De Industriële Revolutie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Industriële Revolutie

Op welke manier maakten de agrarische revolutie en de demografische revolutie de Industriële revolutie mogelijk?

De tweede helft van de 18e en in de 19e eeuw veranderden twee industriële revoluties de wereld definitief.

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

Door een aantal technologische vernieuwingen

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

werd arbeid gemechaniseerd in fabrieken waarbij machines werden aangedreven door fossiele energie.

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

Nieuwe productiemethoden zorgden voor een enorme productiestijging,

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

ging gepaard aan een sterke groei van de bevolking

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

met een grote uitbreiding van de steden

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

Het was de start van de transformatie van de landbouwsamenlevingen naar industriële samenlevingen. Maar de Industriële Revoluties hadden ook belangrijke gevolgen op sociaal vlak. De massa's arbeiders

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

leefden in miserabele omstandigheden

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

Gaandeweg ontwikkelde zich ideologieën die lotsverbetering voor de arbeiders vooropstelden: uit de ideeën van Marx ontstonden socialisme en communisme

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

Deze ideologieën zouden gaandeweg steeds meer invloed uitoefenen op het politieke gebeuren.
De rijkdom die gegenereerd werd, kwam vooral bij de burgerij terecht. Deze klasse van handelaars, ondernemers en bankiers

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

drukte haar stempel op de politiek (liberalisme). De burgerlijke cultuur

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

en haar verschijningsvormen domineerden het straatbeeld in de welgestelde delen van de stad. De Europese geïndustrialiseerde staten en de V.S. konden door hun technologische superioriteit

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

de rest van de wereld overheersen

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

Nieuwe koloniën

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

werden gesticht en de landen als de VS, Groot-Brittannië en Duitsland beheersten de wereldhandel

1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Cultureel

Primaire sector

De agrarische sector of primaire sector is de economische sector die grondstoffen en voedsel levert.

Secundaire sector

De industriële sector of secundaire sector is de economische sector met alle bedrijven en activiteiten die de grondstoffen van de primaire sector verwerken.

Tertiaire sector

Afbeeldingsresultaat voor tertiaire sector

Afbeeldingsresultaat voor tertiaire sector

Afbeeldingsresultaat voor tertiaire sector

Afbeeldingsresultaat voor tertiaire sector

Afbeeldingsresultaat voor tertiaire sector

Alles bekijken

De dienstensector of tertiaire sector is de economische sector waarin bedrijven met de verkoop van hun goederen of diensten winst willen maken. 

Neolitische Revolutie

De neolithische revolutie was de eerste landbouwrevolutie en vormde de overgang van een samenleving van jager-verzamelaars met een rondtrekkend bestaan (nomadisme) naar een samenleving van mensen die in nederzettingen woonden (sedentarisme) en aan akkerbouw en veeteelt deden.

Tertiaire sector

Secundaire sector

Industriële Revolutie

Neolitische Revolutie

jagers-verzamelaars

Primaire sector

Landbouwsamenleving

Industriële Samenleving

Snelle, onverwachte en dramatische revolutie

Geleidelijke, maar ook ontzettend invloedrijke revolutie

Wat is economie?

De manier waarop de mens in zijn behoeften voorziet met de middelen die voorhanden zijn.

Waarom zijn economische revoluties zo belangrijk/ingrijpend?

Ze hebben grote gevolgen voor alle maatschappelijke aspecten

Engeland 1700

Engeland 1800

Waarom begon de Industriële revolutie juist in Engeland?

1. Demografische Revolutie

Demografie

Demos is Grieks voor volk

Grafien is het Griekse werkwoord dat schrijven/tekenen betekent

Demografie is dus het beschrijven van de evolutie van de bevolking.

Beschrijf de evolutie van de wereldbevolking doorheen de geschiedenis

Wet Malthus

In 1798 publiceerde Malthus het pamflet An Essay on the Principle of Population, waarin hij stelde dat de bevolkingsgroei de economische groei voor zou blijven; hij voorspelde op basis van een eenvoudig model hongersnood op grote schaal. De bevolkingsgroei zou exponentieel zijn, die van de voedselproductie lineair. 

