16.4 Immuniteit, vaccinatie en allergische reacties 5V 2425

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

16.4 Immuniteit, vaccinatie en allergische reacties

Vragen herhaling 16.3

(BINAS 84L2) Welke Antigeen Presenterende Cellen zijn nog meer mogelijk behalve een macrofaag?

Vandaag 16.4

Leerdoel 8, 9 en 10 uit het boek 

Leerdoel 8

• Je kunt de immuunrespons bij immuniteit beschrijven 
• Je kunt de verschillende vormen van immuniteit herkennen en de rol van vaccinatie uitleggen

Verloop van een infectie

Na verloop van tijd is de infectie bestreden en moet de afweer-reactie ook weer worden stopgezet (deze kost veel energie).

Hiervoor zorgen T-suppressorcellen.

Deze remmen de B-cellen en daarmee de 

vorming van antistoffen.

Immuniteit

Je afweersysteem vormt geheugencellen die onthouden met welke ziekteverwekker je al eens in contact bent geweest.

Cellulaire immuniteit: Th-geheugencellen en Tc-geheugencellen.

Humorale immuniteit: B-geheugencellen.

Immuniteit

Bij een hernieuwde infectie met dezelfde ziekteverwekker worden de Tc-cellen en B-cellen sneller actief en er worden meer antistoffen gemaakt.

Je wordt niet meer ziek: je bent immuun.

Immuniteit

Immunisatie

Actief vs passief

Actieve immunisatie: je afweersysteem heeft zelf de antistoffen aangemaakt.

Natuurlijk vs kunstmatig

kunstmatig wil zeggen toegediend/ ingespoten

Waar hoort wat?

Waar hoort wat?

Blootstelling aan ziekteverwekker/doorlopen van de ziekte

Vaccinatie

Via placenta

/moedermelk

Antiserum met antistoffen

Leerdoel 9

Je kunt de werking van antibiotica beschrijven en uitleggen wat resistentie is (leerdoel 9).

Bacteriën bestrijden

Antibiotica: medicijnen die zich specifiek richten op bacteriën.

Resistentie: mutaties kunnen er voor zorgen dat bacteriën resistent worden. Bacteriën kunnen resistentie aan elkaar doorgeven via plasmiden.

Bacteriofagen: virussen met bacterie als gastheer. 

celwand

synthese

DNA-RNA

synthese

celmembraan

eiwit-synthese

wegpompen

stoffen die binding antibiotica voorkomen

aangrijpings-punt wijzigen

stoffen die antibiotica afbreken

EVOLUTIE

(foliumzuur synthese)

Bacteriën bestrijden

Antibiotica: medicijnen die zich specifiek richten op bacteriën.

Resistentie: mutaties kunnen er voor zorgen dat bacteriën resistent worden. 

Bacteriën bestrijden

Bacteriofagen: virussen met bacterie als gastheer. 

Leerdoel 10

Je kunt het verloop van een allergische reactie uitleggen 

Immunoglobulinen/antistoffen

BINAS

84K

Allergie

Mest-cellen:

In de huid en de slijmvliezen.

Hebben receptoren voor IgE 

antistoffen (gemaakt door B cellen)

Hebben blaasjes met histamine die

vrijkomt bij contact met een 

ziekteverwekker (via de IgE antistoffen)

Allergie

Histamine is een mediator die een

ontstekingsreactie veroorzaakt: 

meer slijm, verwijding bloedvaten.

Hierdoor kunnen macrofagen de

infectie beter bestrijden.

Allergie

Een allergische reactie is als de mest-cellen onnodig reageren op een niet-schadelijke lichaamsvreemde stof.

Die stof heet dan allergeen.

Oorzaak: een APC heeft een onschuldige antigeen onterecht beoordeeld als ziekteverwekker en heeft de specifieke afweer aangezet.

Allergie

Allergie ontstaat in twee stappen:

Eerste contact met allergeen: B-lymfocyten en plasmacellen maken IgE molecuul – deze hecht zich aan mestcellen

Volgend contact: activatie mest-cellen

Medicijnen

Tegen bacteriën: penicilline of een ander antibioticum.

Antibiotica doden bacteriën.

Bacteriën kunnen resistent worden tegen antibiotica (evolutie).

Nieuwe ontwikkeling: bacteriofagen.

Antihistamine

Bindt aan de histamine receptoren

waardoor de cellen

niet meer reageren op het vrij-

komen van histamine.

Lesdoel 16.4 Je kunt

• de respons bij immuniteit beschrijven (Leerdoel 8).
• de verschillende vormen van immuniteit herkennen en de rol van vaccinatie uitleggen (leerdoel 8).
• de werking van antibiotica beschrijven en uitleggen wat resistentie is (leerdoel 9).
• het verloop van een allergische reactie uitleggen (leerdoel 10)

Huiswerk

Opdrachten 16.4

Leerdoel 8, 9, 10