§6 WS- Zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Uitleg 3kg

Zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

Wat moeten jullie straks kennen en kunnen?

Oftewel, wat is het doel van deze les?

Na deze les weet je hoe je onderscheid kunt maken tussen zelfstandige werkwoorden en hulpwerkwoorden

Bekijk de volgende zin:

– Bij het tankstation heeft de chauffeur een krant gekocht.

In deze zin is gekocht een zelfstandig werkwoord (zww). 

Een zelfstandig werkwoord zegt wat iets of iemand doet (werken, gamen, blaffen) of overkomt (krijgen, struikelen). Het heeft een duidelijke betekenis.

De persoonsvorm heeft is een hulpwerkwoord (hww).

 Hulpwerkwoorden komen voor in elke zin met meer dan één werkwoord. 

Ze ‘helpen’ om het gezegde te maken: hebben, kunnen, mogen, moeten, willen, worden, zijn, zullen.

Zo herken je het zelfstandig werkwoord en het hulpwerkwoord

Als in een zin met een werkwoordelijk gezegde maar één werkwoord (= de persoonsvorm) staat, is dat ene werkwoord een zelfstandig werkwoord:

Vanavond eten (zww) we pizza met zalm.

Als er meer werkwoorden in zo’n zin staan, staat ergens achter in de zin één zelfstandig werkwoord. 

Alle overige werkwoorden, dus ook de persoonsvorm, zijn hulpwerkwoorden:

Vanavond kunnen (hww) we pizza met zalm eten (zww).

Vanavond zouden (hww) we pizza met zalm kunnen (hww) eten (zww).

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Kan

je

niet

beter

uitkijken!

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Morgen

wordt

het

feest

gevierd.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Hij 

heeft

weer

niet

geluisterd.

Hij heeft die opdracht moeten maken. 

heeft

moeten

maken

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

hulpwerkwoord

Welk werkwoord is een zelfstandig werkwoord (= handeling) en welk werkwoord is een hulpwerkwoord? 

Zelfstandig werkwoord

hulpwerkwoord

was

gevallen

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Haar

broers

zitten

me

altijd

te 

treiteren. 

apps.noordhoff.nl

Laat van elke zin steeds de persoonsvorm weg tot je nog maar één werkwoord overhoudt. De werkwoorden mag je vervoegen. Welk werkwoord houd je over?
Nika heeft haar spreekbeurt over ruimtevaart zorgvuldig kunnen voorbereiden.

Geef aan wat het zelfstandig werkwoord is.
Els wil graag een keer gaan bungeejumpen.

Geef aan wat het zelfstandig werkwoord is.
Voor een Elfstedentocht moet het echt veel harder gaan vriezen.

Geef aan wat het zelfstandig werkwoord is.
Had je mijn fietssleutel niet beter in je portemonnee kunnen bewaren?

Geef aan wat het zelfstandig werkwoord en het hulpwerkwoord is.
De buurvrouw zal echt wel voor je plantjes willen zorgen.

Geef aan wat het zelfstandig werkwoord en het hulpwerkwoord is.
In de nieuwe pizzeria zou Pieter heerlijk gegeten hebben.

Geef aan wat het zelfstandig werkwoord en het hulpwerkwoord is.
De volgende keer moet Luuk de afwas zorgvuldiger doen.

Ik weet wat een hulpwerkwoord en een zelfstandigwerkwoord is en kan dit in een zin aangeven.

😒🙁😐🙂😃

Laat van elke zin steeds de persoonsvorm weg tot je nog maar één werkwoord overhoudt. De werkwoorden mag je vervoegen. Welk werkwoord houd je over?
De schilder zou het raam donkergroen hebben geverfd.

Aan de slag