Vulkanen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Vulkanen

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je de verschillende types vulkanen en hun kenmerken benoemen. Aan het einde van de les kun je uitleggen hoe de samenstelling van magma de vorm en het gedrag van een vulkaan beïnvloedt. Aan het einde van de les kun je de vulkanische explosiviteitsindex (VEI) beschrijven en toepassen. Aan het einde van de les kun je de geografische verspreiding van vulkanen wereldwijd uitleggen. Aan het einde van de les kun je het verschil tussen effusieve en explosieve vulkanische activiteit uitleggen. Aan het einde van de les kun je de termen 'polygenetische' en 'monogenetische' vulkanen definiëren. Aan het einde van de les kun je de invloed van vulkanisme op klimaat en luchtvaart toelichten. Aan het einde van de les kun je de etymologie van het woord 'vulkaan' verklaren en de Nederlandse vulkanen benoemen.

Wat weet je al over vulkanen?

Classificaties van vulkanen

Zure vulkanen: vulkanen met een hoge silicaconcentratie en explosieve uitbarstingen. Basische vulkanen: vulkanen met een lage silicaconcentratie en minder explosieve, meer vloeiende uitbarstingen. Schildvulkanen: brede vulkanen met flauwe hellingen door laag-viskeuze lava. Stratovulkanen: steile vulkanen door opeenhoping van viskeuze lava. Calderavulkanen: vulkanen die ontstaan in oude vulkaankegels. Spleetvulkanen: vulkanen met weinig reliëf, vaak als kloven. Polygenetische vulkanen: vulkanen met herhaalde activiteit. Monogenetische vulkanen: vulkanen met een eenmalige uitbarsting. Vulkanische explosiviteitsindex (VEI): schaal om de explosieve kracht van vulkanen te meten.

Gedrag van vulkanen

Vulkanische activiteit omvat zowel effusieve als explosieve uitbarstingen en kan leiden tot vulkanische winters.

Effusieve activiteit van vulkanen

Verschillende types vulkanen en hun gedrag worden beïnvloed door de samenstelling van magma.

Verspreiding van vulkanen

Vulkanen zijn voornamelijk gelegen aan de randen van tektonische platen of boven hotspots.

Nederlandse vulkanen

Nederland heeft vier vulkanen, waarvan twee slapend in Caribisch Nederland en twee uitgedoofde in Nederland zelf.

Etymologie van het woord vulkaan

Het woord 'vulkaan' komt van het eiland Vulcano vanwege de Romeinse vuurgod Vulcanus.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.

kkook