Collectieve goederen en de tragedy of the commons

Collectieve goederen en de tragedy of the commons

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je de kenmerken van collectieve goederen benoemen en toepassen en weet je wat de tragedy of the commons betekent.

Leg de leerdoelen uit en benadruk het belang van de lesstof.

Wat weet je al over collectieve goederen en de tragedy of the commons?

Wat zijn collectieve goederen?

Collectieve goederen zijn goederen die niet uitsluitbaar zijn en niet rivaliserend zijn in gebruik. Dit betekent dat iedereen er gebruik van kan maken zonder anderen uit te sluiten en dat het gebruik van anderen niet beperkt wordt door jouw gebruik.

Geef voorbeelden van collectieve goederen en vraag de leerlingen om zelf ook voorbeelden te noemen.

Kenmerken van collectieve goederen

Collectieve goederen hebben twee belangrijke kenmerken: niet uitsluitbaar en niet rivaliserend. Niet uitsluitbaar betekent dat niemand kan worden uitgesloten van het gebruik van het goed en niet rivaliserend betekent dat het gebruik van anderen niet beperkt wordt door jouw gebruik.

Herhaal de definitie van collectieve goederen en benadruk de twee belangrijke kenmerken.

Voorbeeld van een collectief goed

Een voorbeeld van een collectief goed is schone lucht. Iedereen kan gebruik maken van schone lucht en het gebruik van anderen wordt niet beperkt door jouw gebruik. Het is echter moeilijk om schone lucht exclusief aan te bieden aan mensen die ervoor willen betalen.

Vraag de leerlingen om andere voorbeelden van collectieve goederen te noemen.

Wat is de tragedy of the commons?

De tragedy of the commons is een probleem dat ontstaat bij collectieve goederen. Het verwijst naar de situatie waarin individuen hun eigen belang nastreven en daardoor het collectieve belang schaden. Hierdoor kan het collectieve goed uiteindelijk verdwijnen.

Leg uit wat de tragedy of the commons is en vraag de leerlingen om voorbeelden te noemen.

Voorbeeld van de tragedy of the commons

Een voorbeeld van de tragedy of the commons is overbevissing. Elk individu heeft er baat bij om zoveel mogelijk vis te vangen, maar als iedereen dit doet zal er uiteindelijk geen vis meer overblijven.

Vraag de leerlingen om andere voorbeelden van de tragedy of the commons te noemen.

Oplossingen voor de tragedy of the commons

Er zijn verschillende oplossingen voor de tragedy of the commons, zoals regulering door de overheid, het instellen van quota of het invoeren van een prijsmechanisme.

Leg uit wat de mogelijke oplossingen zijn en vraag de leerlingen om voor- en nadelen te benoemen.

Regulering door de overheid

Regulering door de overheid kan bijvoorbeeld inhouden dat er regels worden opgesteld voor het gebruik van het collectieve goed, zoals een maximumsnelheid op de snelweg om de uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen.

Leg uit hoe regulering door de overheid werkt en bespreek voor- en nadelen.

Quota

Quota betekent dat er een maximum wordt gesteld aan het gebruik van het collectieve goed, bijvoorbeeld een maximum aantal vissen dat gevangen mag worden.

Leg uit hoe quota werken en bespreek voor- en nadelen.

Prijsmechanisme

Een prijsmechanisme kan bijvoorbeeld inhouden dat er een belasting wordt geheven op het gebruik van het collectieve goed, zoals een belasting op het gebruik van fossiele brandstoffen om de uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen.

Leg uit hoe het prijsmechanisme werkt en bespreek voor- en nadelen.

Toepassen van de lesstof

Nu je weet wat collectieve goederen zijn en wat de tragedy of the commons betekent, kun je deze kennis toepassen in verschillende situaties. Denk na over hoe je problemen met collectieve goederen zou kunnen oplossen.

Vraag de leerlingen om in groepjes na te denken over verschillende situaties en oplossingen te bedenken.

Samenvatting

Collectieve goederen hebben twee belangrijke kenmerken: niet uitsluitbaar en niet rivaliserend. De tragedy of the commons is een probleem dat ontstaat bij collectieve goederen doordat individuen hun eigen belang nastreven en daardoor het collectieve belang schaden. Er zijn verschillende oplossingen voor de tragedy of the commons, zoals regulering door de overheid, het instellen van quota of het invoeren van een prijsmechanisme.

Herhaal de belangrijkste punten van de lesstof en vraag de leerlingen of ze nog vragen hebben.

Reflectie

Wat heb je vandaag geleerd over collectieve goederen en de tragedy of the commons? Wat vond je interessant of juist moeilijk?

Vraag de leerlingen om individueel na te denken over hun leerproces en bespreek dit klassikaal.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.