Herhaling voor LET 1 V5

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5

Waar gaat het welvaartsvraagstuk over?

Samenwerking 

Sprake van ene gezamenlijk doel

Redenen samenwerking: samen staan we sterker (staking) of profiteren van een ander zijn sterke punten(navo), macht van het getal(meerderheid tweede kamer)

Iets opgeven bij samenwerking: tijd, geld, compromisberiedheid

Nodig: onderling vertrouwen, wederzijdse acceptatie

Conflict 

eigen doelen bereiken ten koste van anderen

Verschillen in macht spelen een rol

Voorbeeld collectieve goederen

Voorbeeld private goederen

Als je de belasting ontduikt ben je een freerider in het dilemma van collectieve actie

1. Ja
2. Nee

Rationele actor over conflict

Conflict paradigma over conflict

Sociaal constructivisme over conflict

Rationele actor over conflict

Rationalisering 

Technische rationaliteit: doelgericht inzetten van middelen om zo efficient en effectief mogelijke resultaten te bereiken

Wetenschappelijke rationaliteit: ordenen en systematiseren van de werkelijkheid met de bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken

Maatschappelijke rationaliteit: Ontwikkelen van organisaties, instellingen, wetten die worden toegepast op de samenleving

Wat voor soort rationaliteit is de uitbreiding van de verzorgingsstaat?

Macht

Mogelijkheid om hulpbronnen in te zetten om zijn doel te bereiken

Andere actor beperken in zijn mogelijkheden of hem juist meer mogelijkheden geven

Machtsbronnen

Affectief

Cognitief

Economisch

Politiek

Informeel vs formeel 

Geef een voorbeeld van een politieke institutie

Anarchisme 

Afkeer van macht 

Tegen de overheid, religies, economische systemen, politie, massamedia, grote bedrijven

Mensen zijn van nature goed en gelijkwaardig

Sommige anarchisten kiezen voor strijd om hun idealen na te leven

Nazisme 

Ongelijkheid en ongelijkwaardigheid tussen mensen

Geweld en conflict middel om doel te bereiken

Overheid moet beleid voeren om de sterkste mensen te bevoordelen
Ras

Conservatisme 

Geweld geen oplossing, maar overheid is oplossing

Overheid moet burgers beschermen en heeft daarvoor macht nodig

Behoudend: normen en waarden van dominante cultuur

Harde straffen

Mensbeeld: verschil in talenten tussen mensen, dus land moet bestuurd worden door elite

Voorstander kleine overheid, vrije markt

Staat

Groep mensen

Grondgebied

Geweldsmonopolie

Belastingmonopolie

Wat is het verschil tussen externe soevereine macht en interne

Wat hebben sociale cohesie en cultuur met elkaar te maken

Noem een sociale institutie

Confessionalisme 

Religie: naastenliefde, samenwerking, harmonie, samenwerking

Burgers betrokken bij elkaar, overheid niet te groot

Maatschappelijk middenveld

Fundamentalisme 

één godsdienst heersen, politiek is daaraan ondergeschikt

Religieuze wetten

Binding door het geloof

Facisme 

Extreemrechts

Met geweld de macht grijpen, minderheden onderdrukken

Natie wordt verheerlijkt en zorgt voor binding

Cultuur van het volk is suprieur

Wat is het verschil tussen de modernistische visie en de nationalistische visie op natievorming