h/v 3.2 wereld: temperatuur verschillen op aarde

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

3.2 Wereld: Temperatuur verschillen op aarde

Telefoon in de tas 

Chromebook en boeken op tafel

Planning:

Toets nabespreken

Uitleg met opdrachten

3.2 Wereld: Temperatuur verschillen op aarde

Leerdoelen:

Waardoor is het niet te warm of te koud op aarde?

Op welke manier verwarmt de zon de aarde en wat merk je daarvan in de bergen?

Welke landschappen komen voor in de bergen? 

Hoe worden maximum en minimum temperatuur berekend?

Wat voor invloed heeft de invalshoek van de zon op de breedteligging op aarde?

Wie is er wel eens op vakantie geweest in de bergen?

Weet je het nog? Noteer de namen van de 8 klimaten in de wereld. Het hooggebergteklimaat is het 9de klimaat.

Sleep de kenmerken naar de juiste klimaten.

Tropisch klimaat

Savanneklimaat

Poolklimaat

Steppeklimaat

Geen seizoenen

Te droog voor bomen

Ligt op hoge breedte

Mix van gras en bomen

Bij welk klimaat is het verschil tussen de temperatuur overdag en 's nachts het grootst?

1. Tropisch klimaat
2. Gematigd zeeklimaat
3. Landklimaat
4. Woestijnklimaat

Welk klimaat zie je in
de klimaatgrafiek?

1. Poolklimaat
2. Toendraklimaat
3. Gematigd zeeklimaat
4. Landklimaat

Hoe ontstaan verschillen in temperatuur op aarde?

1. Breedteligging: vorige les          2. Stralingsbalans                      3. Hoogte ligging

    Deze les: seizoenen

A.

B.

C.

Situatie op hoge breedte

Situatie op lage breedte

Situatie op gematigde breedte

Seizoenen

Oorzaak van de seizoenen:

de aarde staat schuin (23,5 graad) en draait om de zon.

De vier seizoenen

Op de aarde kennen we 4 seizoenen:

• Lente
• Zomer
• Herfst
• Winter

Wanneer is het 's nachts kouder?

1. Een bewolkte nacht
2. Een onbewolkte nacht

Stralingsbalans

In- en uitstraling zonlicht

Kortgolvige straling komt door de atmosfeer op aarde terecht en verwarmt het oppervlak.

Langgolvige straling verwarmt de atmosfeer om de aarde.

Afhankelijk van:

• dichtheid van het wolkendek
• breedteligging
• lengte dag en zonnestand

Stralingsbalans

Broeikasgassen nemen de langgolvige straling op en stoten deze terug met langgolvige straling naar de aarde. --> broeikaseffect

In evenwicht doordat evenveel straling binnenkomt als uitgaat, alleen niet tegelijkertijd.

Bijvoorbeeld dag en nacht. 

Wolken spelen geen rol in de stralingsbalans van de aarde

1. Waar
2. Niet waar

De stralingsbalans is in een dynamisch evenwicht, wat wordt hier mee bedoeld?

1. Er gaat niet evenveel uit als in
2. Er gaat evenveel uit als in, maar niet op dezelfde plek
3. Er gaat evenveel uit als in, maar niet tegelijkertijd
4. Er gaat meer in dan dat er uitkomt, daarom warmt het op

Hoogteligging en temperatuur 

Hoe kan het dat het op de bergtop niet warmer is dan aan de voet van de berg? 

Hoe de temperatuur verandert in de bergen

Hoe hoger, hoe kouder.

Wat is de temperatuur bij de pijlen?

Aanwijzing

Boven deze denkbeeldige lijn ligt sneeuw en ijs.

Wat betekent dat voor de temperatuur op deze lijn?

Aanwijzing

Wat is het hoogteverschil met de bovenste rode pijl (waarvan je de temperatuur zojuist hebt gehoord)?

De regel is dat de temperatuur per 1000 meter daling.......................

Antwoord

Sneeuw en ijs blijven liggen zodra de tempatuur onder 0°C komt

Antwoord

Het was op 3000 meter hoogte 0°C

We gaan nu 2000 meter naar beneden

De temperatuur stijgt met 6°C bij 1000 meter dalen

De temperatuur bij de pijl is 12°C

Landschappen vs temperatuur

Noteer de landschappen met de hoogte in meters in je schrift.

Wat is het verband tussen hoogteligging en temperatuur?

CHECK CHECK CHECK!

Waardoor is het niet te warm of te koud op aarde?

Op welke manier verwarmt de zon de aarde en wat merk je daarvan in de bergen?

Welke landschappen komen voor in de bergen?

Wat is de invloed van de stand van de zon op de temperatuur op aarde?

Hoe worden maximum en minimum temperatuur berekend?

Wat voor invloed heeft de invalshoek van de zon op de breedteligging op aarde?

Waar wil je nog ondersteuning bij?

Huiswerk

Opdracht 1 t/m 7 in je boek nu maken of topo leren

Formele sector

Informele sector