4V 25-5

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom!

Meld je vast aan bij LessonUp

Programma

Nog vragen tot nu toe?

Herhaling vorige week

Uitleg nieuwe stof: strofevormen, sonnet, vrije verzen

Samen oefenen

Zelfstandig werken

Vragen tot nu toe?

Hou het huiswerk maken echt bij

Hou je begrippenlijst goed bij

Zorg dat je elke les Karel ende Elegast bij je hebt

Herhaling vorige week

Rijmschema

Soorten rijm

Horizontaal en verticaal

Rijmschema

Wat is het rijmschema?

Hoe noem je deze soort rijm: EFEF

En deze: CCDD

En deze dan: ABBA

Hoe noem je deze vorm van rijm?
Kleine Keesje klimt omhoog

Hoe noem je deze vorm van rijm?
Hoge bomen vervlogen onopgemerkt

Is dit een horizontaal of een verticaal gedicht?

Ik ondervond het sterven aan den lijve,

in dagelijkse omgang met de dood;

ik leef nog; en ik kan er idioot

genoeg niets dieps of zinnigs over schrijven.

De meeste grote woorden zijn te groot

voor zoiets doodgewoons: in leven blijven.

Maar toch, ik kan de liefde nog bedrijven

en bijna alles doen ‘wat God verbood’.

Zo is het dus, jezelf te overleven;

ik kijk naar buiten door dezelfde ruit,

ik schrijf zoals ik altijd heb geschreven,

ik denk, voel, wind mij op en maak geluid,

maar ik besef: door stervenden omgeven

schuif ik alleen mijn deadline voor mij uit 

Horizontaal of verticaal?

1. Horizontaal
2. Verticaal

Uitleg nieuwe stof

Een gedicht bestaat uit meerdere strofen. Deze strofen bestaan vaak uit meerdere versregels. 

Je kunt strofen benoemen naar het aantal versregels:

Uitleg nieuwe stof

2 = distichon

3 = terzine

4 = kwatrijn

5 = kwintet

6 = sextet

7 = septet

8 = octaaf

'Mijn lief, mijn lief, mijn lief.' Zo sprak mijn lief mij toe,

dewijl mijn lippen op haar lieve lipjes weidden.

De woordjes alle drie, wel klaar en wel bescheiden,

vloeiden mijn oren in, en roerden ('k weet niet hoe)

al mijn gedachten om, staag malend, nimmer moe;

die 't oor mistrouwden en de woordjes wederleiden.

Dies ik mijn vrouwe bad mij klaarder te verbreiden

haar onverwachte reên; en zij verhaald' het doe.

O rijkdom van mijn hart, dat overliep van vreugden!

Bedoven viel mijn ziel in haar vol hart van deugden.

Maar toen de morgenstar nam voor den dag haar wijk

is, met de klare zon, de waarheid droef verrezen.

Hemelse goôn, hoe komt de schijn zo na aan 't wezen,

het leven droom, en droom het leven zo gelijk?

Kwatrijn

Terzine

Uitleg nieuwe stof

Vaste dichtvorm: sonnet

14 regels

Octaaf (twee kwatrijnen) en sextet (twee terzines)

Meestal gebaseerd op een tegenstelling met een wending tussen het octaaf en de sextet (verleden - toekomst, positief - negatief). De wending wordt ook wel val of chute genoemd.

Uitleg nieuwe stof

Naast vaste dichtvormen, zoals het sonnet of gedichten met steeds dezelfde strofevorm bestaan er ook vrije verzen. 

Vrije verzen zijn gedichten zonder een bepaalde vaste gedichtvorm. 

Samen oefenen

Natuur is voor tevredenen of legen.

En dan: wat is natuur nog in dit land?

Een stukje bos, ter grootte van een krant,

Een heuvel met wat villaatjes ertegen.

Geef mij de grauwe, stedelijke wegen,

De' in kaden vastgeklonken waterkant,

De wolken, nooit zo schoon dan als ze, omrand

Door zolderramen, langs de lucht bewegen.

Alles is veel voor wie niet veel verwacht.

Het leven houdt zijn wonderen verborgen

Tot het ze, opeens, toont in hun hogen staat.

Dit heb ik bij mijzelven overdacht,

Verregend, op een miezerigen morgen,

Domweg gelukkig, in de Dapperstraat. 

De Dapperstraat

Rijmschema?

Vaste dichtvorm?

Alliteratie?

Assonantie?

Indeling in versregels?

Welke vaste dichtvorm?

Rijmschema?
(spatie tussen de strofen)

Stedelijke wegen -> rijm?
Tevredenen of legen

Alles is veel voor wie niet veel verwacht

Hoe noem je de eerste strofe als je die indeelt in versregels?

Hoe noem je de eerste twee strofen als je die samenneemt en indeelt in versregels?

Zelfstandig werken

Maken: p. 38 

Opdracht 3 (b en c mag je overslaan)

Opdracht 4 (d en i mag je overslaan)

Dit is huiswerk voor morgen