Start + H15

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Vandaag

• Kennismaken met elkaar
• Wat weten jullie al van H15
• Verder gaan met H15 

Merel Platenburg

• biologie docent
• 27 jaar
• hobby's: dansen
  & handletteren
  
• Katten:
   Izzy & Mika

Corona

H15 Kwetsbare Ecosystemen

Wat is er aan bod gekomen?

15.1: organische & anorganische stoffen, producenten, foto-autotroof, chemotroof (nitriet en nitraatbacterien), heterotroof, consumenten, reducenten

15.2: fitness, eilandtheorie, gradiëntecosysteem, dynamisch evenwicht, concurrentie, genetic drift (founder effect & flessenhalseffect)

Op welk eiland wisselen de soorten het snelst? (Is dus de meeste immigratie & extinctie)

1. Klein, dichtbij
2. Klein, ver weg
3. Groot, dichtbij
4. Groot, ver weg

Op welk waddeneiland zou je volgens de eilandtheorie je de meeste soorten, Texel, Ameland of Terschelling vinden? Verklaar met de eilandtheorie (BINAS 93C)

Founder effect

Bottleneck event

Wat in de jaren 60 begon met wat ontsnapte of vrijgelaten parkieten in NL, is inmiddels uitgegroeid tot een serieuze populatie van tropische vogels, van origine vaak afkomstig uit Pakistan. Is de genetische variatie van de NL populatie kleiner of groter dan die uit Pakistan?

1. Kleiner
2. Groter

Vandaag

- In vogelvlucht 15.3 t/m 15.5 doorlopen & evt. opdrachten bespreken

- Aan de slag met examentrainer

15.3 Warmte, water & exoten

We gaan het hebben over:
- Extremofiele

- (invasieve) exoten

- Waterzuivering

 Extremofielen

Extremofielen zijn organismen die onder bijzondere omstandigheden leven, bijvoorbeeld bij extreme temperaturen, hoge zoutgehalten, toxische omgeving of hoge pH.

                            bijvoorbeeld

                                          de alaska boskikker

Leg uit hoe natuurlijke selectie geleid kan hebben tot algen die kunnen leven bij hogere temperaturen.

Exoten

= Soort afkomstig uit ander gebied

Plaagorganisme: De exoot breidt zich snel uit ten koste van andere organismen

Invasieve Exoot: Brengt ernstige verstoring in exosysteem

Enkele van de +/- 1000 exoten in Nederland

15.3 opdr 7c

Leg uit dat in vissen die van algen leven minder kwik zit dan in roofvissen.

15.4 Biobrandstof & Recycling

Wat wordt bedoelt met anaeroob en aeroob?

Anaeroob vs. aeroob

15.5 De stad als ecosysteem

Noem 3 factoren waarin een
stads microklimaat verschilt
van het klimaat buiten de stad.

Welke groepen komen minder of juist meer voor in een stads voedselweb?

1. Meer predatoren, minder consumenten
2. Meer carnivoren, minder herbivoren
3. Meer detrivoren, minder producenten
4. Meer reducenten , minder prooien

Invloed van mensen

Droge bodem, want veel water wordt afgevoerd (riool)

Wind: juist veel of weinig (windtunnel)
Fijnstof

Weinig consumenten *behalve mensen
Veel afvaleters

15.5 Opdr. 

Volgens wetenschappers zijn durf en aanpassingsvermogen eigenschappen van stadsvogels. Beide eigenschappen zijn getest bij het Barbadosdikbekje (Loxigilla barbadensis). Wetenschappers vingen op Barbados vogels in de stad en op het platteland. Om de durf te testen zetten zij heel duidelijk zichtbaar voer neer.

In het tweede experiment kregen de vogels hun voer met naast het voerbakje een vreemd voorwerp. In beide gevallen is gemeten hoe snel de vogels hun voer begonnen te eten.

 a. Welk resultaat is in strijd met de hypothese dat durf
en aanpassingsvermogen bij stadsdieren voorkomen?
b. Hoe kun je testen of het waargenomen gedrag erfelijk is
 of aangeleerd?

Hoe vond je de les?

😒🙁😐🙂😃

Maak in 2 tallen

Toepassing San

opdr. 1, 4, 5 & 6

Examentraining
opdr 3 & 4

(Klaar? Werk alvast verder met 16.1)