HC 1.2 Het Britse Rijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Brits kolonialisme in India

(1765-1885)

Wat weet jij al over India?

Van welk land was India een kolonie?

1. Nederland
2. Frankrijk
3. Amerika
4. Engeland

Sir Robert Clive (toekomstig gouverneur van Brits- India) ontmoet Mir Jafar (koning van de Bengalen) na afloop van de Slag bij Plassey

Hoe ontstond Brits-India?

• Hoe werd het bestuurd?

Waardoor werd India in de 19e eeuw de belangrijkste kolonie binnen het Britse Rijk (1765-1885)?

Na de onafhankelijkheid van de Verenigde Staten verschoof het zwaartepunt van het Britse rijk naar India. 

Sinds het begin van de 17e eeuw had de East India Company hier factorijen van waaruit zij handel dreef met de Mogol-vorsten.

Het ontstaan van Brits India

• ±75% van India was in handen van de Mogols (Mughals)
  
• De vorsten van deze dynastie regeerden India sinds het begin van de 16e eeuw

Handelsmonopolie voor de Britten

• Vanaf de 17e eeuw: handel met Portugezen, Nederlanders en Britten (katoen, zijde, bewerkt goud).
  
• Ontstaan factorijen.
  
• East India Company (EIC): Britse handelscompagnie, vergelijkbaar met VOC. 
  
• Krijgt alleenrecht voor handel in India van Mogols = goede verstandhouding (over handel).
  

EIC

• 1600
• Opgericht door Britse koningin Elizabeth

Oorzaken oprichting EIC

• Er kon zo ook meer kapitaal verzameld worden voor een overtocht
• Er was al concurrentie van Portugal en later de VOC

 EIC 

• Een werknemer van de EIC onderhandelt met een lokale vorst

Uitbreiding EIC en Britse invloed

Monopolie

1. Een bordspel
2. Een ziekte waar slaven dood aan gingen
3. recht dat alleen jij iets mag verkopen
4. fort van de WIC

Katoen als belangrijkste handelswaar

Factorijen -> Bania’s -> katoen producenten (telers, wevers, spinners)

Katoen is veel fijner dan linnen of wol --> populariteit groeit

Katoen als belangrijkste handelswaar

 

Vraag naar katoen vanuit Europa stimuleert Indische katoenproductie

Handelskapitalisme floreert -> Indisch katoen wordt verhandeld met alle werelddelen

Royal Navy beschermt de zeeën voor Groot-Brittannië

Wat zijn bania's?

1. Indiase badhuizen
2. Schepen van de EIC
3. Tussenpersonen in het bestuur
4. Tussenpersonen in de handel

Weet je het nog? Wie waren de heersers over India voor de Britten kwamen?

1. De Indiërs
2. De mogols
3. De VOC
4. De portugezen

Weet je het nog? De Mogol-dynastie was ....

1. Hindoeïstisch
2. Islamitisch
3. Perzisch
4. Zimbabwaans

Waarom vonden Mogolvorsten het prima dat er zich handelaren vestigden aan de kust?

1. Meer handel dus meer belastingen
2. Meer handel dus meer winst
3. Meer handel dus meer spullen
4. Meer handel dus meer nieuwe producten

Wat beloofde de Mogolvorst Djehangir aan de Britten?

1. Monopolie op handel in het Mogolrijk
2. Steun bij handelsoorlogen
3. Grondstoffen
4. Niks

De East Indian Company moest rekening houden met de vorsten van...

1. het boeddhistische Mongoolse Rijk
2. het Islamitische Mogolrijk
3. het boeddhistische Mogolrijk
4. het Hindoestaanse Mogolrijk

Het Verdrag van Allahabad

Mogols verliezen grip op India -> lokale vorsten nemen macht over

EIC grijpt (militair) in waar nodig -> bijvoorbeeld Bengalen 

Het Verdrag van Allahabad

(1765) = EIC int de belastingen ipv Mogolvorst Shah Alam II

Hierdoor machtsverschuiving in India naar EIC

Controle van EIC op India neemt toe

Door het Verdrag van Allahabad kregen de Britten...

