Literatuurgeschiedenis 16e-19e eeuw

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Wilhelmus

4hv

Na deze les...

- weet je een aantal feiten over (het ontstaan van) ons volkslied;

- ben je in een groepje begonnen aan een groepsopdracht rondom het Wilhelmus.

Historische context: even kort 

Tachtigjarige oorlog (1568 - 1648) 

• Spaanse koning Filips II volgt Karel V op 
• centralisatie: één rijk, één koning, één geloof (Rooms-Katholiek)

• in de Republiek: veel protestanten (door de Reformatie/Calvijn), godsdienstvrijheid hoog in het vaandel 
• Autonomie: geen bemoeienis uit Spanje

De Nederlandse Opstand

• 1566: Beeldenstorm -> Alva stelt daarna de Bloedraad in (strenge rechtbank voor protestanten)

• stadhouder Willem van Oranje brengt een leger bijeen om tegen de Spanjaarden te vechten 
  
• 1568: zoon van Willem gevangen, slag bij Heiligerlee, graaf Adolf sneuvelt

• 1572: inname Den Briel (bekendste wapenfeit) 

Het Wilhelmus (+/- 1568)

• datum af te leiden uit de beschreven gebeurtenissen:
  geuzenlied / protestlied / loflied op Willem van Oranje 

• acrostichon: de eerste letters vormen de naam Willem van Nassov (dichtvorm van de rederrijkers) 

• auteur: waarschijnlijk Petrus Datheen 

• contrafact: liedtekst gemaakt op een bestaande melodie (Frans soldatenliedje) 

Korte docu 

We kijken een korte documentaire over het ontstaan van het Wilhelmus. 

1. Maak aantekeningen tijdens het kijken. 

2. Vergelijk na afloop jouw aantekeningen met die van je buur / buuf en vul aan. 

howtowilhelmus.nl

Eerste couplet

Wilhelmus van Nassouwe

ben ik, van Duitsen bloed,

den vaderland getrouwe

blijf ik tot in den dood.

Een Prinse van Oranje

ben ik, vrij, onverveerd,

den Koning van Hispanje

heb ik altijd geëerd.

'Den Vaderland ghetrouwe...'

• Maak groepjes van vier a vijf personen;
• Maak met je groepje opdracht A en B;

• De antwoorden zet je in een Word-document, tenzij anders vermeld. 

Volgende les

- gaan we in groepsvorm verder met het Wilhelmus;

- kun je het volkslied in historische context plaatsen.