Grammatica 1hv

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Grammatica 1hv

MHU, 2023

Wat we gaan doen

Alle zinsdelen herhalen

De belangrijkste woordsoorten herhalen

Eindproduct: proefwerk in week 50

Week 44

In de les:

Uitleg persoonsvorm

Uitleg zinsdelen

Samen:

Opdracht 4 en 7 blz 205

Huiswerk:

Opdracht 1-3

Opdracht 5, 6

Welke zinsdelen ken je allemaal?

Persoonsvorm

Tijd

Getal

Vraag

Elke ochtend heb ik mijn huisdier brokjes gegeven.

Verdeel deze zin in zinsdelen.

Elke ochtend heb ik mijn huisdier brokjes gegeven.

Als eerste onderstreep je de persoonsvorm. 

Waarom?

Elke ochtend heb ik mijn huisdier brokjes gegeven.

Nu zet je zinsdeelstrepen

Elke ochtend | heb | ik | mijn huisdier | brokjes | gegeven.

Zo heb je alle zinsdelen gevonden. Nu gaan we die zinsdelen een naam geven.

Week 45

In de les:

Uitleg Onderwerp

Opdracht 5 klassikaal

Uitleg Werkwoordelijk gezegde

Opdracht 6 klassikaal

Huiswerk:

Leren theorie blz 208

Maken opdr 1-4

Leren theorie blz 212

Maken opdr 2, 3, 5

Iets nieuws

De kok maakt voor zijn gasten een heerlijke salade.

In zinsdelen

De kok | maakt | voor zijn gasten | een heerlijke salade.

Dit wisten we. 

In zinsdelen

De kok | maakt | voor zijn gasten | een heerlijke salade.

Wie maakt? Dat is het onderwerp van de zin.

Dus: wie/wat + pv? = onderwerp 

Weer een zin

Gisteren heeft de kok voor zijn gasten een salade gemaakt.

Werkwoordelijk gezegde

Alle werkwoorden en woorden die daarbij horen.

De kok heeft een salade gemaakt.

De kok gaat een salade maken.

De kok maakt een salade klaar. (hele ww. is klaarmaken)

De kok 

Week 46

In de les:

Uitleg Lijdend en Meewerkend voorwerp

Opdracht 5 LV en 6 MV klassikaal

 

Huiswerk:

Leren theorie blz 216 en 218

Maken opdr 2, 3 en 6 LV

Maken opdr 1, 3 en 4 MV

Daar is de kok weer...

De kok maakt voor zijn gasten een heerlijke salade klaar.

Lijdend voorwerp

Met een lijdend voorwerp gebeurt iets.

Wie/wat + wg + ond = lijdend voorwerp.

Wie/wat maakt de kok klaar? Een heerlijke salade.

De kok houdt niet op...

Elke dag maakt de kok voor zijn gasten opnieuw een heerlijke salade klaar.

Meewerkend voorwerp

Het meewerkend voorwerp krijgt iets.

Aan/voor wie/wat + wg + ond + lv?

Aan/voor wie maakt de kok een salade klaar? Voor zijn gasten.

Opdracht

Alle stoelen en tafels aan de kant!

Is het onderstreepte zinsdeel juist benoemd?

<- JA                                                                              NEE ->

Zit je fout, dan ben je af. De  winnaar krijgt een prijsje.

Het Rode Kruis wil duizenden vrijwilligers werven.

Het lijdend voorwerp is 'duizenden vrijwilligers'.

<- JA NEE ->

Ze zullen de mensen bij rampen gaan helpen.

Het meewerkend voorwerp is 'de mensen'.

<- JA NEE ->

Het Rode Kruis zet vaker mensen in voor zulke opdrachten.

Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit 'zet' en 'in'.

<- JA NEE ->

Ze stuurden alle Nederlanders via sociale media een oproep.

Het lijdend voorwerp is 'alle Nederlanders'.

<- JA NEE ->

Een tachtigjarige zal niet snel door het Rode Kruis worden opgeroepen.

Het onderwerp is 'het Rode Kruis'.

<- JA NEE ->

De leraar speelt op zijn gitaar een leuk liedje.

Het lijdend voorwerp is 'een leuk liedje'.

<- JA NEE ->

De alwetende van vandaag!

De vraag voor de alwetende

Schrijf op het bord een zo lang mogelijke zin met de volgende zinsdelen:

ond - pv - mv - lv - wg

Week 47

In de les:

Uitleg Bijwoordelijke bepaling

Opdracht 1 klassikaal

Uitleg zelfstandig naamwoord en bijvoeglijk naamwoord (herhaling)

Opdracht 5, 6 klassikaal

 

Huiswerk:

Leren theorie blz 224 en 206

Maken opdr 2, 3 en 4 BWB

Maken opdr 2, 3 en 4 ZN

Als herhaling: 

Opdr 5 en 7 BN (blz 211)

Nog één keer:

Elke dag maakt de kok voor zijn gasten weer een salade klaar.

Bijwoordelijke bepaling

Waar, wanneer, waarom, hoe, waardoor iets gebeurt.

Als een bepaling uit één woord bestaat, is dat een bijwoord.

Zelfstandig naamwoord

Namen van mensen, dieren, dingen.

Komt voor met lidwoord.

Wat we weten:

Een zelfstandig naamwoord is een rotwoord!

Kun je er 'rot' voor plakken, dan is het een zelfstandig naamwoord.

De rotauto, het rothuis, de rotstraat, het rotdorp.

Week 48

In de les:

Uitleg bijvoeglijk naamwoord en bijwoord

Opdracht 1 blz 226 klassikaal

Uitleg werkwoorden

 

Huiswerk:

Leren theorie blz 226

Maken opdr 2, 3 en 4 BW

Leren theorie blz 214

Maken opdr 3, 4 en 5

Bijwoord

'Een bijwoord is een woord dat erbij hoort'

Bijwoord

- voor een bn: een heel oud huis

- bij een werkwoord: hij zingt mooi (op een mooie manier)

- en: bijwoordelijke bepalingen van één woord: altijd, zo, gisteren, nooit, daar, hier...

Werkwoorden

- zelfstandig: vertelt wat er gebeurt.
zingen, spelen, koken, lopen, ...

- hulpwerkwoord: helpt bij o.a. de tijd of geven extra info.

hebben, zijn, mogen, willen, kunnen, zullen, worden.

Week 49

In de les:

Uitleg voornaamwoorden en voorzetsels

Proefwerk in week 50!

 

Huiswerk:

Leren theorie blz 218 en 222

Maken opdr 1, 3 en 4 PVNW/BVNW

Maken opdr 2, 3 en 5 VZ