H22 - Lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Goedemorgen klas 2C

Vandaag...

- stillezen

- Lezen hoofdstuk 1

Goedemorgen klas 1E

Vandaag...

- Dagopening

- Stillezen

- Herhaling pv, ow, wg, lv

- Nieuw: mv

Leerdoel:

- Ik weet wat de kenmerken en functie van de pv, het ow, het wg. lv en het mv zijn in een zin.

- Ik kan in een zin bepalen wat de pv, ow, wg en mv zijn.

Huiswerk dinsdag 11 april

Maken: hoofdstuk 21, opdracht 1 t/m 7

Huiswerk maandag 17 april

Maken: hoofdstuk 22, opdracht 1 t/m 3

H22 - Grammatica Zinsdelen

Het lijdend voorwerp

Naast de persoonsvorm (pv), het onderwerp (ow) en het werkwoordelijk gezegde (wg) kan een zin een lijdend voorwerp (lv) bevatten. 

LET OP: Niet in elke zin zit een lijdend voorwerp!

Het lijdend voorwerp kun je vinden door de vraag: 'Wat/wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp?' te stellen. 

H22 - Grammatica Zinsdelen

Het lijdend voorwerp

Hoe vind je het lijdend voorwerp?

1. Je zoekt de persoonsvorm. 
2. Vervolgens zoek je het onderwerp (Wie/Wat + pv?)
3. Je noteert het werkwoordelijk gezegde

-> Stel de vraag: Wat/wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp?

Het antwoord op deze vraag is het lijdend voorwerp. 

Hij geeft de bloemen aan zijn zus.

pv=

wg=

ow=

lv=

mv=

Zij heeft me dit boek gegeven. 

pv=

wg=

ow=

lv=

mv = 

Wie is daar zoveel lawaai aan het maken?

pv =

wg =

ow =

lv =

mv = 

Nakijken...

H21: opdracht 1 t/m 7

H22: opdracht 1 t/m 3

Goedemorgen klas 2C

Vandaag...

- stillezen

- Lezen hoofdstuk 1

Goedemorgen klas 1E

Vandaag...

- Dagopening

- Stillezen

- Herhaling pv, ow, wg, lv

- Nieuw: mv

Leerdoel:

- Ik weet wat de kenmerken en functie van de pv, het ow, het wg. lv en het mv zijn in een zin.

- Ik kan in een zin bepalen wat de pv, ow, wg en mv zijn.

Huiswerk dinsdag 11 april

Maken: hoofdstuk 21, opdracht 1 t/m 7

Huiswerk maandag 17 april

Maken: hoofdstuk 22, opdracht 1 t/m 3

Zinsdelen tot nu toe: 

• persoonsvorm (pv)

     tijdproef, getalproef (vraagzin)

• onderwerp (ow)

      Wie/(wat) + pv?

• werkwoordelijk gezegde (wg)

     zegt wat het onderwerp (iets of              iemand) doet

• lijdend voorwerp (lv)

     Wat/Wie + wg + ow ?

Meewerkend voorwerp (mv)

> De broertjes gaven een klein cadeau aan hun moeder.

In sommige zinnen komt een meewerkend voorwerp voor. Het meewerkend voorwerp geeft aan dat het onderwerp iets aan iemand geeft of vertelt. 

Een meewerkend voorwerp kan beginnen met aan of voor, maar dat hoeft niet altijd. Als het niet met 'aan' begint, moet je 'aan' ervoor kunnen zetten.  

Hoe vind je het meewerkend voorwerp?

1. Noteer eerst de pv, het wg, het ow en het lv
2. Stel de vraag: Aan/Voor wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?

VB: Lina mocht haar buurvrouw een doosje chocolade geven. 

pv : mocht 

wg: mocht geven

ow: Lina

lv: een doosje chocolade

mv: Aan wie mocht Lina een doosje chocolade geven? -> (aan) haar buurvrouw

mv is dus 'haar buurvrouw'

En nu...

Maak van H22 opdracht 4, 5 en 8

Wat is het onderwerp?

gekeken.

Het onderwerp

We 

hebben

vanavond

een serie 

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

gekeken.

Het werkwoordelijk gezegde

We 

hebben

vanavond

een serie 

Wat is het lijdend voorwerp?

gekeken.

Het lijdend voorwerp

We 

hebben

vanavond

een serie 

Wat is het lijdend voorwerp?

altijd 

Het lijdend voorwerp

Waar

zet

jij 

jouw racefiets

neer?

Wat is het lijdend voorwerp in de volgende zin:

'Mijn moeder zit een skypegesprek te voeren met haar zus in Spanje.'

1. mijn moeder
2. een skypegesprek
3. met haar zus
4. met haar zus in Spanje

H3 Grammatica Zinsdelen - Het lijdend voorwerp 

Het lijdend voorwerp kun je dus vinden door de vraag: 'Wat/wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp?'

Let op: het lijdend voorwerp begint nooit met een voorzetsel (aan, achter, bij in, langs, met, naast, onder, op, over, voor enz.)

Noteer de persoonsvorm (pv), het werkwoordelijk gezegde (wg), het onderwerp (ow) en het lijdend voorwerp (lv) van de volgende zin:
Vanavond maak ik eindelijk mijn werkstuk over vulkanisme af.

Staat een zinsdeel niet in de zin? Zet dan een streepje (-).

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

Staat de burgemeester in de stad snoep uit te delen aan de kinderen?

1. de burgemeester
2. in de stad
3. snoep
4. aan de kinderen

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

Vanmorgen legde de geschiedenisleraar de opdrachten nog eens aan zijn klas uit.

1. vanmorgen
2. de geschiedenisleraar
3. de opdrachten
4. aan zijn klas

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

Johannes de Jong heeft ons alweer zo'n superlange e-mail gestuurd.

1. Johannes de Jong
2. ons
3. alweer
4. zo'n superlange e-mail

Bevat de volgende zin een meewerkend voorwerp?

Waarom zou dit orkest zulke ouderwetse liedjes spelen?

1. Ja
2. Nee

Bevat de volgende zin een meewerkend voorwerp?

Vanwege m'n verjaardag gaf ik vandaag iedereen in de klas een traktatie.

1. Ja
2. Nee

Bevat de volgende zin een meewerkend voorwerp?

Ik ga in de toekomst ongetwijfeld een tijdje in een woonboot wonen.

1. Ja
2. Nee

Hoe vind je het meewerkend voorwerp?

SAMENGEVAT

Als je het meewerkend voorwerp wil vinden, noteer je eerst: ow, wg en lv. Vervolgens stel je de vraag: Aan/Voor wie + wg + ow + lv?

Let op:

1. Niet elke zin bevat een meewerkend voorwerp.
2. Het is belangrijk om de juiste volgorde aan te houden bij het vinden van zinsdelen.

Numo