Cette leçon contient 18 diapositives, avec diapositives de texte.
La durée de la leçon est: 50 min
Introduction
Dit is de tweede les van de lessenreeks voor de Week van het geld 2025. In de vorige les hebben de leerlingen een spaarplan voor Bo gemaakt. In deze les maken de leerlingen financiële keuzes. Wat zouden zij in een bepaalde situatie doen en waarom? Ze ervaren dat financiële keuzes invloed hebben op het budget. Houdt Bo voldoende geld over om het concertkaartje te kopen?
Instructions
Met een paperclip is aangegeven bij welke slide je een bijlage nodig hebt.
Bijlage: Rekeningoverzicht Money Moves. Geprint voor iedere leerling of digitaal
Eventueel voor ieder groepje een rekenmachine
Instructions
Feuilles de travail
Éléments de cette leçon
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Hoe maak jij je gelddromen waar?
24 t/m 28 maart 2025
Soms zit het mee,
soms zit het tegen
Slide 1 - Diapositive
Cet élément n'a pas d'instructions
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Les 2
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Slide 2 - Diapositive
7 minuten
Introductievideo
Laat de introductievideo zien. Ga daarna in gesprek over wat leerlingen gezien en gehoord hebben. Wat valt op? Wat is herkenbaar? Vragen die je kunt stellen zijn:
Wat is het gekste klusje waarmee je ooit geld hebt verdiend?
Wie heeft er een bijbaantje en wat verdien je daarmee? Zo niet, verdien je ergens anders geld mee?
Van welke uitgaven word je blij?
Bespreek kort wat de leerlingen de vorige les geleerd hebben. Wat was de gelddroom van Bo? Welke tips hebben de leerlingen haar gegeven? Waarom is het verstandig om iets extra’s te sparen als dat lukt?
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Begrijp ik hoe reclame, aanbiedingen en influencers mijn financiële keuzes proberen te beïnvloeden
Weet ik hoe financiële keuzes invloed hebben op mijn spaargeld
Les 2
Na deze les:
Wat zijn de doelen van deze les?
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Slide 3 - Diapositive
1 minuut
Bespreek de lesdoelen kort met de leerlingen.
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Les 2
Wat zou jij doen?
Money moves
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Wat is verstandig?
Deze aanbieding kan ik niet laten schieten!
Makkelijk verdiend!
Snel uitgegeven.
Peperduur!
Spotgoedkoop!
Slide 4 - Diapositive
2 minuten
In de vorige les hebben de leerlingen een spaarplan voor Bo gemaakt. Inmiddels zijn er twee maanden verstreken.
Bo kon de verleiding niet weerstaan toen haar vriendinnen iets leuks gingen doen, ze wilde graag mee. Hierdoor heeft Bo iets minder gespaard dan ze gehoopt had. Deze maand moet ze dus iets extra’s sparen, ongeveer € 45, om haar gelddroom waar te maken.
In deze opdracht: Money Moves, maken de leerlingen keuzes voor Bo (zie de volgende slides). Gaat het lukken om aan het eind van de maand een concertkaartje te kopen?
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Dit ga je doen:
Les 2
Keuzes maken
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Pak een pen en het rekeningafschrift
Lees de eerste vraag op het scherm. Beantwoord die eerst voor jezelf
Bespreek deze vraag in het groepje
Bespreek de vraag dan klassikaal
Geef antwoord op de tweede vraag: wat zou jij doen?
Bekijk de hotspots. Wat is het gevolg van jouw keuze? Vul het rekeningoverzicht aan
Slide 5 - Diapositive
3 minuten
Alle leerlingen krijgen de bijlage Rekeningoverzicht Money Moves (geprint of digitaal). Hier staan al een aantal inkomsten en vaste lasten van Bo op. De rest vullen de leerlingen straks aan.
Op de volgende slides worden verschillende situaties besproken. Hierna volgt een vraag. De leerlingen denken eerst voor zichzelf over de vraag na. Daarna delen ze hun antwoord in het groepje en vervolgens bespreek je de vraag klassikaal.