Beschrijf de evolutie van de wereldbevolking doorheen de geschiedenis

Wet Malthus

In 1798 publiceerde Malthus het pamflet An Essay on the Principle of Population, waarin hij stelde dat de bevolkingsgroei de economische groei voor zou blijven; hij voorspelde op basis van een eenvoudig model hongersnood op grote schaal. De bevolkingsgroei zou exponentieel zijn, die van de voedselproductie lineair. 

Vergelijk de evolutie van de Engelse bevolking met die van de wereldbevolking in de periode 1500-1850

Vergelijk de evolutie van de Engelse bevolking met die van de wereldbevolking in de periode 1500-1850

geboorte pro mille

sterfte pro mille

Hoe evolueerden de geboorten (=nataliteit) in Engeland tussen 1721 en 1871?

Hoe evolueerden de sterftes (=mortaliteit)?

Hoe valt de sterke bevolkingsgroei in Engeland te verklaren vanuit demografisch standpunt?

geboorte pro mille

sterfte pro mille

Hoe evolueerden de geboorten (=nataliteit) in Engeland tussen 1721 en 1871?

We zien een stijging tot 1821

Tussen 1821 en 1831 een daling

Daarna blijft het geboortecijfer stabiel

Hoe evolueerden de sterftes (=mortaliteit)?

We zien een sterke daling tot 1831. Daarna blijft het sterftecijfer relatief stabiel.

Hoe valt de sterke bevolkingsgroei in Engeland te verklaren vanuit demografisch standpunt?

Het geboortecijfer blijft hoog, terwijl het sterftecijfer sterk daalt.

 Agrarische revolutie zorgt voor bevolkingsgroei

Agrarische revolutie : 

verbeterde 

voedselsituatie

Mortataliteit neemt af - minder sterfte door honger of tekorten

Vruchtbaarheid neemt toe - in tijden van onzekerheid stelt men huwelijk uit (maw later trouwen, later kinderen krijgen = minder kinderen). Meer voedsel zorgt voor meer zekerheid; gevolg: stijgend geboortecijfer

In geneeskunde vonden verbeteringen plaats 

Verloskunde verbeterde - tijdens de Middeleeuwen was kraamsterfte een van de belangrijkste doodsoorzaken bij vrouwen + vaak stierf het kind bij de geboorte.

Door verbeterde hygiëne + betere geneeskunde daalt de mortaliteitsgraad.

Zachter klimaat

In de twee eeuwen voorafgaand aan de IR werd het klimaat in Europa een stuk zachter, wat de verbeterende voedselsituatie in de hand hielp.

Oorzaken demografische Explosie

Morataliteit: ligt hoog met sterke schommelingen

Nataliteit: ligt hoog met sterke schommelingen

Bevolking: blijft min of meer stabiel

Sterke schommelingen door oorlogen, epidemieën en hongersnoden

Mortaliteit: daalt sterk

Nataliteit: blijft hoog met schommelingen

Bevolking: begint sterk te groeien

Mortaliteit: daalt nog en stabiliseert op laag niveau

Nataliteit: begint ook te dalen tot op niveau van mortaliteit

Bevolking: blijft eerst groeien waarna de groei vertraagt

Mortaliteit: ligt laag en is stabiel

Nataliteit: ligt laag en is redelijk stabiel

Bevolking: blijft min of meer stabiel

Noot: in sommige gevallen duiken de geboortecijfers zelfs onder de sterftecijfers, waardoor de bevolking licht afneemt. Maar vaak wordt deze afname gecompenseerd door een positief migratie saldo (rijke, geïndustrialiseerde landen)

Bovenaan de tweede fase zien we urbanisatie staan. Wat betekent dit?

Wat wordt bedoeld met transitie?

Wat is het resultaat van de demografische transitie?

Meer mensen, wat is er in de eerste plaats nodig?

Welke rol heeft deze bevolkingsgroei gespeeld binnen IR?

