Sociaal netwerk - Lesweek 4

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Vak: Sociaal netwerk (Naastbetrokkenen)

Semester: 3

Aanwezigheidsregistratie

Aanwezigheid zal door de docent geregistreerd worden. Aanwezigheid kan meerder malen tijdens de les worden gedaan. Bij vroegtijdig verlaten van de les, zonder geldige reden, zal je op 'ongeoorloofd afwezig' staan. 

Ben je te laat? Geef dit door aan het einde van de les aan de vakdocent.

00:25

Wat is de afkorting WMO?

01:15

Waarom is er de wet maatschappelijke ondersteuning?

Programma

• Korte terugblik vorige les

• Lesdoelen
  
• Mantelzorg
  
• SOFA-model

• Opdracht: Coup methode, WMO, ZVW, WLZ, EDIZ
• 
  
• Evalueren op proces en product

Korte terugblik
vorige les

De student kan de volgende termen omschrijven en herkennen in een beroepssituatie:

• Sofamodel 
• Mantelzorg  
• Coup  
• WMO/ZVW/WLZ (Boek: Pers. begeleider specifieke doelgr. 31 Wet- en regelgeving. Blz. 382 tot 385)
• 
  Ediz  (Boek: Agogisch medewerker GGZ. 19.3.1 Hulpmiddel om belasting van mantelzorgers vast te stellen. Blz. 339)

Doelen

Mantelzorg

Wat is mantelzorg? Mantelzorg is de zorg en ondersteuning die partners, kinderen, familie, vrienden en andere bekenden aan een naaste verlenen. 

De officiële definitie zoals die in de WMO gebruikt wordt, is:

 

‘Mantelzorg is zorg en ondersteuning die mensen vrijwillig en onbetaald verlenen aan mensen met fysieke, verstandelijke of (sociaal)psychische beperkingen in hun familie, huishouden of anderszins sociale netwerk. Het gaat om hulp die de gebruikelijke hulp die in redelijkheid mag worden verwacht van partners, ouders, kinderen of andere huisgenoten overstijgt.'

Sofamodel

Het SOFA-model helpt om af te stemmen op de verschillende rollen van mantelzorgers. Je kunt vooraf of tijdens het gesprek nagaan welke SOFA-aspecten er veel of weinig spelen en doorvragen waarom dat zo is. Dit zijn belangrijke ingrediënten voor een goed gesprek met de mantelzorger. In het schema vind je een overzicht van de vier rollen en hoe je er aandacht aan kunt schenken. Dit is onderverdeeld naar verschillende momenten waarop je contact hebt met een mantelzorger: in de beginfase (bij de kennismaking), in de dagelijkse praktijk of aan het eind (bij de afronding van de zorgrelatie vanwege het vertrek of overlijden van de cliënt).

Het SOFA-model beschrijft de verschillende rollen die mantelzorgers vervullen en de werkzaamheden van medewerkers die daarbij passen:

• Samenwerken met mantelzorgers als partner in de zorg;
  
• Ondersteunen van mantelzorgers die ook zelf vragen en behoefte aan hulp hebben;
  
• Faciliteren van de persoonlijke relatie die mantelzorgers hebben met hun naaste;
  
• Afstemmen met mantelzorgers vanwege hun kennis en expertise door het (jarenlang) zorgen voor hun naaste.

Wat waren de verschillende rollen van de mantelzorgers en de werkzaamheden van de medewerkers die daarbij passen (SOFA-model)?

Het SOFA-model beschrijft de verschillende rollen die mantelzorgers vervullen en de werkzaamheden van medewerkers die daarbij passen:

• Samenwerken met mantelzorgers als partner in de zorg;
• Ondersteunen van mantelzorgers die ook zelf vragen en behoefte aan hulp hebben;
• Faciliteren van de persoonlijke relatie die mantelzorgers hebben met hun naaste;
• Afstemmen met mantelzorgers vanwege hun kennis en expertise door het (jarenlang) zorgen voor hun naaste.

Hulpmiddelen:

• COUP-methode/werkwijze, WMO, ZVW, WLZ (Boek: Pers. begeleider specifieke doelgr. 31 Wet- en regelgeving. Blz. 382 tot 385)
  
  
• Ediz (Boek: Agogisch medewerker GGZ. 19.3.1 Hulpmiddel om belasting van mantelzorgers vast te stellen. Blz. 339)

COUP methode, WMO, ZVW, WLZ, EDIZ

Opdracht: De klas wordt verdeeld in 5 groepjes. Ieder groepje krijgt een onderwerp. Je zoekt informatie over dat onderwerp je zorgt dat jij dit kan uitleggen. (10 min) Vervolgens gaan we de groepjes husselen. In ieder groepje komt 1 iemand die over 1 onderwerp weet en dit ga je aan je groepje uitleggen. (10 min). Als laatst zal de docent willekeurig iemand uitkiezen om de onderwerpen uit te leggen.

(hulp)vragen:

- Waar staat de afkorting voor?

- Wat is het doel?

- Voor welke doelgroepen?

Coup

COUP is een afkorting die staat voor:

• Contact leggen
  
• Ondersteunen
  
• Uitnodigen
  
• Participeren
  

De COUP-werkwijze of -methode helpt je bij het leren kennen en begrijpen van de cliënt en zijn familie. Hierdoor ben je beter in staat om de zorg en het welbevinden en van de cliënt goed af te stemmen en een prettige band op te bouwen.

