan is een erfelijke afwijking PAH, veroorzaakt door een dominant gen (A).  

Wat is het genotype van persoon P? En wat is het genotype van persoon Q? Schrijf je antwoord zo op:

genotype persoon P: ........................................

genotype persoon Q: ........................................

Heeft een blauwalg een celkern?
En heeft een blauwalg een celwand?

Bedenk goed: is dit een bacterie? een plant? een dier? een schimmel?

En hoe zit het ook alweer:

een plant heeft een celwand en een celkern.... en bij de rest?

1

Een bacterie heeft een celwand maar geen celkern

Een plant heeft een celwand en een celkern

Een dier heeft geen celwand en wel een celkern

een schimmel heeft een celwand en een celkern

Welke hoort hierbij?

2

Lukt het nog niet?

Vraag het de docent ;-)

3

1. geen van beide
2. alleen een celkern
3. alleen een celwand
4. een celkern en een celwand

Het schema hieronder stelt de fotosynthese voor.
...(1)… + water + lichtenergie  glucose + …(2)…
Wat moet op plaats 1 en op plaats 2 ingevuld worden om het schema
compleet te maken?
Schrijf je antwoord zo op:
1: .....................................................................
2: .....................................................................

Je hebt de fotosynthese uit je hoofd moeten leren... Zeg het in je hoofd even op.... Dan moet het lukken

1

Sorry, dit is gewoon leren, dit is in de les geoefend..

Weet je het niet of heb je het fout: GA LEREN!!!

2

Kom je er toch nog niet uit?

Vraag hulp bij de docent!

3

De informatie hierboven gaat over enkele levenskenmerken
van de axolotl. Twee levenskenmerken zijn ademhalen en
reageren op prikkels.
Gaat de informatie over deze levenskenmerken?

Bedenk goed: is dit een bacterie? een plant? een dier? een schimmel?

En hoe zit het ook alweer:

een plant heeft een celwand en een celkern.... en bij de rest?

1

Een bacterie heeft een celwand maar geen celkern

Een plant heeft een celwand en een celkern

Een dier heeft geen celwand en wel een celkern

een schimmel heeft een celwand en een celkern

Welke hoort hierbij?

2

Lukt het nog niet?

Vraag het de docent ;-)

3

1. over geen van beide levenskenmerken
2. alleen over ademhalen
3. alleen over reageren op prikkels
4. over ademhalen en over reageren op prikkels

Als een axolotl een poot verliest, groeit er op die plek vrijwel direct een
klompje cellen. Alle cellen in dit klompje hebben dezelfde bouw. Vanuit dit
klompje cellen groeit vervolgens een nieuwe poot, compleet met huid,
spieren en bloedvaten.
Bestaat het klompje cellen uit één type weefsel? En bestaat de nieuwe
poot uit één type weefsel?

Wat is de definitie van een weefsel?

Een weefsel is een groep cellen met dezelfde vorm en dezelfde taak...

Kijk  nu goed naar de twee omschrijvingen...

1

Wat is de definitie van een weefsel?

Een weefsel is een groep cellen die er hetzelfde uitzien en hetzelfde doen

Kijk nu goed naar de twee omschrijvingen...

Ziet het klompje cellen er allemaal hetzelfde uit? Ja => 1 weefsel

                                                                                           Nee => meer weefsels

Bekijk dit ook bij het pootje

2

Lukt het nog niet?

Vraag het de docent ;-)

3

1. geen van beide
2. alleen het klompje cellen
3. alleen de nieuwe poot
4. het klompje cellen en de nieuwe poot

15 Een tante en een oom van Daisy zijn beiden heterozygoot voor het gen

dat sikkelcel-anemie veroorzaakt. Ze verwachten samen een kind.

Hoe groot is de kans dat dit kind sikkelcel-anemie krijgt?

Bedenk goed: is dit een bacterie? een plant? een dier? een schimmel?

En hoe zit het ook alweer:

een plant heeft een celwand en een celkern.... en bij de rest?

1

Sikkelcelanemie is veroorzaakt door een recessief gen (a)

Gezond is dus Dominant (A)

AA is gezond, homozygoot

Aa is gezond, heterozygoot

aa is ziek. homozygoot

Maak een kruisingsschema!!

1

Heterozygoot is Aa

Dus maak een kruisingsschema van Aa x Aa

2

Vraag je docent !!!

3

informatie

A 0%

B 25%

C 50%

D 75%

E 100% 

Schubbeneters

Hoe heet de theorie die verklaart hoe in de loop van de tijd door mutatie
en selectie nieuwe soorten ontstaan uit een gemeenschappelijke
voorouder?