Klik dan door naar de volgende slide en laat de leerlingen de tweede vraag voor zichzelf beantwoorden. Welke keuze zouden de leerlingen maken? Om achter de keuze van de leerlingen te komen, kun je ze vragen hun hand op te steken. Open vervolgens de hotspots om de gevolgen van de keuze te zien en laat de leerlingen het rekeningoverzicht aanvullen.
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Les 2
Influencers, reclames op YouTube of TikTok: je wordt overal verleid om spullen (die je niet per se nodig hebt) te kopen.
Verleid?!
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Hoe proberen social media jou te verleiden om spullen te kopen die je eigenlijk niet nodig hebt? Bedenk minstens drie manieren.
Slide 6 - Diapositive
2 minuten
Bespreek de vraag. Influencers zijn mensen die invloed hebben op hun volgers op sociale media, zoals YouTube, TikTok, Snapchat en Instagram. Dit komt vaak doordat ze een groot aantal volgers hebben die hun mening of aanbevelingen volgen. Reclame, vooral via influencers, is vaak subtieler dan traditionele reclame. In plaats van een directe advertentie is de boodschap verweven in de content die mensen toch al graag bekijken. Dit maakt het moeilijker om het verschil te zien tussen reclame en 'echte' inhoud. Influencers spelen vaak in op psychologische technieken zoals sociale bewijskracht (iedereen koopt het, dus het moet wel goed zijn) en schaarste (beperkte aanbiedingen). Dit kan ervoor zorgen dat mensen iets kopen wat ze eigenlijk niet nodig hebben.
Ook het algoritme speelt een grote rol in welke reclames je te zien krijgt. In je feed zie je vooral mensen die op jou lijken en producten die jij ook graag zou willen hebben. Deze reclame op maat maakt de verleiding nog groter.
Het is belangrijk dat consumenten, zoals jongeren, leren om kritisch te kijken naar reclame en de invloed van influencers. Dit houdt in dat ze zich bewust moeten zijn van de technieken die gebruikt worden om hen te verleiden iets te kopen en dat ze moeten nadenken over wat ze echt nodig hebben versus wat hen wordt aangepraat
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Les 2
Ga jij in de toekomst extra letten op online reclames die jou proberen te beïnvloeden?
Verleid?!
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Niet nodig. Ik ben me daar allang van bewust.
Wat goed! Je verdient € 2,50
Ja! Ik wil zelf beslissen waar ik mijn geld aan uitgeef.
Het is knap om gewoontes af te leren. Je verdient € 5,00
Nee. Producten die influencers aanbieden, zijn vaak supergoed!
Daar heb je een punt. Het probleem bij verleidingen is echter dat je iets koopt wat je niet per se nodig hebt. Je verliest € 5,00
Slide 7 - Diapositive
3 minuten
Wat zouden de leerlingen doen? Laat ze een keuze maken en open de hotspot. Wat zijn de gevolgen van hun keuze?
Stel vragen als:
Wie heeft er weleens iets gekocht na het zien van een reclame op social media?
Heb jij het altijd door als een influencer reclame voor iets maakt?
Waaraan kun je reclames of advertenties op social media herkennen? Denk aan #ad of #samenwerking
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Les 2
Bo wil iets leuks doen met haar vrienden en gaat op zoek naar gratis uitjes. Op internet komt ze van alles tegen. Er is genoeg te doen!
Op pad!
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Welke gratis dingen kun je bij jullie in de omgeving doen?
Slide 8 - Diapositive
2 minuten
Bespreek de vraag na. Wie vindt het lastig om gratis opties te bedenken, hoe komt dat? Welke ideeën van klasgenoten klinken leuk om te doen? Zijn gratis activiteiten even leuk als betaalde uitjes? Wie doet er weleens een gratis activiteit? Is wandelen of voetballen ook een gratis activiteit of telt dat niet mee?
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Les 2
Op pad!
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Zou jij drie maanden lang alleen maar gratis activiteiten doen om zo geld te besparen?
Jazeker!
Je bespaart € 5,00
Nee. Ik vind betaalde uitjes, zoals naar de film gaan, veel te leuk.
Dat kan natuurlijk. Het kost je wel € 10,00
Ik zou gratis én betaalde activiteiten combineren.
Dat kan ook!
