Thema 2 - Voeding en vertering

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Thema 2

Voeding en vertering

Basisstof 1 en 2

Voedingsstoffen en voedingsmiddelen

Bouwstoffen, brandstoffen, reservestoffen en beschermende stoffen

Eiwitten, koolhydraten, vetten, water, mineralen, vitaminen

Aantonen voedingsstoffen

Vetten

Eiwitten

Koolhydraten

Water

Mineralen

Vitaminen

Indicatoren

• Voedingsstoffen aantonen
• Zetmeel - jodium
• Glucose - Fehling
• Vetten - Sudan 3
• Eiwit - Kopersulfaat en natronloog
• Vitamine C - DCPIP

Basisstof 4

Gezonde voeding, schijf van vijf

Energie

BMI, overgewicht en ondergewicht

ADH

Schijf van vijf

Overgewicht en ondergewicht

Basisstof 5

Duurzaamheid

Vegetarisch en veganistisch

Eetstoornissen

Eetstoornissen

Basisstof 6

Verteren 

Gebit (maken opdracht 27)

Opdracht 27

1. Kroon

2. Wortel

3. Glazuur

4. Tandbeen

5. Tandholte

6. Wortelvlies

Tandformule

Tandverzorging

Basisstof 7 en 9

Verteringsstelsel

Enzymen

Darmperistaltiek

Vertering

Enzymen

• In verteringssappen
• Helpen met vertering voedingsstoffen 
• Amylase/maltase: zetmeel -> glucose
• Pepsine/peptidase: eiwit -> aminozuren
• Lipase: vetten -> glycerol en vetzuur

Darmperistaltiek

• Slokdarm, twaalfvingerige darm, dunne darm, dikke darm, endeldarm
• Spieren kneden voedsel en bewegen het door verteringsstelsel

Mondholte

• Speeksel met amylase
• Amylase begint vertering zetmeel (koolhydraat) naar glucose

Maag

• Zoutzuur doodt ziekteverwekkers en activeert pepsine
• Pepsine begint vertering eiwitten naar aminozuren

12-vingerige darm

• Lever maakt gal, opgeslagen in galblaas en via galbuis naar twaalfvingerige darm
• Gal emulgeert vetten: maakt vetdruppeltjes kleiner

12-vingerige darm

• Alvleesklier maakt alvleessap
• Alvleessap bevat enzymen die eiwitten, koolhydraten en vetten afbreken
• Amylase en maltase: vertering zetmeel naar glucose
• Peptidase: vertering eiwitten naar aminozuren
• Lipase: vertering vetten naar glycerol en vetzuur

Dunne darm

• Groot oppervlak door plooien
• Wand dunne darm maakt darmsap, bevat enzymen voor vertering
• Eindproducten vertering: aminozuur, glucose, vetzuur, glycerol
• Door darmwand naar bloedvaten

Dikke darm

• Opname water
• Opname glucose afkomstig van cellulose (vezels)