Denk goed na: in welk hoofdstuk hadden we het over mutatie en selectie?? Gaat er een belletje rinkelen??

1

We hebben het ook in dit hoofdstuk over Darwin gehad. Hij heeft deze theorie ontwikkeld.

Zijn omschrijving van de theorie was: survival of the fittest.... (dat is niet het antwoord)

2

Dit is leerwerk... als je het nog niet weet, zoek het dan op

3

Welke groep vissen is volgens de stamboom het langst geleden als aparte

groep ontstaan?

Sleep het vinkje naar het goede antwoord

Kijk goed op de informatie. Je ziet er een stamboom staan.

Volg de lijnen goed, zoals we getraind hebben

1

Naar links is het oudst

2

Begin aan de linkerkant.
Dat is het oudst.

Als je met je vinger de lijnen volgt, zie je dat bij de eerste splitsing de prinses van Burundi al is ontstaan

3

B blauwe regenboogvis

C Plecodus

E prinses van Burundi 

D schubbeneter

A Petrochromis

Aan welke groep vissen is een schubbeneter het meest verwant volgens de stamboom?

Kijk naar de informatie.

Kijk daarbij goed naar de stamboom

1

Zoek in de stamboom de schubbeneter op.

Ga nu met je vinger langs de lijntjes.

Welke vis komt uit de eerste vertakking?

2

Lukt het nog niet?

Oefen met het werkblad: evolutie

3

1. aan de Petrochromis
2. aan de blauwe regenboogvis
3. aan de Plecodus
4. aan de prinses van Burundi

Uit kruisingsproeven blijkt dat de eigenschappen linksmondig en rechtsmondig erfelijk zijn. In de tabel staan de resultaten van enkele
kruisingen met schubbeneters.
Het gen voor rechtsmondig is recessief.
Uit welke kruising kun je dat met zekerheid afleiden?

Wat is dominant?

Wat is recessief?

Schrijf dit op!!

Schrijf ook de mogelijke genotypes met hun fenotypes op.

1

Rechtsmondig is recessief, dus linksmondig is dan dominant

RR => linksmondig homozygoot

Rr => linksmondig heterozygoot

rr => rechtsmondig, altijd homozygoot.

Je weet als er twee ouders zijn die hetzelfde uiterlijk hebben, en er ontstaat een kind met een ander uiterlijk, dat het uiterlijk van de ouders dominant is, en beide ouders zijn heterozygoot

2

Je weet als er twee ouders zijn die hetzelfde uiterlijk hebben, en er ontstaat een kind met een ander uiterlijk, dat het uiterlijk van de ouders dominant is, en beide ouders zijn heterozygoot.

Zoek dus naar twee dezelfde ouders, waarbij je ziet dat er ook kinderen ontstaan die er anders uitzien dan de ouders

3

1. kruising 1
2. kruising 2
3. kruising 3
4. dat kan je niet zeggen

Verschil plantencel / dierlijke cel

Zie jij de verschillen tussen de dierlijke cel en de plantaardige cel?

Controleer bij de vraagtekens!

Dit is een dierlijke cel.

Dit zie je omdat deze geen bladgroenkorrels, celwand en vacuole heeft

Dit is een plantaardige cel.

Dit zie je omdat je wel een celwand, vacuole en bladgroenkorrel kunt zien

Schimmel

Meest opvallend:

Lijkt op een plantencel, maar heeft geen bladgroenkorrel!

Wel 

Celwand

Vacuole

Celkern

Let op: kan eencellig (gist) of meercellig zijn (paddenstoel)

Dit is een cel  

van een....

celwand

cytoplasma

celkern

vacuole

celmembraan

Schimmel

(of van een wortel van een plant => zowel een schimmel als een wortel hebben geen bladgroenkorrels. Verder zien ze er hetzelfde uit

Dierlijke cel

een dierlijke cel heeft:

• wel celmembraan
  
• wel celkern
  
• wel cytoplasma
  
• geen celwand
  
• geen vacuole
  
• geen bladgroenkorrels
  

celmembraan

celkern

cytoplasma

Dit is de cel 

van een.......

dier

Dit is de cel 

van een.......

plant

celwand

bladgroenkorrel

celkern

vacuole

cytoplasma

plantencel

dierencel

celmembraan

celmembraan

cytoplasma

cytoplasma

celkern

celkern

vacuole

bladgroenkorrel

celwand

Houtvat

Bastvat

Celkern

Vacuole

Bladgroenkorrel

Cytoplasma

Celmembraan

Celwand

bladgroenkorrel

celmembraan

celkern

vacuole

cytoplasma

celwand