Tekstbegrip: Wij weten het beter

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

Pak je boekje er vast bij. 

                                                    Nederlands havo 4

Tekstbegrip

Ik ken de begrippen van Tekstbegrip uit H1 en H2  en kan deze toepassen. 

Ik kan een  zorgvuldig antwoord formuleren. 

Ik kan een geleide samenvatting schrijven.

Opdracht

• Lees de tekst 'Een nieuw gelijkheidsideaal' volgens het stappenplan:

1. bekijk inleiding/slot, bron, globaal de hele tekst: onderwerp?
2. lees van a-z, kernzinnen, signaalwoorden, vat samen in de kantlijn

Wij weten het beter

• gezagscrisis
• Furedi: probleem: geen bestuur mogelijk
• op alle niveaus in Nederland + voorbeelden
• Schnabel: verklaringen: sociale afstand kleiner, internet, opvoeding eigenwaarde groot. Oorsprong jaren 60, autoriteit neemt geen verantwoordelijkheid, valse autoriteit in plek
• Kennedy: zelf afstand gedaan, autoriteit taboe

Wij weten het beter

• Furedi: '90 verder naar beneden. Hoge eisen + argwaan = aarzelen = hogere verwachtingen = informatieoorlog
• Uiteindelijk: dwang nodig
• Welvaart, opleiding, opvoeding, internet = 'experts'
• Oplossing: afstand vergroten, autoriteiten verantwoordelijkheid nemen, burgers ook
• Vraag naar gezag is groter dan ooit

vraag 1

1. A
2. B
3. C
4. D

C, want

Er worden eerst voorbeelden gegeven (rechters, klimaatbureau, ministers) die aangeven dat het gezag in een diepe crisis verkeert. 

2 (alleen het nummer)

4, want

Er wordt in alinea 4 aangegeven waar het in Nederland allemaal voorkomt: op alle niveaus

3 (alleen nummer

6, want

Vanaf hier worden verklaringen gegeven. In 4 en 5 hebben ze het over die niveaus en vanaf 6 hoe het ontstaan is dat het gezag minder is geworden. 

4 (alleen nummer)

11, want

'Furedi vreest dat dit proces maar 1 kant op kan gaan' = toekomstvoorspelling. Daarna vertelt hij wat er gaat gebeuren (dwang)

5 (alleen nummer)

13, want

'Als er al een uitweg is uit de gezagscrisis (...)' = oplossing. In 12 gaat het ook nog verder over hoe het komt. 

6
(Wat politici zouden moeten doen om hun verantwoordelijkheid te nemen is)

want

In alinea 7 wordt er gesproken over de oorsprong en dat politici geen verantwoordelijkheid meer nemen. Daardoor is het gekomen en dat is wat ze dus nu wel weer moeten nemen. 

7
(In de praktijk wordt het respect voor gezag aangetast doordat)

want

Er wordt geschreven dat ze zelf afstand deden en dat er een taboe op autoritair gedrag kwam. Daarna noemen ze de twee voorbeelden waaruit dat blijkt IN DE PRAKTIJK. De voorbeelden mag je niet noemen maar wel wat ze uitleggen: ze worden gemaand, niet geleid (regel 145) en controletaken worden door apparatuur uitgevoerd (regel 153)

8
(De manier waarop een gezagscrisis kan leiden tot het stokken van de besluitvorming is)

want

Let op synoniemen en signaalwoorden. 

'kan leiden tot'= oorzaak/gevolg. Wantrouwen leidt tot aarzelen (synoniem stokken besluitvorming),  en dat leidt tot  'de autoriteiten een informatieoorlog ontketenen, want tegenover elk onderzoek kun je een tegenonderzoek plaatsen'.

9

1. A
2. B
3. c
4. D

D, want

A niet, is er een klein onderdeel van maar de burgers starten niet de informatieoorlog

B niet, de onzekerheid/aarzeling van de overheid zorgt voor het willen van informatie, die schijnzekerheid creëert

C niet, onderzoek leidt tot tegenonderzoek maar is niet de oorzaak van de uitholling van het gezag

D wel, want A/B/C komen allemaal door de onzekerheid van de overheid en dat staat bij D in andere woorden

10

1. A
2. B
3. C
4. D

B, want

'Die zei dat autoriteiten alleen gezag kunnen ontlenen aan vrijwillige erkenning van hun deskundigheid' is wat Hannah Ahrendt zei. 

A niet, want niet alleen dwang: vrijwillige erkenning

B wel, want zie citaat

C niet, want 'het klinkt' alleen tegenstrijdig, hij vindt dat niet

D niet, dat vindt ie wel, maar dat is niet wat Hannah Ahrendt zegt! En de vraag was 'in aansluiting op de opvattingen van filosof Hannah Ahrendt'

11

1. A
2. B
3. C
4. D

D, want

Als je heel alinea 12 leest dan is dit de conclusie. 

A niet, want dat is pas het begin

B niet, want burgers zijn juist geen experts, dat denken ze alleen

C niet, want dat is niet de hele essentie van de alinea

D wel, want daar in gaat het over de informatiemaatschappij die we hebben en geen kennismaatschappij (want geen expert)

12
(De hoofdgedachte van tekstfragment 1 sluit [wel/niet] aan op de visie op de uitweg uit de gezagscrisis van alinea 14)

want

De uitweg op de gezagscrisis is volgens de tekst dat politici verantwoordelijkheid moeten nemen; dat staat in alinea 14. Dat staat ook in de eerste zin van tekstfragment 1.

13
(Het standpunt inzake 'gezag' in zowel tekst 1 als tekstfragment 2 is)

want

In het slot van tekst 1 staat 'dat de vraag naar gezag groter dan ooit is'. In tekstfragment 1 is dat ook de conclusie die wordt gegeven in de slotzin. 

14

1. A
2. B
3. C
4. D

A, want

A wel, want dat gaat over de hele tekst en is terug te lezen in het slot in iets andere woorden.

B niet, deel 1 wel, maar burgers moeten juist niet kritischer zijn.

C niet, deel 2 wel maar gezagsdragers moeten niet luisteren maar juist meer zelf besluiten nemen

D niet, deel 2 wel, maar adviseren door deskundigen moest juist niet (alinea 10)

Opdracht

 Bereid je verder voor op de toetsweektoets:

1. Oefen met de overgebleven teksten uit het examenboekje
2. Maak een samenvatting of flitskaartjes
3. Noteer moeilijke woorden
4. ... overleg

Of maak je literatuurdossier compleet! 

Huiswerk

• Neem de boekjes mee
• Neem de leerstof door
• Maak je literatuurdossier voor elkaar