CONTACT LEGGEN

Een eerste onontbeerlijke stap op weg naar familieparticipatie is contact maken met familieleden die bij hun naaste komen: groeten, een praatje maken, vragen hoe het gaat. Contact leggen betekent niet eindeloos alles aanhoren. Maar wel: familieleden herkennen, belangstelling tonen, zodat ze zich welkom en thuis voelen. Laat daarbij ook zien wie je bent en wat je doet als medewerker. Zo ontstaat er contact over en weer. Dat leidt weer tot wederzijds vertrouwen en verdere interactie.

ONDERSTEUNEN

Het kan voor familieleden lastig zijn om contact te blijven houden met hun naaste. Bijvoorbeeld omdat ze als mantelzorger overbelast zijn geraakt en alle zorg graag (even) loslaten. Of omdat ze niet meer weten hoe ze een gesprek kunnen aanknopen met hun vader, tante of opa die hen niet meer herkent vanwege dementie. Ook kunnen schuldgevoelens en gevoelens van machteloosheid een rol spelen. Medewerkers kunnen familie hierbij ondersteunen. In de vorm van een luisterend oor, met tips voor familie over manieren om nog contact te maken, of hen door te verwijzen naar ondersteunende instanties, zoals een Steunpunt Mantelzorg.

UITNODIGEN

Familieleden, buren en vrienden hebben een betekenisvolle relatie met hun naaste. Daar hebben ze een bepaalde invulling aan gegeven toen hun vader, moeder, tante, opa nog thuis woonde. Ze toonden hun betrokkenheid. Voor familieleden en anderen moet het duidelijk zijn dat deze betrokkenheid ook mogelijk en zelfs zeer gewenst is binnen de verblijfszorg of als hun naaste hulp thuis krijgt van een zorgorganisatie. Laat familie ook zien welke activiteiten de organisatie onderneemt en nodig hen daarvoor uit.

PARTICIPEREN

Het is mooi als familieleden zelf een actieve bijdrage leveren aan het welbevinden van hun naaste en zelfs aan het welbevinden van andere cliënten. Ze kunnen op stap gaan, hun handen uit de mouwen steken bij activiteiten, tijdens het eten of bijvoorbeeld met klussen in de tuin. Ze kunnen iets meenemen voor de hele groep of iets organiseren. Zo is er een heel scala aan activiteiten te bedenken. Vraag wat ze zelf kunnen en willen doen en maak daar afspraken over. 

WMO

Wet is vooral gericht op het zelfstandig thuis wonen te stimuleren. De gemeente bepaalt of iemand een vergoeding krijgt (keukentafelgesprek). Je vraagt de hulp ook aan bij de gemeente.

Zelfredzaamheid en participatie is het uitgangspunt. Uit de WMO kan de volgende zorg vergoed worden:

• Begeleiding en dagbesteding
• Ondersteuning die de mantelzorgers tijdelijk ontlast
• Een plaats in een beschermde woonomgeving (psychiatrische stoornis)
• Opvang in geval van huiselijk geweld

De WMO verzorgt de voorzieningen. De cliënt heeft niet automatisch recht op een vergoeding. De vergoeding kan per gemeente verschillen.

Zorgverzekeringswet

De zorgverzekeringswet regelt dat iedereen recht heeft op medische basiszorg. Iedereen die in Nederland woont of werkt, is verplicht een basisverzekering af te sluiten m de kosten voor medische noodzakelijke zorg te dekken. De inhoud voor het basispakket is door de overheid wettelijk vastgesteld en voor iedereen hetzelfde.

Wet langdurige zorg

De wet langdurige zorg regelt de zorg voor mensen die 24 uur per dag intensieve begeleiding nodig hebben. Denk aan kwetsbare ouderen, chronisch zieken of mensen met een ernstige verstandelijke, lichamelijke of zintuigelijke beperking.

Onderdelen van zorg vanuit de Wlz kunnen zijn:

• verblijf in een instelling, zoals een verpleeghuis;
• persoonlijke verzorging en verpleging;
• geneeskundige zorg die nodig is door een aandoening, beperking of stoornis;
• zorg voor hulpmiddelen

EDIZ 

Draagkracht=  belastbaarheid (wat iemand kan dragen) 
Draaglast= de belasting (de zwaarte) 
Als de draaglast groter is dan de draagkracht ontstaat er disbalans. En gevaar bij bijvoorbeeld mantelzorgers voor psychische en lichamelijke klachten denk aan 'burn-out'. 
 
EDIZ- Ervaren Druk door Informele Zorg (vragenlijst). Een tool waarmee je inzicht kan krijgen in de draagkracht van de mantelzorger en in gesprek kunt gaan hierover. 

https://www.zorgvoorbeter.nl/docs/PVZ/vindplaats/mantelzorg/EDIZ-meetinstrument-overbelasting-mantelzorger.pdf 

Ik kan de volgende termen omschrijven en herkennen in een beroepssituatie:
Sofamodel
Mantelzorg
Coup
WMO/ZVW/WLZ
Ediz

😒🙁😐🙂😃