Les 6: Storing door taalproblemen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Storing door taalproblemen

laaggeletterdheid

taalstoornis

taalverschil

praten via een tolk

Taalproblemen

Taal gebruiken (lezen, luisteren, schrijven, praten) is niet vanzelfsprekend. 

Veel meer mensen dan je in eerste instantie denkt, hebben problemen met taal. Heb gedeuld, vraag hoe je kunt helpen en... 

wees blij als het bij jou goed gaat. 

Waar denk jij aan bij laaggeletterdheid?

Laaggeletterdheid

Laaggeletterdheid is een term voor mensen die moeite hebben met lezen, schrijven en/of rekenen. Vaak hebben zij daardoor ook moeite met het gebruik van een computer of een smartphone

Waar denk je dat laaggeletterde mensen moeite mee hebben in het dagelijks leven?

Onder andere moeite met: 

• Formulieren invullen 
• Straatnaamborden lezen,
• Reizen met OV 
• Pinnen en digitaal betalen
  
• Werken met de computer, solliciteren
  
• Begrijpen van informatie over gezondheid en zorg
  

Gevolgen 

• Werk (baan vinden, behouden, digitale vaardigheden) 
• Gezondheid (bijsluiters, afspraken) 
• Geld (beheren geldzaken) 
• Gezin (voorlezen, boodschappen) 

Mensen die laaggeletterd zijn, zijn analfabeten

1. waar
2. niet waar

Antwoord 

Laaggeletterden kunnen wel lezen, schrijven en/of rekenen, maar beheersen niet het minimale niveau voor een startkwalificatie om te kunnen meedoen in de samenleving. Het minimale niveau is vastgesteld op 2F. Vanaf niveau 2F spreekt het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van ‘geletterdheid’. Dit niveau komt overeen met het eindniveau van het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) en mbo 2/3

een laaggeletterde wordt ook wel een functionele analfabeet genoemd

Als je niet digitaal vaardig bent, ben je laaggeletterd

1. waar
2. niet waar

Antwoord

Mensen die wel kunnen lezen, schrijven en rekenen maar onvoldoende digitale vaardigheden hebben, behoren niet tot de doelgroep laaggeletterden. Een oudere die zijn geldzaken niet online kan doen of niet online kan werken met een DigiD, maar wel goed is in taal en rekenen is niet

laaggeletterd.

Afasie

Afasie is de verzamelnaam voor veel niet aangeboren hersenaandoeningen die met taal te maken hebben. 

Er zijn veel soorten afasie. 

Afasie komt door een storing in de zenuwbanen van de hersenen. 

Soorten afasie

• motorische afasie: mensen spreken in telegramstijl.
• sensorische afasie: mensen praten veel, maar zijn moeilijk te begrijpen. 
• andere soorten kunnen problemen opleveren met nazeggen woorden vinden, gelezen tekst niet begrijpen of juist gehoorde tekst niet kunnen verwerken. (Let op: dat is wat anders dan doof zijn.)

Wil je de hele film zien? 

https://www.youtube.com/watch?v=UZ2xp9DOLfs 

Afasie is...

1. aangeboren hersenletsel
2. niet aangeboren hersenletsel.

Afasie ontstaat vaak...

1. na een ongeluk.
2. na een herseninfarct.
3. A en B zijn allebei goed.

• Afasie dat ontstaat na een herseninfarct gaat vaak redelijk goed over na verloop van een aantal jaar. 
• Afasie na een ongeluk is vaak blijvend. 
• Er zijn diverse behandelcentra verspreid door heel Nederland. 

Hoe ga je om met een laaggeletterde (hoe praat je tegen deze persoon)

Taalverschil

Taalverschil
Waar denken jullie aan?

Tolk

• Zowel non-verbaal als verbaal
• Hoeft geen professional te zijn, kan ook familie zijn 

Risico patienten

• Slechte communicatie
• Afname eigen regie
• Onveilig/angstig gevoel 

Inzet hulpmiddelen

• Pictogrammen, pijnkaart
• Google translate
• Vertaalapps
• Inschakelen voorlichters eigen cultuur & taal
• Filmpjes van handeling
• Geestelijke verzorgende 

Storing bij communicatie in de groep

Fasen binnen de groep

Vorm stadium

• De mensen kennen elkaar niet.
  
• Er is geen verbondenheid.
  
• De aandacht is vooral gericht op de centrale figuur, meestal de officiële   teamleider.
  
• In deze fase zal de teamleider zijn autoriteit moeten neerzetten en de   autoriteit uitstralen die de leden van hem verwachten.
  
• Of niet…
  

Storm stadium

• Fase van conflict en chaos.
  
• Verschillen, Irritaties en conflicten komen aan de oppervlakte. Worden vaak openlijk uitgespeeld.
  
• Elk teamlid streeft zijn eigen standpunten en belangen na.
  
• Meer ik-gevoel dan wij-gevoel.
• Sommige groepsrollen worden duidelijk.

Norm stadium

• De groepsnormen worden duidelijk.
  
• Deelnemers accepteren hun groepsrol.
  
• Samenwerking komt op gang, de manier waarop wordt soms expliciet vastgelegd.
• Ieder teamlid wordt zich er van bewust dat hij de ander   nodig heeft.
  

Prestatie stadium

• Geen individuen maar teamspelers.
  
• Grote betrokkenheid bij elkaar en de teamdoelen.
  
• Open communicatie, uitspreken van gevoel en het geven van feedback.
  
• Een goed functionerend team.
  

Afscheids stadium (evaluatie)

• Een team zal weer uit elkaar vallen of deelnemers nemen   afscheid.
  
• Emoties rond het afscheid.
  
• Als het team doorgaat, komen ze opnieuw in de forming   fase.
  
• Rollen worden herverdeeld.
  

Elke fase vraagt om een andere interventie