2.1 Naar een ander soort leven 2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Welkom

Pak je boek, schrift, pen.

Zorg dat je telefoon uit staat en dat je telefoon uit het zicht is.

Wacht tot de les begint.

Huiswerkcontrole blz. 186-187, opdracht 3.

Tiel jaagt lastige daklozen binnenstad uit

Tiel gaat dakloze zwervers in de binnenstad tot het einde van dit jaar hard aanpakken. De politie zal niet meer waarschuwen, maar boetes en gebiedsverboden uitdelen. De overlast voor bewoners, middenstand en winkelend publiek is volgens burgemeester Hans Beenakker de spuigaten uitgelopen.

Bernardo van Hal 30-10-23

Welkom

Pak je boek, schrift, pen.

Pak je leesboek.

Wacht tot de les begint.

Ga lekker lezen.

Naar een ander soort leven

2.1

De Grondwet: de 'baas' van alle wetten. Er staan regels in waar alle mensen zich aan moeten houden.

De eerste regel in de grondwet: Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan. Dit betekent dat iedereen voor de wet gelijk is, het maakt niet uit wie je bent, of hoe je er uit ziet, iedereen is gelijk.

• Liberalen: leggen de nadruk op de vrijheid van het individu; de eenling, jij dus.
• Conservatieven: zij willen geen veranderingen.
• Communisten: mensen hebben geen eigen bezit. Alles is van iedereen.
• Socialisme: iedereen is gelijk, opkomen voor de ander, iedereen moet evenveel verdienen.

Werken de arbeiders hier veilig? Ja of nee en hoe kun je dat zien.

Door welke uitvinding moesten veel boeren gaan werken in de fabrieken?

1. De auto
2. De stoomtrein
3. De stoommachine
4. De dieselmotor

Het leven in de fabriek

• De industriële revolutie had twee belangrijke gevolgen namelijk: 
• 1. De huisnijverheid verdween waardoor veel boeren op zoek gingen naar een baan in de fabriek. 
• 2. Duizenden mensen konden werken in een fabriek waardoor er veel huizen snel moesten worden gemaakt.    

Het leven in de fabriek(2)

• Werken in de fabriek was erg zwaar, onveilig en je kreeg weinig betaalt.
• Je werkte 12 tot 18 uur per dag zonder pauzes.
• Iedereen werkte in fabrieken: vaders, moeder en zelfs kinderen. Iedereen moest werken om eten, huur en kleding te kopen/betalen.   

Waarom moest ook moeders en kinderen werken in de fabriek?

Kinderarbeid

• Kinderen moesten werken van hun ouders om zo genoeg geld te verdienen.
• Kinderen waren handig voor fabriekseigenaren, omdat ze goedkoop waren en overal bij konden. 
• Pas in 1874 dankzij het kinderwetje van Van Houten moesten kinderen tot hun 12de naar school. 

Waarom waren kinderen zo handig voor fabriekseigenaren? Benoem twee redenen.

Hoe woonde arbeiders? 

• Arbeiders woonde in kleine huizen die te snel en slecht gebouwd waren. 
• Huizen hadden een misschien kachel. 
• Geen binnen toilet. 
• Een kamer. 
• Stonden onder de fabrieksrook die erg slecht voor je was. 

Samen sterk 

• Arbeiders gingen eisen dat arbeid en leefomstandigheden verbeterd werden. 
• Ze begonnen vakbonden op te richten. Vakbonden zij groepen arbeiders die hetzelfde werk doen. 
• Ze werden ook geholpen door socialisten. Dit is een politieke groep die streed voor arbeiders en gelijkheid. Zij wilden iedereen stemrecht geven. 

Wat zijn vakbonden?

Welke politieke groep hielp de arbeiders?

1. De liberale
2. De fabriekseigenaren
3. De socialisten
4. De vakbonden

Is deze foto genomen voor of na het kinderwetje van Van Houten?

1. Voor
2. Na

Wat betekent feminisme?

1. Trots zijn op je eigen land.
2. Opkomen voor gelijke rechten van de arbeiders.
3. Vrouwen die opkomen voor hun gelijke rechten.
4. Opkomen voor inspraak in de politiek.

Wat betekent socialisme?

1. Trots zijn op je eigen land.
2. Opkomen voor gelijke rechten van de arbeiders.
3. Inspraak in de politiek willen hebben.
4. Vrouwen die opkomen voor hun rechten.

Wat betekent liberalisme?

1. Rijke ondernemers die graag inspraak wilden hebben in de politiek
2. Opkomen voor gelijke rechten van de arbeiders.
3. Afschaffen van de kinderarbeid.
4. Opkomen voor gelijke rechten van vrouwen.

Wat betekent emancipatie?

1. Minder macht voor de koning.
2. Het verkrijgen van gelijke rechten.
3. Het ontstaan van fabrieken.
4. De koning die ze macht wilt behouden.

Wonen en werken in de industriële samenleving

Werken in de industriële samenleving

• Lange werkdagen: 6 dagen
• Geen vrije dagen of  vakantie.

• Oorverdovend lawaai.

Tot 2:49. 

Kijkvragen:

• Welke voorbeelden van slechte werkomstandigheden heb je gehoord?
• Welke voorbeelden van slechte leefomstandigheden heb je gehoord?

Werken in de industriële samenleving

• Binnen was het donker
• Er was weinig frisse lucht in de fabriekshallen.
• Gevaarlijk werk: weinig oog voor veiligheid.
• Ziek betekend geen geld. 

Wonen in de industriële samenleving

• Donkere, piepkleine woningen, dicht op elkaar.
• Afval en uitwerpselen kwamen in beerputten terecht of in rivieren/ kanalen.
• Geen schoon drinkwater.

Wonen in de industriële samenleving

• Slechte hygiëne.
• Besmettelijke ziektes.
• Gemiddelde leeftijd arbeider: 35 jaar.
• 50 jaar was oud.

Veranderingen in de samenleving

Werknemers zijn ontevreden          oprichting van vakbonden:

• Onderhandelen met werkgevers
• Staken voor betere werkomstandigheden 

In 1860 kreeg de politiek meer aandacht voor de sociale kwestie:

• Onderzoek naar leef- en werkomstandigheden
• Wetten die het leven van arbeiders verbeteren
• Afschaffing kinderarbeid > Kinderwetje van Houten

Hoe noem je de verenigingen die ontevreden arbeiders oprichtten?

1. Vakbonden
2. Sociale kwestie
3. Kinderwetje
4. Grondwet

Wat is een industriële samenleving?

1. Mensen woonden op het platteland en waren boer.
2. Mensen woonden in de steden en werkten in fabrieken

Leg uit wat er met de sociale kwestie bedoeld wordt.