6 Vwo Economie par. 13.3 en 13.4

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Opgave 13.9a

O = ...

1. 10
2. 35
3. 45
4. 80

Opgave 13.9c
Y = ...

1. 320
2. 490
3. 1.030

Opgave 13.11d
I de pijl wijst van overheid naar financiele inst.
II de pijl wijst van buitenland naar financiele inst.

1. I onjuist II onjuist
2. I onjuist II juist
3. I juist II onjuist
4. I juist II juist

Opgave 13.11f
Het nationaal spaarsaldo is ...(1), want het particulier spaaroverschot ...(2) dan het begrotingstekort

1. 1 negatief 2 <
2. 1 negatief 2 >
3. 1 positief 2 <
4. 1 positief 2 >

13.11

Gezinnen krijgen aan inkomen 620 dit is dus Y

Y = C + B + S

620 = 290 + B + 170

Dus B = 160

(S-I) + (B-O) = (E-M)

(170-I) + (160-180) =(480-430)

(170-I) -20 = 50

170-I = 70

I= 100

6 Vwo Economie par. 13.3 en 13.4

BBP

BBP zegt niet alles

Rekening houden met:

- aantal inwoners

- prijspeil

- inkomensongelijkheid

- informele economie

* zelfvoorziening

* zwart werk

             ic nominaal bbp

ic reeel bbp = ---------------------------- x 100

             ic prijspeil

                                       ic reeel bbp

ic reeel bbp per inwoner = ---------------------------- x 100

                                             ic bevolkingsgroei

Dit is gelijk aan het indexcijfer van de koopkracht en ook gelijk aan het indexcijfer van de welvaart in enge zin

Het reëel BBP stijgt met 5,8%, de bevolkingsgroei is 8%. Met hoeveel % verandert het reëel BBP per hoofd?

1. +2,1 %
2. +2,2 %
3. -2,2 %
4. -2,0 %

Opdracht

BBP 2022 = 648 miljard, BBP 2025 = 712 miljard

De prijzen zijn in 2025 naar verwachting 7% hoger dan in 2022

Bevolking 2022 = 28 miljoen, Bevolking 2025 = 28,6 miljoen

Met hoeveel procent is het BBP per hoofd veranderd?

Opdracht

1> 712 / 648 x 100 = 109,9

5> 28,6 / 28 x 100 = 102,1

10> ic reeel bbp = 109,9 / 107 x 100 = 102,7

ic reeel bbp per hoofd = 102,7 / 102,1 x 100 = 100,6

dus met 0,6% gestegen

De productiefactoren bepalen de productiecapaciteit (Y*) in een land.

Y* afhankelijk van de kwaliteit en de kwantiteit van de productiefactoren

1. Kapitaal
2. Arbeid
3. Natuur
4. Ondernemerschap

Y*= de maximaal haalbare productie die in een land bereikt kan worden met behulp van de aanwezige productiefactoren.

Door scholing zal de apt. stijgen. De kwaliteit van de productiefactor arbeid zal hoger worden. 

Het aanbod van arbeid is de beroepsbevolking, dit is dus de kwantiteit. 

Hierbij hoort bijvoorbeeld de arbeidsproductiviteit van arbeid maar ook de kapitaalproductiviteit. Door een scholing of innovatie kan de productiviteit dus omhoog. 

Y* = productiecapaciteit

A= totalefactorproductiviteit (kwaliteit)

K = hoeveelheid kapitaalgoederen

L = beroepsbevolking

f= afhankelijkheid. De Y* is behalve van de kwaliteit van de productiefactoren (A), mede afhankelijk van de kwantiteit van arbeid (L)en kapitaal (K). 

Welvaart

In  het eerste deel van hoofdstuk 13 hebben we het begrip welvaart teruggezien in de vorm van het BBP. Het BBP kan benaderd worden vanuit 

(1) de productie (de toegevoegde waarde), (2) het inkomen en (3) de bestedingen. 

Maar kunnen we ook stellen dat een land met een hoger BBP ook daadwerkelijk welvarender is? Moet er niet naast de productie (inkomen/bestedingen) rekening worden gehouden met andere aspecten die de welvaart beïnvloeden?

Welvaart in enge zin <--------------> Welvaart in ruime zin

( koopkracht per hoofd )                  ( ook rekening houden met

                                                                            vrije tijd en milieu )

het betreft allemaal economische keuzes

Indicatoren voor welvaart in enge zin

Er zijn diverse indicatoren om de welvaart in enge zin van een land uit te kunnen drukken en landen met elkaar te vergelijken. Zo heb je:

• het BBP per hoofd van de bevolking
  
• de koopkracht
• het surplus
  
• economische groei (% verandering v/h BBP)

Maar ook:

• de Big Mac Index 
  

Welvaart meten

Hoe welvaart gemeten wordt, hangt onder andere af van hoe we welvaart definiëren.

Het ruime welvaartsbegrip (=maatschappelijke welvaart) houdt het enge welvaartsbegrip in + andere aspecten zoals bijv. arbeidstijd, externe effecten en inkomensverdeling

Welvaart in enge zin meten we dus aan de hand van de koopkracht.

Productie kan negatieve externe effecten met zich meebrengen.

Negatieve externe effecten:

- zijn niet verrekend in de prijs van het product

- verlagen wel de welvaart

sigaretten

voetbalwedstrijden

transport

daling gezondheid

hogere ziektekostenpremies

stijgende waterspiegel

hogere belasting2

meer politie inzet

hogere belasting1

Indicatoren voor welvaart

in ruime zin

Dit bewustzijn heeft er toe geleid dat er ook indicatoren bedacht zijn om welvaart in brede zin  uit te kunnen drukken en landen met elkaar te vergelijken. Zo heb je:

• de HDI (Human Development Index)
•  en het groene BBP 

Groen BBP

HDI

Meet:

• levensverwachting
  
• mate van scholing
• en inkomen

Op de volgende slides zie je een vergelijking tussen landen. Welke landen bevinden zich in de top 10? En welke landen presteren het minst?

GNH

Gross National Happiness

Hw.

Opgaven 13.20 en 13.24