Morele oordeelsvorming les 4

• Sociaal Werk
• MBO
• Studiejaar 3

Morele oordeelsvorming

 les 4

Wat gaan we doen:

1. hoe zitten we erbij?

2. dilemma op donderdag

3. terugblik vorige lessen

4. een casus om terug te blikken

5. aan de slag met de beroepscode

Hoe zit je erbij vandaag?

Dilemma op donderdag

Doelen van vandaag. De student:

• kan handelen naar een afgewogen keuze
• heeft de Beroepscode gelezen en kan deze uitleggen
• weet hoe te handelen naar de uitgangspunten van de beroepscode
• weet wat zijn/haar rol is bij ethische dilemma's
• weet het verschil tussen een ethische discussie, moreel beraad en ethische reflectie

Wat weet je nog van de vorige les?

Vrij of veilig: Wat zou jij als zorgverlener doen of adviseren?

De dochter van mevrouw Peeters knipt al jaren haar moeders haar. Mevrouw Peeters (84) is dementerend en niet meer wilsbekwaam. Ze woont daarom sinds kort in een zorginstelling. 

Mevrouw Peeters houdt ervan als haar haren netjes geknipt zijn, altijd in hetzelfde model. Maar aan  de knipbeurt zelf heeft ze een hekel. Mevrouw Peeters is erg onrustig en kan niet makkelijk blijven zitten. "Ben je nog niet klaar?", roept ze vaak en schudt dan met haar hoofd. Daarom bindt haar dochter haar vast voor de knipbeurt; zij wil nou eenmaal niet scheef knippen of uitschieten met haar schaar.

Wat zou jij doen?

1. Ik laat de dochter  haar gang gaan. Als de bewoner zo gewend is, is er geen probleem.
2. Ik grijp in. Vastbinden is een vorm van vrijheidsbeperking en mag dus niet.
3. Ik bespreek de situatie met een collega en de dochter voordat ik iets doe.
4. Ik laat de dochter haar gang gaan. Als de bewoner voor haar eigen veiligheid wordt vastgebonden is dat niet erg.
5. Anders, namelijk..... 

Hoe maak je een afgewogen keuze?

1. Verkennen: wat is hier aan de hand? Welke handelingsopties zijn er en wie zijn in deze situatie betrokken?
   
2. Onderzoeken: wat is het ethische dilemma? Welke waarden, belangen en principes spelen hier een rol?
   
3. Afwegen: welke keuze maak jij? Wat zijn de mogelijke gevolgen en voor wie? 
   
4. Besluiten: zoek naar de balans tussen alle (morele) betrokkenen met het oog op goede zorg.
   

Methodieken

1. Ethische discussie
2. Moreel beraad
3. Ethische reflectie 

Opdracht 1

1. Door wie is de beroepscode opgesteld.
   
2. Waarom hebben deze mensen de beroepscode opgesteld?
   
3. Welke functie heeft de beroepscode voor je werk als sociaal werker?
4. Wat heeft de beroepscode te maken met ethiek?
   
5. Zijn de verschillende artikelen uit de code waarden of normen? Verklaar je antwoord.
   

Waarom is een beroepscode nodig?

Doel beroepscode

De Beroepscode is een leidraad voor je handelen als professional. Hij geeft je aanknopingspunten om te bepalen hoe je je in je beroepsuitoefening als professional gedraagt. De code biedt je ook handvatten om in complexe situaties een weloverwogen afweging te maken over wat goede zorg in deze situatie vraagt.

Pauze

Korte pauze!

Opdracht

Je krijgt drie casussen te zien. Je beantwoorde de volgende vragen:

1. wat zou ik doen volgens mijn eerste ingeving?

2. wat zegt de beroepscode hierover? 

3. Wat zou ik doen nadat ik de beroepscode heb gelezen?

OPDRACHT beroepscode

…een cliënte terloops zegt dat haar partner fraudeert met een uitkering?

 

Je kunt deze cliënte vragen wat die fraude voor de relatie en haar leven betekent en zo de

fraude methodisch benutten in het hulpverleningsproces. Maar welke morele gedachten

over frauderen spelen daarbij door je hoofd? Zulke gedachten kunnen van invloed zijn op je

methodische aanpak. Misschien zet je cliënte en haar partner aan om de fraude zelf aan te

geven. Als ze dat niet doen, doe je het dan zelf? Ga je door met de hulpverlening?

Nog een dillema:

…de politie bij je informeert naar de verblijfplaats van een 17-jarig meisje dat is

uitgehuwelijkt?

Moet je de politie inlichten over de verblijfplaats van dit meisje dat gedwongen wordt om

naar Marokko te gaan om uitgehuwelijkt te worden? Of kun je dat niet omdat dit botst met

jouw morele keuzes?

nog een dilema:

…een meisje wil vluchten uit de jeugdgevangenis?

Je voelt veel sympathie voor de beweegredenen van het meisje, dat een dringend appel op

je doet om te helpen bij haar vlucht. Jouw visie op rechtvaardigheid botst met je taak als

hulpverlener. Wat doe je en waarom?

En de laatste:

Wat zou je doen met je eigen dilemma (opdracht vorige les: bedenk een dilemma uit jouw praktijk)

Bespreken 

Wat ga jij onthouden van
de beroepscode?

Wat is jouw taak en rol bij
ethische dilemma's?

Doelen van vandaag. De student:

• kan handelen naar een afgewogen keuze
• heeft de Beroepscode gelezen en kan deze uitleggen
• weet hoe te handelen naar de uitgangspunten van de beroepscode
• weet wat zijn/haar rol is bij ethische dilemma's
• weet het verschil tussen een ethische discussie, moreel beraad en ethische reflectie

Is dit een leerzame les geweest

Ja

Nee

Weet niet