§1.4 Meer mensen krijgen inspraak

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

§1.4 Meer mensen krijgen inspraak

Arbeiders

Gegoede burgerij

Oprichten van vakbonden

Oprichten van politieke partijen

Aan liefdadigheid doen

Invoeren van de eerste sociale wet

Strijden voor algemeen kiesrecht

Sociale wetten zijn ...

1. Wetten die de leef- en werkomstandigheden van arbeiders verbeteren.
2. Wetten die er voor zorgen dat arbeiders beter samenwerken.
3. Wetten die zorgen dat fabriekseigenaren meer rechten krijgen.
4. Wetten die de relatie tussen overheid en arbeiders vastleggen.

...kan je uitleggen wat er in het bestuur van Nederland veranderde door de grondwet van 1848

...kan je uitleggen wat sommige vrouwen wilden veranderen aan de samenleving en of dat lukte

...kan je beschrijven dat Nederland steeds democratischer werd

Aan het einde van de les...

Nieuwe grondwet

1813: Nederland wordt een koninkrijk

1815: Grondwet

vrijheid van godsdienst

alle burgers zelfde grondrechten

vrijheid van meningsuiting

veel macht bij de koning: Willem I

Liberalen: 

de macht zou bij het volk moeten liggen

1848: veel onrust in Europa. Ook rellen in NL.

Koning Willem II geeft opdracht voor nieuwe grondwet:

rijke mannen kozen leven van het parlement. Elke 4 jaar kwamen er verkiezingen. 

ministers gehoorzamen vanaf nu aan het parlement. Zij voeren hun beslissingen uit. Parlement kon ministers ontslaan.

Parlementaire democratie. Het parlement had de meeste macht. 

De macht was verschoven van koning naar Burgers

Mannen

• Hoofd van het gezin
• Nam alle beslissingen

Vrouwen

• Mogen niet:
• scheiding aanvragen
• grote bedragen uitgeven
• stemmen
• Moeten:
• Huishouden en voor kinderen zorgen
• Krijgen:
• Bij werk minder betaald

Feminisme

Vanaf 1870: vrouwen in actie voor gelijke rechten: feminisme

Wie kamen in actie?

1: Vrouwen uit middenklasse en gegoede burgerij

2: Daarna vrouwen arbeidersklasse

3: Daarna mannen

Belangrijkste doel: vrouwenkiesrecht. Dit is in 1919 gelukt

0

Geef een omschrijving van feminisme

Democratisering

1848: nieuwe grondwet

1917: wijziging grondwet

1919: wijziging grondwet

Mannen die minimaal 20 gulden belasting betaalden mochten stemmen (1,9% bevolking)

Alle mannen vanaf 25 mogen nu stemmen

Alle vrouwen vanaf 25 mogen nu stemmen

1946: 23 jaar

1963: 21 jaar

1972: 18 jaar

Welke groep kreeg in 1917 stemrecht?

Huiswerk

Wat: maken opdracht 2 t/m 8 van 1.4