spelling (H1.8)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 1

Wat gaan we doen?

• Spreekwoord
• Lesdoel
• Uitleg over persoonsvorm in de tegenwoordige tijd en de stam
• Aan de slag met de persoonsvorm

Belofte maakt schuld.

Belofte maakt schuld.

= wat je belooft, moet je doen.

Nakijken

Lesdoel

BK/KGT: Aan het eind van de les kun je de stam vinden en de persoonsvorm vervoegen in de tegenwoordige tijd.

KGT: Aan het eind van de les weet je wat de drie belangrijkste onregelmatige werkwoorden zijn.

Wat is een werkwoord?

Werkwoord

Een werkwoord geeft aan:

- wat iets of iemand doet in de zin;

- in welke tijd de zin staat.

Voorbeeld: De jongen gooit de voetbal over het hek.

Wat is het werkwoord in de volgende zin: Hij fietst elke dag naar school.

1. hij
2. fietst
3. dag
4. naar school

Persoonsvorm

Wat is de persoonsvorm? De persoonsvorm  is een vorm van een werkwoord die zich aanpast aan het onderwerp. 

Hoe vind je de persoonsvorm? De persoonsvorm verandert van vorm als je de zin in een andere tijd zet. 

Voorbeeld: Hij geeft de hond een bak brokken.

Hij gaf de hond een bak brokken.

Persoonsvorm: geeft

Onderwerp: Hij

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

Uitleg KGT

Onregelmatige werkwoorden: de werkwoorden die zich niet aan de regels houden (bij hij/zij/het komt geen ik-vorm+-t)

De drie belangrijkste:

hebben -           ik heb/jij hebt/hij heeft/wij hebben

zijn -                    ik ben/jij bent/zij is/jullie zijn

kunnen -           ik kan/jij kunt of jij kan/het kan/zij kunnen

Opdracht

BK: Pak je leesboek en zoek twee bladzijden op waar op de hele pagina alleen maar tekst staat (dus geen plaatjes). Schrijf zoveel mogelijk werkwoorden op (minimaal 15).

KGT: Pak je leesboek en twee bladzijden op waar op de hele pagina alleen maar tekst staat (dus geen plaatjes). Schrijf zoveel mogelijk werkwoorden op + in welke vorm het werkwoord staat (minimaal 15).

Voorbeeld: wordt - hij-vorm, worden - wij-vorm

Aan het werk (Spelling 1.8)

Wat?     KGT: opdracht 9, 10, 11, 12, 15, 16, 17 (+ Havo 13, 14)

                BK: opdracht 1, 2, 3, 4, 5 

Hoe?     Eerste zes minuten in stilte. Daarna mag je zachtjes                          overleggen.

Hulp:     Na zes minuten kun je vragen stellen in je tafelgroepje.

Tijd:       10 min.

Klaar?   Lezen in je leesboek.

Belangrijke begrippen

stam

persoonsvorm

onderwerp

werkwoord

Neem deze begrippen over in je schrift. Zet voor jezelf de betekenis erachter. 

Wat gaan we doen?

• Spreekwoord
• Nakijken
• Lesdoel
•  Uitleg over het gebruik van hoofdletters en het schrijven van een volledige zin
• Aan de slag! 

Achter de wolken schijnt de zon.

Achter de wolken schijnt de zon.

= Er komt altijd weer een betere tijd.

Lesdoel

Aan het eind van de les:

- weet je wanneer je een hoofdletter moet gebruiken;

- weet je hoe je een volledige zin schrijft.

Wanneer gebruik je een hoofdletter in het Nederlands?

Hoofdletters 

Je gebruikt een hoofdletter:

• aan het begin van een zin -> Vandaag ga je boodschappen doen. (let op: 's Avonds geef ik een feest. / 11 feestvarkens staan al bij de ingang.)

• bij eigennamen (namen van personen, steden/landen, feesten, merken)   -> Britt, Groningen, Pasen, Coca-Cola

• bij bijvoeglijke naamwoorden die van aardrijkskundige namen zijn afgeleid -> Nederlandse stroopwafels, Spaanse churros

Hoe schrijf je een volledige zin?

