3.2 Voedselproductie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

3.2 Voedselproductie

Leerdoelen:

• Je kunt manieren noemen waarop een optimale productie van voedsel kan worden verkregen.
• Je kunt de kenmerken van bestrijdingsmiddelen en biologische bestrijding noemen.

Voedselproductie

Drie vormen van landbouw:

1. Akkerbouw
2. Veeteelt
3. Tuinbouw

Bemesting

• Toevoeging van mineralen aan de bodem
• Kunstmest (nitraat en fosfaat).
• Stalmest: uitwerpselen en urine van landbouwhuisdieren

Drijfmest: vloeibaar-injectie

Vaste stalmest vermengd met stro (maakt bodem luchtiger)

Bodembewerking

• Ploegen en eggen
• Bodem wordt luchtiger, meer zuurstof in de bodem.
• Reducenten (die stalmest afbreken) hebben zuurstof nodig.

Voedselproductie

Manieren om veel voedsel te maken

1. Veel van hetzelfde bij elkaar: Monocultuur of bio-industrie

2.Opbrengst verhogen: Dierlijke mest en kunstmest gebruiken 

3. Schade voorkomen: Gewasbeschermingsmiddelen en antibiotica gebruiken.

4. Supergewassen en supervee:

veredelen en genetisch modificeren.

Door ziekten en plagen wordt de opbrengst van voedingsgewassen lager. In de landbouw worden ziekten en plagen bestreden met bestrijdingsmiddelen of op een biologische manier.

Chemische bestrijdingsmiddelen

Voordelen:

• effectief - snelle bestrijding

Nadelen:

• alles gaat dood, ook onschadelijke en nuttige soorten.
• niet-selectief

Pesticiden

Pesticiden zijn ook persistent: 

ze worden niet of nauwelijks langs natuurlijke weg afgebroken. 

Gevolg accumulatie:

Biologische landbouw

1 dierenmest of compost, geen kunstmest

2 geen chemische plaagbestrijdingsmiddelen

3 dieren natuurlijk gedrag laten vertonen, welzijn

onkruid met de hand weghalen

natuurlijke vijand van plaagdier: biologisch bestrijdingsmiddel

0

Het ontstaan van resistentie

Biologische bestrijding

Gewassen worden op een natuurlijke manier beschermd

• Natuurlijke vijanden; deze kunnen de schadelijke dieren doden
• Schadelijke dieren lokken of onvruchtbaar maken
• Vruchtwisseling; door elk jaar een ander gewas te verbouwen voorkom je een plaag op een stuk land

Methoden voor verbetering van organismen

• veredelen of fokken:
  nakomelingen met de meest gunstige eigenschappen kruisen

• genetische modificatie: eigenschappen veranderen door inbrengen van DNA uit andere organismen -> bijv resistentie bij planten.

Genetische modificatie

• Een organisme veranderen.
• Organisme met veranderde genen heten gm-organismen of transgeen organismen.

genetische modificatie

DNA van Herman met een stukje menselijk DNA, waardoor vrouwelijke nakomelingen melk met een ontstekingsremmende eiwit zouden produceren. Deze melk zou dan kunnen worden gebruikt voor babyvoeding.

-> te weinig effect

genetische modificatie

Krachtvoer --> voer met extra bouwstoffen 

Plantenveredeling

Fokken

 kunstmatige inseminatie

opdrachten

Maak opdr. 7 tm 10, 14

Niet duurzaam                                            Duurzaam

 (milieu vervuilend)                            (milieu vriendelijk) 

Welk voedingsmiddel is duurzaam? Welke niet?

Hoe veranderen mensen het milieu?

Wat is een ander woord voor milieu

1. organismen
2. vervuiling
3. leefomgeving

Bepaalde vlinders worden bestreden door middel van het inzetten van sluipwespen. Hoe noem je deze vorm van bestrijding.

1. chemische bestrijding
2. resistente bestrijding
3. biologische bestrijding

Je bedenkt drie manieren waarop de mens afhankelijk is van het milieu.
1 Het milieu levert voedsel.
2 Het milieu levert water.
3 Het milieu levert zuurstof.
Bij welke van deze manieren speelt fotosynthese een directe rol?

1. alleen bij 1 en 2
2. alleen bij 1 en 3
3. alleen bij 2 en 3
4. bij 1,2 en 3

Niet duurzaam                                            Duurzaam

 (milieu vervuilend)                            (milieu vriendelijk) 

Welk transportmiddel is duurzaam? Welke niet?

Resistent worden van organismen komt door:

1. Biologische bestrijdingsmiddelen
2. Niet biologische bestrijdingsmiddelen

	Sterke toename van mineralen in het water
	Een sterke algengroei in het water
	Het selecteren op gunstige eigenschappen en onderling voortplanten van planten
	Het ophopen van gifstoffen door de voedselketen
	Vorm van bestrijding waarbij gebruik wordt gemaakt van natuurlijke vijanden

Zet de begrippen op de juiste plaats in de tabel.

Veredelen

Eutrofiëring

Waterbloei

Biologische bestrijding

Accumulatie

Wat is "uitputting"van het milieu?

1. dat het milieu moe van ons wordt
2. dat we te veel uit het milieu halen
3. dat we het milieu vervuilen

Waar is sprake van een duurzame voedselproductie?

1. Alleen in de biologische veeteelt
2. Alleen in de bio-industrie
3. Bij geen van beide
4. Zowel in de biologische veeteelt als in de bio-industrie