HV3 H6 §3 Holoceen les 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Holoceen

Leerlingen kunnen een verband leggen tussen de stijgende zeespiegel (in perioden van transgressie en regressie) en de opbouw van de Nederlandse kust.

Leerdoel §3

Je kan een verband leggen tussen de stijgende zeespiegel (in perioden van transgressie en regressie) en de opbouw van de Nederlandse kust.

Pre-glaciaal

Glaciaal

Post-Glaciaal

puinwaaier

Vlechtende rivieren

stuwwallen

tongbekken

dekzand

Löss

poolwoestijn

Keileem

zwerfkeien

Stuwwal

Keileemkop

Lager

IJs overheen gegaan

Hoger

Fase 1 van het landijs in NL

Fase 2 van het landijs in NL

tongbekkens ervoor

Vervoerd door de wind

Vervoerd door het ijs

Vervoerd door rivieren

Dekzand

Löss

Grote keien

Grind

Grof zand

Klei

Stijgende zeespiegel

• Holoceen
• Klimaat warmde op
• Zeespiegel steeg 100m
• Transgressie

Periode waarin de invloed van de zee toeneemt

Geologische periode vanaf 10.000 jaar geleden tot nu

Situatie Post-Glaciaal

Veel landijs van Scandinavie en IJsland is gesmolten tijdens Holoceen. 

Stijgende zeespiegel

• Relatieve zeespiegelstijging
• Stijging door smeltend ijs, zakkende bodem
• 60-75 cm per eeuw, later langzamer

De combinatie van de absolute zeespiegelstijging en het effect van de bodemdaling

Veenlandschap

De stijgende zeespiegel zorgde voor nattere omstandigheden in Nederland.

Het grondwaterpeil kwam omhoog en steeg tot aan het landoppervlak. Er ontstond een moerassig gebied, waarin dode plantenresten niet of nauwelijks verteerden (veen).

Het wordt basisveen genoemd, omdat het de eerste laag is die in het Holoceen in Laag-Nederland ontstond.