Les 5 + 6 basisstof 3

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Thema 6 Ecologie en duurzaamheid

Werken met Lessonup

Ga naar Lessonup.com 

Vul rechtsboven de pin-code in

Vul je eigen naam in

We kunnen beginnen!! 

Huiswerk controleren 

Basisstof 2 opdracht 1 t/m 3 + 5 t/m 10 (blz. 192)

Na deze les:

• Kun je uitleggen wat een biologisch evenwicht is. 
• Kun je uitleggen hoe soorten ahankelijk zijn van elkaar voor voedsel, een schuilplaats en voortplanting. 

Biotisch en abiotisch

Abiotische = niet-levende invloeden 

   Biotische= invloeden uit de levende natuur 

niveaus van de ecologie

- Individu (1 organisme)

- Populatie (groep individuen van dezelfde soort die zich onderling voortplanten)

- Levensgemeenschap (verschillende populaties in een bepaald gebied) 

- Ecosysteem (biotoop + levensgemeenschap) 

Populatiegrootte

De populatiegrootte is het aantal organismen in een populatie. De populatiegrootte hangt af van de invloeden uit de omgeving, dus van biotische en abiotische factoren.

ALs alle biotische en abiotische factoren in een ecossteem gunstig zijn voor een populatie, is de kans groot dat een populatie groeit. 

Biologisch evenwicht

Biologisch evenwicht schommelen van populatiedichtheid om een evenwichtswaarrde

De populatiegrootte is afhankelijk van een aantal factoren. 

Sleep de termen naar de juiste plaats in het schema.

populatiegrootte

immigratie

sterftecijfer

geboortecijfer

emigratie

 Samenleven

Relaties: met soortgenoten

Gaat altijd om voedsel en voortplanten. Hierbij kan competitie (concurrentie) of samenwerking plaatsvinden.

De relaties lopen alleen soepel als er 'afspraken' staan over rangorde (apen), territorium (wolf), staten (bijen).

Samenleven

Relaties in en tussen populaties: 

- Concurrentie: 

   competitie partner, plek voedsel 

- Samenwerken/ afspraken maken:

  jagen (leeuwen), verdedigen (vissen) 

  mieren (taakverdeling kolonie).

                                                                           

Stokstaartje houdt de wacht

Concurrentie 

In de video zagen we concurrentie:

Dat wil zeggen dat twee organismen strijden om dezelfde voedselbron of schuilplaats.

Relaties binnen populatie: concurrentie

Rangorde: Eén dier is dan de baas.

Territorium: Gebied waar één dier leeft, of een groep dieren van dezelfde soort. Andere soortgenoten mogen er niet in. 

Paarvorming: Mannetje en een vrouwtje werken samen om zich voort te planten.

Relaties binnen populatie: samenwerken 

Paarvorming: Mannetje en vrouwtje vormen een paar voor voortplanting. 

Aan de slag 

Hoofdstuk 6 

Basisstof 3 samenleven 

Maken opdracht: 1, 2, 4 en 5  (blz. 201) 

Thema 6 Ecologie en duurzaamheid

Werken met Lessonup

Ga naar Lessonup.com 

Vul rechtsboven de pin-code in

Vul je eigen naam in

We kunnen beginnen!! 

Huiswerk controleren 

Nog niet af 

Na deze les:

• Kun je uitleggen hoe soorten ahankelijk zijn van elkaar voor voedsel, een schuilplaats en voortplanting. 

Samenleven

Relaties in en tussen populaties: 

- Concurrentie: 

   competitie partner, plek voedsel 

- Samenwerken/ afspraken maken:

  jagen (leeuwen), verdedigen (vissen) 

  mieren (taakverdeling kolonie).

                                                                           

Stokstaartje houdt de wacht

Relaties binnen populatie: concurrentie

Rangorde: Eén dier is dan de baas.

Territorium: Gebied waar één dier leeft, of een groep dieren van dezelfde soort. Andere soortgenoten mogen er niet in. 

Paarvorming: Mannetje en een vrouwtje werken samen om zich voort te planten.

Relaties binnen populatie: samenwerken 

Paarvorming: Mannetje en vrouwtje vormen een paar voor voortplanting. 

Relaties tussen soorten: Symbiose

Symbiose = langdurige relatie tussen individuen van  

                        verschillende soorten.

• Mutualisme: beide individuen voordeel van relatie
• Commensalisme: 1 individu voordeel, ander neutraal 
• Concurrentie: dat wil zeggen dat twee organismen strijden om dezelfde voedselbron of schuilplaats.

Relaties tussen soorten

Mutualisme: 

Relatie waarbij beide soorten voordeel hebben ( win win)

Mutualisme

Beide soorten hebben voordeel van de symbiose (samenlevingsvorm)

+      + 

Korstmos: Schimmel + algen

Kunnen niet zonder elkaar leven

commensalisme

Een organisme heeft voordeel en het andere organisme heeft geen voordeel en geen nadeel dit noem je commensalisme

Parasitisme

Parasiet -  Gastheer

Teek

Zombieschimmel

Warkruid (geen bladgroen)

Relaties tussen soorten (symbiose)

Symbiose	Soort A	Soort B
Mutualisme	Voordeel	Voordeel
Commensalisme	Voordeel	-
Parasitisme	Voordeel	Nadeel

Beide soorten hebben voordeel van de symbiose

Eén soort heeft een voordeel en de ander heeft geen nadeel

Eén soort heeft een nadeel, en de ander heeft een voordeel

Commensalisme

Parasitisme

Mutualisme

Symbiose

Zet de verschillende soorten gedrag in de juiste kolom.

Samenwerken

Concurrentie

Territorium aangeven

Paarvorming

symbiose

Parasitisme

Aan de slag 

Basisstof 3 samenleven 

Maken opdracht 3 en 6 t/m 8 blz. 202