VWO 3 scheikunde 1.1 Zuivere stof of mengsel?

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, schrijfblok/papier, pen

• Telefoon in het Zakkie
  
• Jas over de stoel, tas op de grond
• In je tas: telefoon, oortjes en etui

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

H1 Mengsels en Scheiden

1.1 Zuivere stof of mengsel

1.2 Stoffen scheiden

1.3 Stoffen zuiveren

1.4 Rekenen aan mengsel

Zuivere stof of mengsel

Leerdoelen:

· Je kent de definitie van stofeigenschappen en kan dit herkennen of een voorbeeld geven.

· Je kent het verschil tussen vaste stoffen, vloeistoffen en gassen op macro- en microniveau.

· Je kent het verschil tussen homogene en heterogene mengsels en kan van elk een voorbeeld geven.

Begrippen deze les:

Waarnemingen stofeigenschappen

Fase

Aggregatietoestand

Dichtheid

Stoffen

Zuivere stof

Mengsel

Oplossing

Oplosmiddel

Suspensie

Emulgator

Emulsie

Legering

Homogeen mengsel Heterogeen mengsel

Stofeigenschappen

In een lab is een van de eerste dingen die je doet met een onbekende stof is kijken naar de eigenschappen.

Dit gebeurd op basis van waarnemingen:

 De fase (aggregatiestoestand)

Kleur

Geur

Dichtheid

Omschrijf wat het verschil is tussen een zuivere stof en een mengsel.

Fase-driehoek

verdampen

condenseren

stollen

smelten

rijpen

sublimeren

vast

vloeibaar

gas

Fase 

Kleur en Geur

Dichtheid

Dichtheid=Massa/volume

Voorbeeld:

5,0 mL of 5,0 cm³ is 4,6 gram

Wat is de dichtheid?

Verschil zuivere stof en mengsel

Een zuivere stof bestaat uit een enkele soort stof.

Een mengsel bestaat uit twee of meer verschillende soorten stoffen.

Kan je een voorbeeld geven?

En zeewater? wat is dat?

Troebele oplossing

Lang niet altijd als je een vaste stof in een vloeistof brengt lost het goed op, het kan ook troebel worden.

Dit is geen oplossing dan maar een suspensie.

Als je dit laat staan wordt het vanzelf minder troebel.

Dit komt omdat de deeltjes dan naar de bodem zakken.

Mengsels met een vloeistof

Een mengsel wat helder is noem je een oplossing. De vloeistof is het oplosmiddel.

Vaak is de oplossing een mengsel van een vaste stof en een oplosmiddel, de opgeloste stof kan ook een gas zijn.

Zuurstof in een vijver.

Oplossingen zijn altijd helder maar niet altijd kleurloos.

Vloeistoffen mengen

je zou denken dat alle vloeistoffen mengen, maar dat is niet waar. Water en olie mengen absoluut niet. Er ontstaan 2 lagen.

Het is mogelijk om kleine hoeveelheden van deze stoffen toch te mengen, met behulp van een emulgator.

Er ontstaat dan een emulsie.

Water en alcohol mengen wel goed. 

Meer mengsel

Er zijn meer soorten mengsel:

Rook

Schuim

Nevel

Legering

Mengsels kunnen homogeen zijn of heterogeen. 

De 3 verschillende typen mengsel

Hoe kun je mengsels nog meer onderscheiden van elkaar?

Mengsel of zuiver stof?

Een zuivere stof heeft een smeltpunt en een kookpunt.

Een mengsel heeft een smelttraject en een kooktraject. 

Mengsel of zuivere stof

Als je niet weet van een stof of het een mengsel is of een vaste stof dan kan je hier een experimentje voor doen om het te achterhalen. Een stol- of kookcurve maken

Wat is zeewater?

1. Zuivere stof
2. suspensie
3. Oplossing
4. wat?

Nevel is een voorbeeld van een heterogeen mengsel

1. Ja
2. Nee
3. wat?

Practicum

Lab regels

• Alleen schrijfblok en pen/potlood in het lab.
• De TOA's zijn de baas dus luister goed naar ze
• Water is alleen om glaswerk te spoelen of stoffen op te lossen
• Loop rustig

Ik snap de leerdoelen:
Je leert over stofeigenschappen.
Je leert over mengsels van vaste stoffen, vloeistoffen en gassen.
Je leert over homogene en heterogene mengsels.

1. JA
2. Nee
3. Een beetje....

Aan de slag

Maak 1 t/m 11 en 10 niet

Begrippen in de volgende paragraaf:

Laboratorium schaal

Industriële schaal

Bezinken en afschenken

Zeven/ Filtreren

Filtraat 

Residu

Deeltjesgrootte

Centrifugeren

Oplosbaarheid

Extractie/Extraheren

Extractiemiddel

Extract

Indampen

Kookpunt