19. Leestekens - Deel 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

19. Leestekens

Deel 2

Komma (Weet je nog?)

• tussen twee persoonsvormen

      Als ik klaar ben, ga ik wat eten.

• tussen bijvoeglijke naamwoorden

     De lieve, slimme kinderen van 2th letten goed op.

• tussen de delen van een opsomming

      Ik koop spijkers, schroeven en een hamer.

• voor- of nadat je iemand aanspreekt 

      Mevrouw, mag ik een papiertje?

• na de aanhef in een brief of e-mail

      Beste mevrouw Vermeulen,

Dubbele punt:

Een dubbele punt zegt eigenlijk: nu volgt er een opsomming, uitleg of citaat.

Zo maak je een omelet: breek een ei en gooi in de pan.

Ik heb nieuwe kleren gekocht: twee broeken en een trui.

Puntkomma;

Staat tussen zinnen die sterk met elkaar verbonden zijn, maar ook op zichzelf kunnen staan.

De meeste katten houden niet van regen; de meeste mensen zijn er trouwens ook niet gek op.

Het beletselteken ...

Geeft aan dat de tekst wordt afgebroken. 

Luister, voordat je me weer onderbr... 

Wat, heb je echt met haar ... ?!

Aanhalingstekens

• Om citaten heen

      Hij zei: 'Ik kom er zo aan.'

      'Pas op', zei ze, 'het is glad buiten!'

• Wanneer je woorden extra nadruk wil geven of als woorden     een speciale betekenis hebben

     Mijn beste vriendin noem ik soms 'mijn zusje'.

• Ironisch taalgebruik

      Wat een interessante 'feiten' benoemt die man.

Apostrof

• Als je een of meer letters weglaat

     m'n huisdier / 's morgens / 't Was gezellig gisteren.

• bij uitspraakverwarring

      komma's / Otto's vriend (maar Britts vader)

• na bezitsvormen van namen die eindigen op een s-klank

      Rens' vader (maar Ricks zoon)

• bij verkleinwoorden die eindigen op een -y

      baby'tje 

Liggend streepje

• afbreekstreepje

     Aan het einde van een tekstregel zie je soms een afbreek-

     streepje in woorden die niet helemaal op de regel

     passen. 

• koppelteken

      auto-onderdelen (maar muziekliefhebbers)

• weglatingsstreepje

      appel- en perenbomen / dorpsstraten en -pleinen

Tot slot!

Accent aigu                  Hé! Wat doe je daar?

                                         Het is maar nét gelukt.

                                         Ik heb helemáál geen zin meer.

Accent grave                Hè? Hoe kan dat nou?

Accent circonflexe      crêpe, crème fraîche

Waarom staan de leestekens waar ze staan?

'Hartelijk dank dat u de tijd heeft genomen voor dit interview.' (a)

'Geen probleem. Ik vond het leuk om te doen, (b) want ik vertel graag over mezelf.'

'Mijn eerste vraag luidt als volgt: (c) waarom hebt u besloten docent te worden?'

'Omdat ik graag met jonge mensen werk.'

'Mevrouw, (d) wat vindt u de leukste onderwerpen?' (e)

'Ik hou van spelling, (f) grammatica en leesvaardigheid; (g) dat is allemaal heel belangrijk.'

Verbeter de onderstaande zinnen door de juiste leestekens toe te voegen.

1. Die ijssalon verkoopt heerlijk zelfgemaakt ijs in allerlei smaken citroen pistache en stroopwafel

2. Wanneer het eindelijk lente wordt kijkt iedereen een stuk vrolijker

3. Maar meneer zit de stekker wel in het stopcontact

4. Het gaat erom zei mijn leraar dat je je best doet 

Aan de slag!

Maak opdracht 7, 9 en 10 blz. 183 

Huiswerk voor maandag 24 februari:

Opdracht 12 t/m 15