Coll goederen en tragedy of the commons

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Gemeenschappelijke goederen en collectieve goederen

Leerdoelen

Begrijpen hoe de markt voor collectieve goederen werkt. 

Kunnen verklaren waarom een groot glas drinken met twee rietjes sneller op gaat dan twee kleine met eigen rietje

Spijker-broek

Vis in de zee

Wifi

Defensie

Collectieve goederen

• Niet-uitsluitbaar en niet-rivaliserend
• Bij allocatie door de markt zouden er geen collectieve goederen tot stand komen.
  
• Aanbod van collectieve goederen door de overheid waarbij iedereen gedwongen meebetaalt. (belasting)
  

Mensen willen wel profiteren van een collectief goed, maar niet meebetalen.
Hoe noemen we dit gedrag?

1. Free-riden
2. Niet netjes
3. Uitvreten
4. Meeliften

Vraag naar collectieve goederen

• Bij individuele goederen: iedereen betaalt voor eigen gebruik
  
• Evenwichtshoeveelheid: vraag – aanbod
• Bij collectieve goederen: wie betaalt? En iedereen kan er gebruik van maken. Hoeveel 'goederen moeten er dan komen'? 

Hoe bepaalt de overheid hoeveel er van een collectief goed moet komen?

Vraag naar individuele goederen

Vraag naar collectieve goederen

Verticaal optellen van de betalingsbereidheid

Oefenen: uit de module

Opdracht 8a. Hoeveel beveiligers worden ingehuurd?

1. 4
2. 5
3. 6
4. 7

Gemeenschappelijke goederen

00:45

Hoeveel vis zou je elke dag moeten vangen om de voedselvoorziening te optimaliseren?

1. 1
2. 2
3. de helft
4. zoveel mogelijk

01:28

Welke stelling is juist?

1. Vis in het meer is niet-uitsluitbaar en niet-rivaliserend
2. Vis in het meer is een clubgoed
3. Vis in het meer is niet-uitsluitbaar, maar wel rivaliserend
4. Vis in het meer is een individueel goed

03:09

Hoe noemen we de spelsituatie die nu ontstaat?

03:59

Welke oplossingen zou je kunnen bedenken voor het probleem met de vissen in het meer?

Tragedy of the commons

Gemeenschappelijke goederen, gemeenschappelijk gebruik

Vrij en ongelimiteerde toegang

Maar daardoor: tragedie

Oplossingen

Eigendomsrechten

Afdwingbare regels

Aan de slag

• Afronden module - deel 1 (t/m opdracht 11)
  
• Antwoorden op ELO: bekijk kritisch en formuleer je vragen
• Logboek al af?

Volgende week: verder met speltheorie