Welvaart en groei H2 paragraaf 1

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Leerdoelen § 1: belasting betalen

1. Je kunt het verschil tussen directe en indirecte belastingen toelichten.
2. Je kunt de verschillende belastingstelsels beschrijven en koppelen aan de termen progressief, proportioneel en degressief tarief.
3. Je kunt aan de hand van de begrippen 'marginaal tarief' en 'heffingskorting' de gevolgen van belastingheffing uitleggen voor de netto inkomens in een land.
4. Je kunt aan de hand van de begrippen 'nivelleren' en 'denivelleren' uitleggen dat een belastingstelsel voor de inkomstenbelasting een afspiegeling is van de opvattingen over de gewenste mate van inkomensongelijkheid in een land.

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

2.1    Belasting betalen

De overheid heeft geld nodig om alle uitgaven te kunnen
financieren. Daarom heft de overheid belasting.

Belasting

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

De overheid heeft geld nodig om alle uitgaven te kunnen
financieren. Daarom heft de overheid belasting.

Directe belasting:
Belastingen op naam die worden geheven op inkomen, winst en vermogen.

Belasting

Direct

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

De overheid heeft geld nodig om alle uitgaven te kunnen
financieren. Daarom heft de overheid belasting.

Directe belasting:
Belastingen op naam die worden geheven op inkomen, winst en vermogen.

Belasting

Direct

• Loonheffing
• Vennootschapsbelasting
  
  

Loonheffing:
Belasting op arbeid. Deze bestaat uit loonbelasting en premie volksverzekeringen.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

De overheid heeft geld nodig om alle uitgaven te kunnen
financieren. Daarom heft de overheid belasting.

Directe belasting:
Belastingen op naam die worden geheven op inkomen, winst en vermogen.

Belasting

Direct

• Loonheffing
• Vennootschapsbelasting
  
  

Indirect

• Btw
• Accijns
  
  

Loonheffing:
Belasting op arbeid. Deze bestaat uit loonbelasting en premie volksverzekeringen.

Indirecte belasting:
Kostprijsverhogende belastingen op producten en diensten.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

Elk land kiest zijn eigen manier van inkomstenbelasting heffen:

1. Degressief tarief
    Hetzelfde bedrag aan belasting voor iedereen. Hierdoor daalt

    de gemiddelde belastingdruk als je meer gaat verdienen.

Degressief tarief: 
Tarief waarbij hogere inkomens procentueel minder belasting betalen.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

2. Proportioneel tarief

    Hetzelfde belastingpercentage voor iedereen. Hierdoor blijft de

    gemiddelde belastingdruk gelijk als je meer gaat verdienen.

Proportioneel tarief: 
Tarief waarbij iedereen procentueel evenveel belasting betaalt.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

3. Progressief tarief
    Een stijgend percentage aan belasting voor hogere inkomens.

    Hierdoor stijgt de gemiddelde belastingdruk als je meer gaat 

    verdienen.

Progressief tarief: 
Tarief waarbij hogere inkomens procentueel meer belasting betalen.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

3. Progressief tarief
    Een stijgend percentage aan belasting voor hogere inkomens.

    Hierdoor stijgt de gemiddelde belastingdruk als je meer gaat 

    verdienen.

Progressief tarief: 
Tarief waarbij hogere inkomens procentueel meer belasting betalen.

Dit is het belastingstelsel waar Nederland voor gekozen heeft.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

Nederland heeft een progressief belastingstelsel. Via inkomens-

schijven stijgt het belastingpercentage dat je moet betalen 

naarmate je meer verdient:

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

Nederland heeft een progressief belastingstelsel. Via inkomens-

schijven stijgt het belastingpercentage dat je moet betalen 

naarmate je meer verdient:

Lage inkomens betalen een lager belastingpercentage en hebben recht op
toeslagen (= negatieve inkomstenbelasting).

Negatieve  inkomstenbelasting: 
Subsidie van de overheid om een bepaald minimum inkomen na belastingheffing te garanderen.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

Om de te betalen belasting uit te rekenen moet je eerst het

belastbaar inkomen van een persoon vaststellen. Van het bruto

inkomen mag een persoon zijn inkomen verlagen 

met aftrekposten als die daarvoor in aanmerking komt. Hij moet

zijn belastbaar inkomen verhogen met de verplichte bijtellingen.

Voorbeelden van aftrekposten zijn betaalde alimentatie en hypotheekrente voor de eigen woning. Bekende voorbeelden voor een bijtelling zijn het eigenwoningforfait en de 'leaseauto van de zaak'.

Het bruto inkomen minus de aftrekposten plus de bijtellingen is het belastbaar inkomen.