2ledig

A. bevolkingsgroei in combinatie met verhoogde productiviteit in de landbouw (agrarische revolutie) zorgt voor arbeidersoverschot op platteland. Deze arbeiders gaan naar de steden waar de fabrieken zich bevinden (technologische revolutie) en vormt een reservoir aan goedkope arbeidskrachten voo rde ontwikkelende industrie.

B. Bevolkingsgroei zort voor een groeiende afzetmarkt voor de producten uit de fabrieken - deze afzetmarkt werd vergroot door afschaffing van binnenlandse tollen en taxen én verbetering van transport (transportrevolutie)

Wet Malthus?

Klopt zijn wet dan niet? 

Jawel, maar zijn wet gaat enkel op voor pré-industriële samenlevingen (bv Ancien Régime): een aantal vernieuwingen in de landbouw maakten een sterke stijging van de voedselproductie mogelijk. Dit noemen we de agrarische revolutie.

Bovenaan de tweede fase zien we urbanisatie staan. Wat betekent dit?

Verstedelijking: meer en meer mensen gaan in een stad wonen.

Wat wordt bedoeld met transitie?

De overgang van een pre-industrieel naar een post-industrieel bevolkingspatroon.

Wat is het resultaat van de demografische transitie?

Een sterke bevolkingsgroei

Meer mensen, wat is er in de eerste plaats nodig?

Meer voedsel

Welke rol heeft deze bevolkingsgroei gespeeld binnen IR?

2ledig

A. bevolkingsgroei in combinatie met verhoogde productiviteit in de landbouw (agrarische revolutie) zorgt voor arbeidersoverschot op platteland. Deze arbeiders gaan naar de steden waar de fabrieken zich bevinden (technologische revolutie) en vormt een reservoir aan goedkope arbeidskrachten voo rde ontwikkelende industrie.

B. Bevolkingsgroei zort voor een groeiende afzetmarkt voor de producten uit de fabrieken - deze afzetmarkt werd vergroot door afschaffing van binnenlandse tollen en taxen én verbetering van transport (transportrevolutie)

Wet Malthus?

Klopt zijn wet dan niet? 

Jawel, maar zijn wet gaat enkel op voor pré-industriële samenlevingen (bv Ancien Régime): een aantal vernieuwingen in de landbouw maakten een sterke stijging van de voedselproductie mogelijk. Dit noemen we de agrarische revolutie.

Waarom begon de Industriële revolutie juist in Engeland?

2. Agrarische Revolutie

Agrarische Revolutie

Enclosure - beweging

Rond 1700 Engelse grond verdeeld in kleinere stukken

- Open fields (aantal stroken per boer)

- Common fields (gemeenschappelijke 

                                     grond)

Ongeschikt voor grote machines

Agrarische Revolutie

Enclosure beweging

Enclosures

1700 - 1850 verandering:

Parlement verkoopt common fields

Adel koopt grond op

Omheint het met hekken --> enclosure in Enclosure acts

Wie was de dupe van de Enlosures? Waarom?

Wie was de dupe van de enclosures?

De arme boeren omdat ze niet langer de gemeenschappelijke weides kunnen gebruiken voor hun vee

Wat is het gevolg?

Ze moeten hun vee verkopen en verliezen gronden

Waar zullen ze werk moeten zoeken?

In de fabrieken in de stad

Enclosure

Stukken gemene grond en de kleinere landbouwpercelen worden semengevoegd tot grotere gehelen.

Positief: verhogen landbouwareaal en productiviteit

Negatief: armere boeren waren afhankelijk van gemene grond om vee te laten grazen.

Agrarische Revolutie

Vruchtwisseling

Agrarische Revolutie

Vruchtwisseling

Ze bevatten meer vitaminen

De opbrengst is 10 keer hoger

vruchtwisseling

Er wordt geen grond meer braak gelaten

Er is meer variatie in gewassen

Bemesting zodat de grond niet uitgeput raakt.

Agrarische Revolutie

Enclosure: Meer landbouwgrond

Vruchtwisseling:

- Nieuwe gewassen (klaver,...)

- mest/vruchtbare grond

- Meer opbrengst

Verbetering van de ploeg

Aardappel

Voedsel exporterende landen/transportrevolutie

Mechanisering

Welke vragen heb je nog over deze les?