les 8

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

De zintuigen

Hoe zit je er aan het begin van deze les bij?

😒🙁😐🙂😃

Wat weet je nog van de vorige les?

Planning van vandaag:

Waarneming / impulsen hersenen

Ogen

Oren 

Huid

Tong 

Neus 

Aan het eind van de les kun je vertellen:

• Wat de bouw is van de zintuigen
• Wat de werking is van de zintuigen
  
  
  
• Wat zijn je eigen leervragen over de zintuigen?

Het zenuwstelsel

Centrale zenuwstelsel

Hersenen, hersenstam, ruggenmerg

Perifere Zenuwstelsel

Beweging, tast, balans, kijken en horen

Hersenstam

Ruggenmerg

Hersenstam

• zorgt voor veel processen, zoals bloeddruk, temperatuur, ademhaling
  

Ruggenmerg

• schakels tussen hersenen en spieren/organen

Hersenen

Grote hersenen

• verantwoordelijke voor alle bewuste bewegingen

Kleine hersenen

• zorgen voor coordinatie van allerlei gelijktijdige werking van spieren en organen

Perifere Zenuwstelsel

Vervoerders van 'prikkels' van zintuigen naar het CZS en van het CZS naar de spieren en organen

1. motoriek
2. aanraken
3. evenwicht
4. visueel
5. geluid

Autonome Zenuwstelsel

Het autonome zenuwstelsel is een deel van het zenuwstelsel dat automatisch werkt, zonder dat je erover na hoeft te denken. 

Stel je voor dat je lichaam een auto is, dan is het autonome zenuwstelsel de automatische piloot die dingen regelt zoals je hartslag, ademhaling, en spijsvertering.

 

Het helpt je lichaam te reageren op verschillende situaties, zoals vechten of vluchten bij gevaar, en zorgt ervoor dat alles goed werkt zonder dat je er bewust mee bezig bent. Het is verdeeld in twee delen: het sympathische zenuwstelsel, dat je lichaam klaarmaakt voor actie, en het para sympathische zenuwstelsel, dat helpt je lichaam te ontspannen en energie te besparen.

het sympathische zenuwstelsel, dat je lichaam klaarmaakt voor actie,

ACTIE

Gaspedaal

 het parasympathische zenuwstelsel, dat helpt je lichaam te ontspannen en energie te besparen.

RUST

Rempedaal

Waarnemen

Met behulp van je zintuigen informatie verzamelen.

0

0

Wat nemen we waar?

We nemen prikkels waar.

Externe prikkels: Veranderingen in je omgeving (buiten je lichaam)

Interne prikkels: Veranderingen in je lichaam

Drempelwaarde

Waarom merk je sommige veranderingen niet?

Drempelwaarde: De minimale hoeveelheid die je nodig hebt van een prikkel, om het een impuls te laten worden.

Wat is een impuls?

Je hersenen moeten de informatie van buiten (of binnen) het lichaam wel begrijpen.  Daarom zetten je zintuigen de informatie om in een elektrisch signaal: 

Een impuls

Hoeveel zintuigen heeft een mens en welke zijn dat?

Zintuigen

Met de zintuigen neem je de omgeving waar

• Ogen - gezicht - zien
• Oren - gehoor - horen
• Huid - tast - voelen
• Tong - smaak - proeven
• Neus - reuk - ruiken.

Exteroreceptoren

Zintuigcellen die de wereld om je heen waarnemen.

Oor

.

Gehoor

• Geluid – trillingen
  
• Buitenoor: oorschelp, uitwendige gehoorgang, trommelvlies
  
• Middenoor: hamer, aambeeld, stijgbeugel.
  Via buis van Eustachius verbonden met keelholte
  
• Binnenoor: vliezig labyrint, slakkenhuis.

00:44

Hoe lopen de trillingen vanuit de gehoorgang verder door het oor?

1. Gehoorbeentjes- trommelvlies-slakkenhuis
2. Trommelvlies-slakkenhuis-gehoorbeentjes
3. Trommelvlies- gehoorbeentjes-slakkenhuis
4. Slakkenhuis-gehoorbeentjes -trommelvlies

Het evenwichtsorgaan in je binnenoor helpt bij het bewaren van je evenwicht. 

Stel je voor dat je binnenin je oor een klein kamertje hebt met gevoelige haren en vloeistof. 

Wanneer je beweegt, beweegt deze vloeistof ook. 

De haren voelen deze beweging en sturen signalen naar je hersenen over hoe je lichaam zich beweegt. Dit helpt je hersenen te begrijpen of je staat, loopt, valt, of draait. 

Dankzij deze informatie kunnen je hersenen snel reageren en je helpen in balans te blijven, zodat je niet omvalt. 

Het is een heel slim systeem dat automatisch werkt om je te helpen recht te blijven staan en je weg te vinden!

Horen : hersenen

Geluid: muziek 

Reclame 

Film muziek

Tieme:

niv 3: zintuigen: 27 tm 33

niv 4: zintuigcellen: 1 tm 5

zintuigen: 11 tm 13

pauze.

Neus - reukzintuig

• Zintuigcellen: reukzin
• Werkt bij inademen via de neus
• Heeft invloed op de smaak
• Zo'n 10.000 geuren onderscheiden
• Geur wordt opgeslagen in passief geheugen.

Tong - smaakzintuig

• Alleen opgeloste stoffen (speeksel)
  zijn waar te nemen
• Fundamentele smaken: zoet, zuur,
  zout, bitter, unami (hartig).

De huid - voelen

• Pijn – pijnsensoren, vrije zenuwuiteinden
  
• Temperatuur – thermosensoren, kou en warmte
  
• Druk – druksensoren, aanraking, beweging,
  vibratie en druk
  
• Tastzin – tastlichaampjes.

Oog

.

.

Receptoren netvlies

• Staafjes: beweging en zwart/wit vormen
  
• Kegeltjes: kleuren en details.

De lens

Accommoderen:
aanpassen van de vorm
en dikte van de ooglens.

tieme: 

niv 3: 3a tm 14

niv 4: zintuigcellen 5 tm 10

zintuigen: 1 tm 4

tieme: 

niv 3: 3a tm 26

niv 4: zintuigcellen 5 tm 10

zintuigen: 1 tm 10

Welk cijfer geef je deze les?

110