Zinsdelen les 4 §7: zinsdeelstukken

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Zinsdelen les 4 §7

Zinsdeelstukken

Planning van vandaag

- Quiz zinsdelen tot nu toe

- Uitleg zinsdeelstukken

- Zelfstandig werken

Doel

Aan het einde van de les kun je bijvoeglijke bepalingen, ondergeschikte bijwoordelijke bepalingen en bijstellingen in een zin herkennen.

Wat is het lijdend voorwerp (lv) in de zin:
De piranha rook bloed.

1. De
2. piranha
3. rook
4. bloed

Wat is de bwb in de zin:
We hebben woensdag een toets.

1. We
2. hebben
3. woensdag
4. een toets

Wat is het wg in deze zin:
Jij gedraagt je vandaag!

1. Gedraagt je
2. Jij gedraagt
3. Gedraagt
4. Gedraagt vandaag

Wat is het wg in de volgende zin:
De kapper scheert zich altijd.

1. Scheert
2. Scheert zich
3. De kapper scheert
4. Scheert altijd

Wat is het lv in de volgende zin:
De kapper scheert zich altijd.

1. De kapper
2. scheert zich
3. zich
4. altijd

Welk voorzetsel hoort bij twijfelen?

1. op
2. voor
3. tegen
4. aan

Maak de zin goed af:
De arts zorgt...

1. na de zieken
2. voor de zieken
3. in het ziekenhuis
4. op het ziekenhuis

Wat is het vv in deze zin:
Tijdens zijn studie maakte Tobias kennis met archeologie.

1. Tijdens zijn studie
2. maakte Tobias kennis
3. met archeologie
4. tijdens, met

Zinsdeelstukken 

Bijvoeglijke bepaling,

Ondergeschikte bijwoordelijke bepaling

Bijstelling

Bijvoeglijke bepaling (bijv.bep)

Sommige zinsdelen bestaan uit woordgroepen. Bijvoorbeeld: De mooie kaars staat op de kast.

De bijvoeglijke bepaling zegt iets over de kern van deze woordgroep, dus mooie -> kaars.

De bijvoeglijke bepaling kan voor het kernwoord staan, maar ook erna: 

De controle van de griepprik

Wat is de bijv.bep in de volgende zin?
De antieke vaas ligt op zolder.

1. De antieke vaas
2. de
3. antieke
4. vaas

Wat is de bijv.bep in de volgende zin:
Ik ben met de zeer moeilijke opleiding gestopt.

1. zeer moeilijke
2. moeilijke
3. zeer moeilijke opleiding
4. moeilijke opleiding

Wat is de bijv.bep in de volgende zin?
De gezondheid van de mensen wordt gecontroleerd.

1. De gezondheid
2. van de mensen
3. De gezondheid van de mensen
4. De mensen

Ondergeschikte bijwoordelijke bepaling (obwb)

Als je de bijvoeglijke bepaling hebt, kan je nog verder inzoomen: de obwb.

De obwb zegt iets over de kernwoorden die geen zelfstandig naamwoord of voornaamwoord (hij, jij, wij) zijn. 

Bijvoorbeeld: zij is heel behulpzaam, heel -> behulpzaam.

De obwb kan ook in een bijvoeglijke bepaling staan. Bijvoorbeeld: de erg mooie kaars, erg mooie -> kaars = bijv.bep, erg -> mooie = obwb

Wat is de obwb in de volgende zin:
Ik ben met de zeer moeilijke opleiding gestopt.

1. zeer moeilijke
2. moeilijke
3. zeer
4. zeer moeilijke opleiding

Wat is de obwb van de volgende zin:
Marianne was heel sterk.

1. Marianne
2. was
3. heel
4. sterk

Bijstelling

Staat vaak tussen komma’s of tussen een komma en het einde van de zin.

 

Gaat over hetzelfde object als het woord ervoor.

Bijvoorbeeld: Ik ga graag naar Artis, de Amsterdamse dierentuin.

                                                Bijst = de Amsterdamse dierentuin -- Artis

  Met mijn lieve hond, Spooky, ga ik graag wandelen. Bijst. = Spooky -- mijn lieve hond

Wat is de bijstelling?
Op de Klimboom, een basisschool, hebben ze een voorleeswedstrijd.

1. de Klimboom
2. een basisschool
3. ze
4. een voorleeswedstrijd

Combineer de uitleg en het juiste onderdeel.

Staat vaak tussen komma's en duidt hetzelfde object aan als de woorden ervoor: Max, mijn beste vriend.

Dit zegt iets over de kern als het een znw of een vnw is: een Engels kasteel

Dit zegt iets over een kern dat geen znw of vnw is: een groot Engels kasteel.

Bijv.bep

Bijst.

Obwb

Aan de slag

Huiswerk:

Maak opdracht 1 t/m 5 op blz. 219