Hst. 1: Organisatievormen - en structuren

• Logistiek
• MBO
• Studiejaar 2

Hoofdstuk 1: Organisatie en -structuren

1.1 managementniveaus

1.2 organogram

1.3 organisatiestructuren

1.4 aansturing (spanwijdte en omspanningsvermogen)

Organisatievormen en -structuren

Binnen iedere organisatie bestaan verschillende functies. Bij deze functies horen diverse taken die verschillende werknemers uitvoeren. Niet elke werknemer heeft dezelfde verantwoordelijkheid. Zo heeft een logistiek supervisor meer verantwoordelijkheden dan een logistiek teamleider. Wie welke verantwoordelijkheid heeft en wie waar staat in de organisatie, kun je terugvinden in de organisatiestructuur. Deze wordt vaak schematisch weergegeven met een organigram.

In welke bedrijven is er sprake van logistiek?

Logistiek in bedrijven

Het leuke van logistiek: het speelt zich af in allerlei verschillende bedrijven. Van ziekenhuizen tot scholen en van grote winkelbedrijven tot pakketvervoerders. Maak een korte presentatie waarin je vertelt in wat voor organisatie jij graag zou willen werken als logistiek supervisor en waarom. 

Denk aan:

Grote of kleine organisatie

Commercieel of non-profit

Eigen afdeling of juist samen verantwoordelijk

Plat of piramidaal

Operationele invulling van jouw functie of juist tactisch

Managementniveaus

Strategisch management

De termijnen voor het formuleren van het strategisch beleid worden tegenwoordig steeds korter. Dit heeft te maken met het snelle tempo waarin trends zoals technologisering en sociale media de handel beïnvloeden. 

Managementniveaus

Binnen het management zijn er in principe 3 beslissingsniveaus.

* strategisch niveau (beleid vaststellen voor de organisatie)

* tactisch niveau (vertalen van beleid naar de doelstellingen)

* operationeel niveau (uitvoeren v.h. beleid en de doelstellingen die vanuit het tactisch management zijn ontworpen. Dagelijkse planning, uitvoering, analyse en evaluatie zijn voorbeelden van operationele beslissingen)

Tactisch management

Tactisch management is het vertalen van de strategie en het beleid van het bedrijf naar de doelstellingen die op de werkvloer behaald kunnen worden.

Managementniveaus

Strategisch management

De termijnen voor het formuleren van het strategisch beleid worden tegenwoordig steeds korter. Dit heeft te maken met het snelle tempo waarin trends zoals technologisering en sociale media de handel beïnvloeden. 

Wat is een organogram?

Organogram

Een organigram of organogram is een schematische voorstelling van de organisatie. Wat erin is getekend, is een versimpelde vorm van wat er in de praktijk gebeurt. Het belangrijkste wat je in een organogram kunt lezen zijn de gezagsverhoudingen. Zo zie je in het organogram welke functie boven een andere functie staat.

Organogram

• Een rechthoek: geeft een functie of 

een afdeling binnen de organisatie weer

• Een verticale lijn: is een gezagsrelatie 

tussen een hogere en een lagere functie 

in de organisatie

• Een horizontale lijn tussen functies 

of afdelingen: geeft een niet-hiërarchische relatie aan

Organisatiestructuren

Bij een zelfstandig ondernemer zullen de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden namelijk niet zo afgebakend zijn als bij een groot bedrijf. Toch is het ook in kleine bedrijven belangrijk ieders taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden duidelijk te beschrijven. Zo weet de medewerker wat van hem wordt verwacht en weet de leidinggevende wat hij kan verwachten van zijn medewerkers.

Lijnfuncties en staffuncties

Waarom ontstaat er wel eens frictie tussen staffuncties en lijnfuncties?

link

Lijnorganisatie

Organisatiestructuren

* lijnorganisatie

* lijn-staf organisatie

* matrixorganisatie

* projectorganisatie

* linking pin-structuur

Lijn-staforganisatie

Wat zijn de voor- en nadelen bij een lijn-staforganisatie?

Lijn-staforganisatie

$Voordelen:

* extra ondersteuning

* lijn-functies kunnen zich concentreren op core business

Nadelen:

* $ 

* directe kn. per medewerker en

* directe omzet per med.

is niet te berekenen

Matrixorganisatie

Matrix (bron: Van Dale)

In een matrixorganisatie kunnen twee leiders voorkomen. Dat komt doordat medewerkers projecten kunnen uitvoeren binnen de bestaande organisatiestructuur. Alle medewerkers van een afdeling zijn betrokken bij een project, dat tijdelijk van aard is. Zij hebben geen andere werkzaamheden binnen de organisatie

Matrixorganisatie

Projectorganisatie

Het gaat hierbij vaak om eenmalige projecten. 

De leden van de projectgroep zijn niet de hele werkweek met het project bezig 

Hiernaast zie je een voorbeeld  waarbij drie medewerkers zitting hebben in de projectgroep Innovatie

Linking pin-structuur

In een organisatie met een linking pin- structuur bestaat de hiërarchie uit elkaar overlappende managementteams. Sommige medewerkers zijn lid van twee of meerdere overleggroepen. 

Linking pin-structuur

Communicatiesysteem

Communicatiesysteem

De linking pin structuur is een aanvulling op het traditionele organisatieschema (de zogenaamde hark) waaraan is af te lezen hoe de organisatie hiërarchisch is opgebouwd en wie welke taak uitvoert. In de linking pin structuur wordt daar de overlegstructuur van de organisatie aan toegevoegd. Zodat duidelijk wordt hoe doelen, taken en procesverbeteringen tussen de verschillende managementlagen en medewerkers op elkaar worden afgestemd. Daarmee is het linking pin model in eerste instantie een 'communicatiesysteem'.   

Wat is het verschil tussen spanwijdte en omspanningsvermogen?

Span of control and scope of control

Spanwijdte: hoeveel medewerkers je aan moet sturen

Omspanningsvermogen: hoeveel medewerkers je aan kunt sturen

link