Basiszorg leerjaar 1 les 5

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Basiszorg periode 1.2

Week 6

Werkproces B1-K1-W2

Ondersteunt de cliënt bij de zelfzorg

Voeding

Gezonde voeding levert een belangrijke bijdrage als het gaat om gezond zijn en gezond blijven. Het percentage overgewicht bij volwassenen neemt de laatste jaren toe. Met deze toename zijn er ook steeds meer gezondheidsklachten die een relatie hebben met het overgewicht. Ook ziekten als diabetes type 2 en hart- en vaatziekten kunnen voorkomen worden door een gezonde leefstijl.

Voeding

Voor jou als begeleider is het van belang dat je weet welke voedingsmiddelen passen in een gevarieerd en gezond eetpatroon, zodat je de cliënt kunt ondersteunen en hem kunt adviseren in het maken van de juiste keuzes die passen bij de specifieke situatie van de cliënt.

Schijf van vijf

Het Voedingscentrum is een door de Nederlandse overheid gesubsidieerde instelling die voorlichting geeft over voedsel en voeding. Deze nieuwe versie is gebaseerd op de richtlijnen die zijn opgesteld door de Gezondheidsraad: een onafhankelijke wetenschappelijke adviesraad, die als taak heeft de regering te adviseren op het terrein van de volksgezondheid.

Vak 1: dranken

Adviseer een cliënt om dranken met weinig calorieën te nemen, bijvoorbeeld kraanwater, koffie en thee zonder suiker. Vruchtensappen, (light) frisdranken en alcohol zijn geen onderdeel van de Schijf van Vijf.

Vak 2: Groente en Fruit

Groente en fruit bevatten veel vitaminen en mineralen en naar verhouding weinig calorieën, maar ze hebben wel veel volume. In groente en fruit zitten bovendien veel voedingsvezels. Deze vezels dragen bij aan een goede spijsvertering, een verzadigd gevoel na het eten en verminderen het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en darmkanker.

Vak 3: Vetten en Oliën

Gebruik zo veel mogelijk producten met onverzadigd vet. De regel is: vloeibaar vet bevat veel onverzadigde vetzuren; die zijn goed voor hart- en bloedvaten. Vast vet bevat veel verzadigde vetzuren; die zijn slecht voor hart- en bloedvaten.

Vak 4: Zuivel, vlees(waren), vis, ei en vleesvervangers

Adviseer een cliënt daarom om een magere variant te kiezen, bijvoorbeeld halfvolle melk of karnemelk, 30+-kaas en magere vleeswaren. In vette vis als zalm, haring en makreel zitten visvetzuren; deze zijn goed voor hart- en bloedvaten.

Vak 5: Brood, (ontbijt)granen, aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten

De voedingsmiddelen in dit vlak bevatten koolhydraten, eiwitten, voedingsvezels, vitamine B en mineralen. Ze leveren een belangrijke bijdrage aan een gezond voedingspatroon. Voor deze voedingsmiddelen geldt hetzelfde als voor groente en fruit: veel volume en weinig calorieën.

BMI - Body Mass Index

De Body Mass Index (BMI) laat iemand zien of er sprake is van een gezond gewicht in verhouding tot lichaamslengte. De BMI kan berekend worden voor iedereen vanaf 2 jaar, maar is minder geschikt voor gespierde personen en zwangere vrouwen. Met behulp van een formule kan de BMI berekend worden:

BMI = Gewicht ÷ (lengte × lengte)

BMI - Body Mass Index

Er bestaat een indeling van wat een te laag BMI, een gezond BMI en een te hoog BMI is:

ondergewicht: BMI = < 18,5

gezond gewicht: BMI = 18,5-25

overgewicht: BMI = 25-30

ernstig overgewicht: BMI = 30-35

extreme obesitas: BMI = > 35.

Woordweb maken in kleine groepjes

Welke taken heb je als het gaat om de begeleiding van de cliënt, welke kennis heb je nodig als het gaat om het bieden van de juiste begeleiding?

"Begeleiden bij voeding"

Opdracht

Noteer voor jezelf of je het met de stelling van Evelien, 'Slechte voeding bestaat niet', eens bent of niet en waarom wel of niet.

Noteer de argumenten waarom je het wel of niet eens bent met de stelling op losse post-its

Opdracht

Plak de post-its op de juiste plek op het bord of op een lege wand.

VOOR / TEGEN

Klassikaal bespreken

Terugblik

Welke onderwerpen hebben we in deze les besproken?

Volgende week

Verder met voeding

HACCP

Casusbespreking