Aftrekposten:
Het tarief dat van toepassing is op het extra inkomen dat een belastingbetaler verdient.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

Elke Nederlander heeft recht op heffingskortingen. Dat is een

korting die je mag toepassen op het te betalen belastingbedrag.

Omdat het een vast bedrag is, hebben lage inkomens hier

procentueel het meeste profijt van.

Door aftrekposten betalen we over een lager inkomen belasting en
door heffingskortingen betalen we minder belasting.

Heffingskorting: 
Korting op een verschuldigd belastingbedrag.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

Stappenplan om de te betalen belasting te berekenen:

1. Stel het belastbaar inkomen vast. Dat is het bruto inkomen plus bijtellingen en minus aftrekposten.
2. Bereken de te betalen belasting via de belastingschijven.
3. Verminder dit bedrag met de heffingskortingen.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Voorbeeld berekenen inkomstenbelasting

Sjaak heeft een inkomen van € 100.000. Hij heeft € 8.000 aan hypotheekrente betaald en een bijtelling eigenwoningforfait van € 2.400. De algemene heffingskorting is voor Sjaak € 0 en de arbeidskorting € 2.000.

Stap 1 bepalen belastbaar inkomen:

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Voorbeeld berekenen inkomstenbelasting

Sjaak heeft een inkomen van € 100.000. Hij heeft € 8.000 aan hypotheekrente betaald en een bijtelling eigenwoningforfait van € 2.400. De algemene heffingskorting is voor Sjaak € 0 en de arbeidskorting € 2.000.

Stap 1 bepalen belastbaar inkomen:

Bruto inkomen             € 100.000

Eigenwoningforfait      €      2.400    +

Hypotheekrenteaftrek  €     8.000     -

Belastbaar inkomen    €   94.400

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Voorbeeld berekenen inkomstenbelasting

Stap 2 belasting berekenen van een belastbaar inkomen van € 94.400:

Schijf    Belastbaar inkomen    Tarief
1           tot en met € 75.518     36,97%
2           vanaf € 75.518            49,50%

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Voorbeeld berekenen inkomstenbelasting

Stap 2 belasting berekenen van een belastbaar inkomen van € 94.400:

Schijf    Belastbaar inkomen    Tarief
1           tot en met € 75.518     36,97%
2           vanaf € 75.518            49,50%

Schijf 1: in deze schijf valt € 75.518. Belasting is € 75.518 × 36,97% = € 27.924
Schijf 2: in deze schijf valt het resterende inkomen: € 94.400 - € 75.518 = € 18.882
              Belasting is € 18.882 × 49,50% = € 9.344

Totale belasting zonder heffingskortingen € 27.924 + € 9.344 = € 37.268

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Voorbeeld berekenen inkomstenbelasting

Stap 3 pas de heffingskortingen toe:
Algemene heffingskorting: € 0
Arbeidskorting: € 2.000

Totale belasting na aftrek van heffingskortingen:
€ 37.268 - € 2.000 = € 35.268.

Het gemiddelde belastingpercentage is dus € 35.269 / € 100.000 x 100% = 35,3%

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Aan de slag

Maak opgave 7 op pagina 59.

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

2.1    Belasting betalen

Iedere belastingbetaler betaalt dus afhankelijk van de

persoonlijke omstandigheden een ander gemiddeld 

belastingtarief.

Door de inkomstenschijven kan het marginale tarief stijgen

als je extra inkomen krijgt.

Gemiddeld belastingtarief: 

Het gemiddelde belastingpercentage dat je over je inkomen betaalt.

Marginaal belastingtarief:
Het tarief dat van toepassing is op het extra inkomen dat een belastingbetaler verdient.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

Een progressief belastingstelsel heeft als doel de inkomens te 

nivelleren. Dat is mogelijk door progressie in de tarieven toe te

passen en heffingskortingen in te stellen. Een heffingskorting

is in verhouding waardevoller voor iemand met een relatief laag

inkomen dan voor iemand met een relatief hoog inkomen.

Nivelleren: 
Procentuele inkomensverschillen tussen hoge en lage inkomens kleiner maken.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

2.1    Belasting betalen

Een progressief belastingstelsel heeft als doel de inkomens te 

nivelleren. Dat is mogelijk door progressie in de tarieven toe te
passen en heffingskortingen in te stellen. Een heffingskorting
is in verhouding waardevoller voor iemand met een relatief laag
inkomen dan voor iemand met een relatief hoog inkomen.

Een degressief belastingstelsel beoogt het tegenovergestelde

en denivelleert.

Nivelleren: 
Procentuele inkomensverschillen tussen hoge en lage inkomens kleiner maken.

Denivelleren:
Procentuele inkomensverschillen tussen hoge en lage inkomens groter maken.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Aan de slag

Maak opgave 9 en 10 op pagina 60.

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.