3.5 De regering regeert

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

3.5 De regering regeert

F

Wat gaan we deze les doen?

H4A donderdag 5 december

1.  Kijken: De Toeslagenaffaire (NPO serie, min. 5-20)

2. Werkvorm

3. Uitleg 3.5 De regering regeert 

4. Maken van 3.5: vraag 11

Huiswerk: volgende les lezen 3.6 Het parlement controleert

Leerdoelen

In deze paragraaf leer je:

• Hoe de Nederlandse regering werkt
• Hoe de vorming van een nieuw kabinet tot stand komt
• Wat de rol van de koning is
• Hoe een kabinetscrisis kan ontstaan en hoe dit door de Toeslagenaffaire is ontstaan

De regering

De minister voert uit

KABINET 'vak K'

De verkiezingen

Op de dag van de verkiezingen mag iedere Nederlander van 18+ stemmen. Dezelfde nacht wordt al duidelijk hoeveel zetels de politieke partijen krijgen.

Vorming van een kabinet

1. De informatiefase

Vraag:

Uit welke 4 partijen bestaat de huidige coalitie?

2. De formatiefase

Wie is hier de formateur?

Voor NSC-leider Pieter Omtzigt is deze ronde van de kabinetsformatie klaar. Hij ziet op dit moment het nut niet van meer gesprekken over een meerderheidskabinet met PVV, VVD en BBB, schrijft hij in een brief aan de NSC-leden.

Héhé het is toch gelukt,

het regeerakkoord is er!

Maak vraag 11 op blz. 88

1. maak dit samen met je buur

2. Klassikale terugkoppeling

Antwoord vraag 11

Bordesfoto

Taken van het kabinet

Ministers en staatssecretarissen

Minister Brekelmans op werkbezoek bij Defensie

Rol van de koning

• Handtekening zetten onder alle wetten
• Troonrede voorlezen op Prinsjesdag
• Beëdigen ministers en staatssecretarissen
• Overleg voeren met minister president
• Ons land vertegenwoordigen in het buitenland
• Samenbindende rol

Prinsjesdag

• iedere 3e dinsdag van september
• Troonrede - plannen voor het komende jaar bekendmaken
• Miljoenennota - en rijksbegroting wordt overhandigd aan de Tweede Kamer.  Dit zijn de verwachte inkomsten en uitgaven van het komende jaar 

Minister Heinen van financiën 

Ministeriele verantwoordelijkheid

Rutte was er druk mee.........

Verantwoording afleggen aan de Tweede Kamer over de (mis)-gedragingen van de Koning

Kabinetscrisis

Een crisis leidde tot de val van Rutte IV: 

De Toeslagenaffaire

Uitleg Toeslagenaffaire

• Ouders krijgen geld van de Belastingdienst om kinderopvang voor hun kinderen te betalen. Dat heet kinderopvangtoeslag. 

• De Belastingdienst heeft tussen 2005 en 2019 fouten gemaakt. Sommige ouders kregen te horen dat ze duizenden euro's moesten terugbetalen terwijl ze wel recht hadden op dit geld.

• Veel gezinnen kregen daardoor schulden en kwamen in geldproblemen. 

• De kinderopvangtoeslagaffaire heeft grote gevolgen gehad voor kinderen en jongeren die hiermee zijn opgegroeid. Bij hen thuis was er vaak lange tijd weinig geld en veel stress. 

Kabinetscrisis in de praktijk: De Toeslagenaffaire

• Het Parlement had geen vertrouwen meer in het kabinet Rutte 4

• Kijken: serie De Toeslagenaffaire  op NPOstart (5.35 Aflevering 1)

Afsluiting

Huiswerk: volgende les lezen paragraaf 3.6 blz. 92 t/m 95

Waaruit bestaat de regering?

1. Tweede Kamerleden
2. Ministers & staatssecretarissen
3. Koning & ministers
4. Coalitie

Waaruit bestaat het kabinet?