1. Het recht om belastingen te innen in Bengalen
2. Het recht om de Mogol-vorst te benoemen
3. Het recht om India te besturen
4. Het recht om thee gratis te exporteren

Wat was een effect van het Verdrag van Allahabad (1765)?

1. De EIC vertrok uit India
2. De EIC betaalde meer voor katoen
3. De Britse regering bestuurde India nu
4. De EIC kreeg meer macht in India

Het verdrag van Allahabad werd getekend in

1. 1765
2. 1776
3. 1823
4. 1857

Britse normen en waarden in India

• India grotendeels hindoeistisch en Islamitisch (Noorden)
• 19e eeuw: ook culturele bemoeienis van GB met India -> verbod op bepaalde rituelen

• Beschavingsoffensief

De Grote Indiase Opstand (1)

• Brits gezag in India grotendeels geaccepteerd -> economische voorspoed doorgaans belangrijker dan culturele bemoeienis.
• EIC is belangrijke werkgever voor veel Indiers.
• Kleine opstanden worden meestal snel neergeslagen.
• 1857: Grote Indiase Opstand -> Brits-Indiase leger.

De Grote Indiase Opstand (2)

Aanleiding:

• Vermeend gebruik van varkens- en koeienvet voor legeronderdelen.
  
• Leidt tot grote opstand -> bijna 1/6 deel maakt zich los van Britse overheersing.
  

Einde aan de Mogol-dynastie

• 1858: opstand neergeslagen -> Indiers vormen geen eenheid.
  
• Gevolg: Engelse kroon neemt bestuur kolonie over.
  
• Britse gezag wordt sterker en ‘Engelser’. Indiase cultuur wordt verder onderdrukt.
  
• Koningin Victoria wordt keizerin van het Britse Rijk en India = einde Mogol dynastie.
  

India wordt grondstoffenleverancier én afzetmarkt

• Begin Industriele Revolutie verandert rol van India.
  
• India wordt leverancier van grondstoffen ipv eindproducten.
  
• Omvorming van India tot plantagekolonie -> katoen, maar ook andere (niet-inheemse) gewassen zoals tabak.
  
• Grondstoffen worden in GB verwerkt tot eindproducten en (deels) in India weer verkocht.
  
• GB bepaalt hoeveelheid en omvang van productie.
  
• Verslechtert de concurrentie positie van Indiase nijverheid.
  

Treinen en het Suezkanaal 

• Spoorwegaanleg in India om vervoer van grondstoffen en eindproducten te vergemakkelijken.  
• Suezkanaal in Egypte verkort reis tussen Europa en Azie.
  
• Kanaal komt grotendeels onder controle van GB en FR.
  
• Aanleg kost vele Egyptische arbeiders het leven.
  

Indiers willen deelnemen aan het bestuur

• ‘Verengelsing’ van India: Engels steeds meer voertaal, Brits onderwijs, Brits rechtsysteem etc. 
  
• Indische bovenlaag wordt steeds ‘Britser’ -> willen gaandeweg ook invloed in het bestuur.
  
• Britten willen vooral Indiers ‘opvoeden’ maar geen macht delen (alles voor, niets door het volk?)
  
• Oprichting Indian National Congress: poging van hoogopgeleide Indiers om (beperkte) invloed te krijgen in het bestuur.
  
• Opvallend: samenwerking tussen Indiers uit alle delen van India.
  
• Britten zien INC als bedreiging: zijn bang dat ze alle macht in India willen.
  
• Uitbreiding Britse koloniale macht nog steeds prioriteit.
  

Examenvraag

-

Handelscompaginie

(Multinational bedrijf)

Voert taken uit die eigenlijk meer horen bij land, zoals: oorlogen voeren

-

Britse regering oordeelt dat het beter zou zijn als India onder koninklijk gezag zou komen te staan

Bestuur in de EIC-tijd

Onder gezag van koningin Victoria