Het kost je wel € 5,00
Slide 9 - Diapositive
3 minuten
Wat zouden de leerlingen doen? Laat ze een keuze maken en open de hotspot. Wat zijn de gevolgen van hun keuze?
Zitten er ook nadelen aan gratis activiteiten, vinden de leerlingen? Zijn er, naast dat ze gratis zijn, nog meer voordelen te bedenken? Zoals nieuwe dingen uitproberen en je creativiteit gebruiken.
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Les 2
Steeds meer jongeren hebben moeite met betalen. Sommige jongeren hebben zelfs schulden.
Betaalproblemen?!
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Welke oorzaken kun je bedenken voor het ontstaan van schulden bij jongeren tussen de 12 en 18 jaar? Bedenk er minstens drie.
Slide 10 - Diapositive
2 minuten
Steeds meer jongeren hebben moeite met betalen. Dat komt niet doordat ze niet weten hoe het moet, maar omdat ze niet verstandig met hun geld omgaan. Hierdoor staat er soms te weinig op hun rekening om iets nieuws te kunnen kopen en lenen ze geld bij vrienden of ouders. Op deze manier ontstaan er schulden: openstaande bedragen die je nog terug moet betalen.
Oorzaken die kunnen leiden tot schulden zijn bijvoorbeeld Riverty (voorheen AfterPay), het afsluiten van abonnementen, gebrek aan financiële kennis, druk voelen om mee te gaan in de nieuwste trends, invloed van sociale media, achteraf betalen, reiskosten, gokken en in-app aankopen.
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Les 2
Betaalproblemen?!
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Zou jij geld lenen bij vrienden om iets nieuws te kopen?
Ja. Ik betaal het later terug.
Geld lenen kost geld. Je vriend wil dat je rente betaalt over het bedrag dat je geleend hebt. Dit kost je € 3,00
Nee. Ik vind het onverstandig.
Slim! Je verdient € 3,00
Ja, maar alleen bij goede vrienden.
Geld dat je niet hebt, kun je beter niet uitgeven. Spaar totdat je het bedrag hebt. Dit kost je € 3,00
Slide 11 - Diapositive
3 minuten
Wat zouden de leerlingen doen? Laat ze een keuze maken en open de hotspot. Wat zijn de gevolgen van hun keuze?
Stel vragen als:
Waarom is het onverstandig om geld te lenen om iets nieuws te kopen?
Wie leent er weleens geld bij vrienden of ouders? Waarvoor?
Leen jij weleens geld aan iemand uit? Waarom?
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Wat kun je allemaal kopen voor € 10,00?
Les 2
Je krijgt € 10,00 van je moeder, omdat ze vindt dat je zo erg je best doet op school.
In the pocket?!
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Slide 12 - Diapositive
2 minuten
Bespreek de vraag. Hoeveel dingen kunnen de leerlingen bedenken?
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Les 2
In the pocket?!
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Wat zou jij doen als je € 10,00 krijgt?
Ik koop er meteen iets lekkers van.
Smakelijk! Je verliest € 5,00
Ik zet het op mijn spaarrekening.
Wat goed! Je verdient € 5,00
Ik vind het bedrag te klein om te sparen. Ik geef het later uit.
Alle beetjes helpen! Je verliest € 5,00
Slide 13 - Diapositive
3 minuten
Wat zouden de leerlingen doen? Laat ze een keuze maken en open de hotspot. Wat zijn de gevolgen van hun keuze?
Stel vragen als:
Hoe spaar jij het liefst? Op een spaarrekening of in een spaarpot?
Waarom is sparen voor sommige mensen moeilijk?
Welke spaartip zou je iemand geven?
Waarom is sparen belangrijk? Denk aan: voorbereiden op je toekomst, buffer opbouwen voor onverwachte uitgaven, zelfstandig worden, gewoontes ontwikkelen, inzicht krijgen in je financiën.
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Hoe zorg jij ervoor dat je niet onnodig geld uitgeeft aan aankopen die je eigelijk niet nodig hebt? Bedenk drie manieren.
Les 2
Herken je dat je iets koopt wat je niet echt nodig hebt? Op het moment zelf ben je er hartstikke blij mee, maar na een tijdje zie je in dat je het misschien beter niet had kunnen kopen.