Om een goede zin te schrijven, begin je altijd met een hoofdletter en eindig je met een punt. 

- Aan het eind van een vraagzin gebruik je een vraagteken (?).

Voorbeeld: Hoe ging de toets die je vandaag hebt gemaakt?

- Aan het eind van een uitroep, gebruik je een uitroepteken (!).

Voorbeeld: Ik ben er klaar mee!

Een zin begint met een hoofdletter en eindigt met een punt, vraagteken of uitroepteken.
Waarom is deze afspraak er?

Maandag/maandag ga ik naar amerika/Amerika op vakantie.

1. Maandag, amerika
2. maandag, amerika
3. Maandag, Amerika
4. maandag, Amerika

'S morgens/'s Morgens heb ik meestal een ochtendhumeur.

1. 'S morgens
2. 's Morgens

Ik ga op woensdag met jan naar de film
Wat klopt er niet aan deze zin?

Aan het werk (Spelling 1.8)

Wat?      KGT: 1, 2, 4, 5, 6, 7 (vanaf blz. 78)

                BK: 7, 8, 9, 10, 13 (KB + 6, 12)  (vanaf blz. 56)

Hoe?     Eerst vijf minuten in stilte voor jezelf. Daarna mag je                           zachtjes overleggen.

Hulp:    Je tafelgroepje (na vijf minuten).

Tijd:       15 minuten.

Klaar?   Lezen in je leesboek.

Wat gaan we doen?

• Spreekwoord
• Lesdoel
  
• Herhaling persoonsvorm vervoegen
• Quiz 
• Aan de slag met de oefentoets 

Het wordt groen en geel voor de ogen.

Het wordt groen en geel voor de ogen.

= duizelig of misselijk worden.

Persoonsvorm vervoegen

Schrijf de volgende werkwoorden op:

- werken

- fietsen 

- draaien

- dwalen

- KGT: + hebben

Schrijf de ik-vorm, jij-vorm, hij/zij/het-vorm en de wij-vorm op. 

Voorbeeld

poetsen

ik poets

jij poetst

poets jij?

hij/zij/het poetst

wij poetsen

Wissel je rijtje uit met je buur

Wissel je antwoorden met je buur. Bekijk de antwoorden en verbeter waar jij denkt dat dat nodig is.

Wat betekent het 'infinitief'?

1. persoonsvorm
2. een werkwoord
3. het hele werkwoord
4. onderwerp

Bij een eigennaam gebruik je geen hoofdletter.

1. Waar
2. Niet waar

Hij rijdt/rijd elke dag met de auto naar zijn werk toe.

1. rijdt
2. rijd

Om de stam te krijgen, haal je van het hele werkwoord -ten af.

1. waar
2. niet waar

Deel/Deelt jij de blaadjes even uit?

1. Deel
2. Deelt

De persoonsvorm is te herkennen aan dat hij verandert als je de zin in een andere tijd zet.

1. waar
2. niet waar

Wat betekent applaudisseren?

1. juichen
2. in de handen klappen

Wat betekent noteren?

1. opschrijven
2. typen
3. langsrijden
4. nootjes eten

Aan het werk (Spelling 1.8)

Wat?      KGT: 1, 2, 4, 5, 6, 7 (vanaf blz. 78)

                BK: 7, 8, 9, 10, 13 (KB + 6, 12)  (vanaf blz. 56)

Hoe?     Eerst vijf minuten in stilte voor jezelf. Daarna mag je                           zachtjes overleggen.

Hulp:    Je tafelgroepje (na vijf minuten).

Tijd:       15 minuten.

Klaar?   Lezen in je leesboek.

Oefenen voor de toets

Keuze uit:

1. Dicteewoorden leren
2. Online oefenen op CambiumNed: persoonsvorm tegenwoordige tijd
3. Steropdrachten maken uit je boek

Klaar? Huiswerk afmaken, daarna lezen in je leesboek

Zeven minuten in stilte, daarna mag je overleggen.