1. Tweede Kamerleden
2. Ministers & staatssecretarissen
3. Koning & ministers
4. Coalitie

Waaruit bestaat het parlement?

1. Eerste Kamer
2. Tweede Kamer
3. Eerste + Tweede Kamer
4. Koning & ministers

De ministeriële verantwoordelijkheid:

1. beperkt de politieke macht van de koning.
2. zorgt ervoor dat de koning de grondwet niet mag overtreden.
3. geeft de koning het recht de troonrede te schrijven.
4. zorgt ervoor dat de koning ter verantwoording kan worden geroepen voor zijn daden.

Hoeveel leden telt de Tweede kamer?

1. 50 leden
2. 75 leden
3. 100 leden
4. 150 leden

Welke taak en welk recht worden hier benut door D66?

1. controlerende taak, recht van interpellatie
2. wetgevende taak, recht van amendement
3. wetgevende taak , recht van initiatief
4. controlerende taak, recht van initiatief

Wat zijn volksvertegenwoordigers?

1. Tweede Kamerleden
2. Lijsttrekkers
3. Eerste Kamerleden
4. Alle gekozen politici

Hoeveel leden telt de Eerste Kamer?

1. 50 leden
2. 75 leden
3. 100 leden
4. 150 leden

Het kabinet wordt gevormd door

1. Koning en ministers
2. koning, ministers en staatssecretarissen
3. ministers en staatssecretarissen
4. regering en parlement

Ministers maken deel uit van:
I. de regering.
II. de Tweede Kamer.
III. het kabinet.
IV. de Staten-Generaal.

1. Alleen I is juist
2. I en III zijn juist
3. I, III en IV zijn juist
4. allen zijn juist

Wie mogen wetsvoorstellen indienen?
I. Ministers.
II. Eerste Kamerleden.
III. Tweede Kamerleden.
IV. De premier.

1. Alleen I is juist
2. I en III zijn zijn juist
3. III en IV zijn juist
4. I, III en IV zijn juist

Het parlement bestaat uit:

1. 75 Eerste en 150 Tweede Kamerleden.
2. de ministers plus 150 Tweede Kamerleden.
3. de ministers plus 225 Eerste en Tweede Kamerleden
4. 150 door het volk gekozen Kamerleden.

I. In een motie geeft de Tweede Kamer haar mening over iets.
II. Tweede Kamerleden hebben wel het recht van amendement, maar ze mogen geen wetsvoorstel wijzigen.

1. I is juist, II is onjuist
2. I is onjuist, II is juist
3. I en II zijn beide juist
4. I en II zijn beide onjuist

I. Als een wetsvoorstel door de Tweede Kamer is goedgekeurd, gaat het ter beoordeling naar de Eerste Kamer.
II. Als ook de Eerste Kamer het wetsvoorstel heeft aangenomen, stemt de ministerraad over het voorstel.
III. Als een wetsvoorstel is gepubliceerd, is er sprake van een wet.

1. Alleen I is juist
2. I en II zijn juist
3. I en III zijn juist
4. Allen zijn juist

Welk recht heeft de Tweede Kamer wel en de Eerste Kamer niet?

1. Het recht om een motie in te dienen
2. Het recht een wetsvoorstel aan te nemen of te verwerpen
3. Het recht van enquête
4. Het recht van amendement

De taak van de Tweede kamer is:
I Samen met de regering wetten maken
II De regering controleren
III Wetten uitvoeren

1. Alleen I is juist
2. I en II zijn juist
3. I en III zijn juist
4. Allen zijn juist

In de Nederlandse politiek is er sprake van dualisme, wat betekent dit?

1. Dat de regering verantwoordelijk is voor de uitvoering en het maken van wetten
2. Dat het parlement uit de eerste en tweede kamer bestaat
3. Dat de regering de uitvoerende macht heeft en het parlement de wetgevende macht
4. Dat het volk het parlement kiest en er sprake is van een indirecte democratie