Weggegooid geld?!
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Slide 14 - Diapositive
2 minuten
Bespreek de vraag. Sociale media en de marketingindustrie kunnen jongeren aansporen om impulsief dingen te kopen, zelfs als ze het zich misschien niet kunnen veroorloven of het niet per se willen. Bespreek met leerlingen de invloed van advertenties en winkelstrategieën op hun koopgedrag. Is dat heel anders dan onlinemarketing? Hoe vaak worden ze verleid om iets te kopen dat ze eigenlijk niet nodig hebben?
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Les 2
Weggegooid geld?!
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Ja! Wel meer dan één ding.
Oei! Dat gaat geld kosten. Je betaalt € 6,00
Ja! Eén ding.
Oeps! Beter nadenken de volgende keer. Dit kost je € 4,00
Nee!
Wat goed! Je verdient € 5,00
Heb je de afgelopen maand iets gekocht waar je nu spijt van hebt?
Slide 15 - Diapositive
3 minuten
Wat zouden de leerlingen doen? Laat ze een keuze maken en open de hotspot. Wat zijn de gevolgen van hun keuze?
Vragen die je kunt stellen:
Hoe werkt dat bij jou, wanneer ga jij meestal iets kopen?
Waar geven jongeren volgens jou het meeste geld aan uit?
Wat heb jij ooit gekocht waar je later spijt van had? Wat heb je toen gedaan?
Hoe vaak haal je iets in de schoolkantine, word je daar echt blij van?
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Waarom is het verstandig om geld te sparen?
Les 2
Sparen: slim of niet? Bo laat haar telefoon vallen, het scherm raakt precies het hoekje van de salontafel. Er zitten barsten in het scherm, maar de telefoon werkt nog wel.
Dat gaat geld kosten ...
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Slide 16 - Diapositive
3 minuten
Bespreek de vraag na. Sparen is niet altijd leuk, maar het kan in situaties zoals deze, waarin onverwacht iets kapotgaat, ontzettend handig zijn. Het maakt je minder afhankelijk van anderen (zoals familie of vrienden) en geeft je meer controle over je financiën. Als je bijvoorbeeld geld hebt gespaard voor zulke situaties, kun je snel handelen zonder in de problemen te komen.
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Les 2
Dat gaat geld kosten ...
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Nee, dat is echt niet nodig.
Iedereen kan te maken krijgen met onverwachte uitgaven. Nu moet je een nieuw schermpje kopen, dat kost je € 7,50
Ja, duh!
Slim! Je verdient € 2,50
Nee, maar ik denk wel dat ik het ga doen.
Wat goed! Je verdient € 1,50
Heb jij geld opzijgezet voor onverwachte uitgaven?
Slide 17 - Diapositive
3 minuten
Wat zouden de leerlingen doen? Laat ze een keuze maken en open de hotspot. Wat zijn de gevolgen van hun keuze?
Vragen die je kunt stellen:
Wat is jouw laatste onverwachte uitgave geweest?
Waarom is het verstandig om geld opzij te zetten voor onverwachte uitgaven?
Hoe maak jij je gelddromen waar?
Napraten
Les 2
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Slide 18 - Diapositive
5 minuten
Bekijk het rekeningoverzicht dat de leerlingen hebben ingevuld. Wie heeft er geld gespaard en wie heeft er vooral veel geld uitgegeven? Welke keuzes had je achteraf anders gemaakt, als je wist wat de consequenties waren?
Bo had ongeveer nog € 45 nodig om haar gelddroom waar te maken. Wie is het gelukt om voldoende geld te sparen en heeft nu € 120 euro of meer over? Stel dat je net niet genoeg geld over hebt gehouden, kun je iets bedenken om dit laatste beetje nu nog te verdienen?
Wat nemen de leerlingen mee uit deze les? Is het lastig om grip op je geld te houden of word je snel verleid en smijt je je geld over de balk?
Optioneel
Take-home-opdracht: vraag je ouders of zij tips en tricks hebben om geld te besparen of bij te verdienen. Welke afwegingen maken zij bij het nemen van financiële beslissingen? Hoe kunnen zij jou helpen bij het bereiken van je gelddroom?