H1: §2 Wereld: verwering en erosie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 2

H1: landschappen

§2 Wereld: verwering en erosie

Programma

Leerdoelen §2 - deel 2

Wat weet je nog? 

Uitleg bij §2 - Erosie

Aan de slag 

Afsluiting

Leerdoelen

Je kunt in je eigen woorden uitleggen wat erosie is. 

Je begrijpt hoe verwering en erosie voor reliëf zorgen.

Welke zinnen horen bij mechanische verwering en welke zinnen horen bij chemische verwering?

Mechanische verwering

Chemische verwering

Gesteente verandert van samenstelling.​

Deze soort verwering gaat snel bij grote temperatuursverschillen.​ 

Gesteente valt uiteen in kleinere stukken.​ 

Veel vocht en een hoge temperatuur versnellen ​dit type verwering.​ 

Zet in de juiste volgorde.

Neerslag wordt zuur door de plantenwortels.

Kalksteen lost op.

Er valt neerslag.

Neerslag sijpelt door het gesteente naar beneden. 

Welke vorm van verwering zie je?

1. Mechanische verwering
2. Chemische verwering

Welke vorm van verwering zie je?

1. Mechanische verwering
2. Chemische verwering

Welke vorm van verwering zie je?

1. Mechanische verwering
2. Chemische verwering

Welke vorm van verwering zie je?

1. Mechanische verwering
2. Chemische verwering

Erosie

Verweringsmateriaal wordt door water, wind en ijs afgevoerd. Tijdens het transport wordt het aardoppervlak afgeslepen. Dit noemen we erosie. 

Erosie = de uitschurende werking van stromend water, wind of ijs

Erosie in het landschap

Erosie door water

Verweerd gesteente is rechthoekig van vorm. Als dit gesteente mee wordt genomen in de rivier, schuurt en botst dit verweerde gesteente tegen elkaar. Het gesteente wordt hierdoor mooi rond van vorm. 

Hierdoor ontstaat in de bovenloop grind: kleine, door de rivier afgeronde steentjes.

Erosie door water

De rivier neemt het grind met zich mee richting zee.  Het grind schuurt samen met het water over de bodem van de rivier, waardoor de rivier steeds dieper wordt.

Als dit miljoenen jaren door gaat ontstaat er een een V-dal in de bergen. 

Erosie door ijs

In berggebieden kan erosie ook veroorzaakt worden door gletsjers.

Sneeuw hoopt zich op, omdat het koud is en niet wegsmelt.

Door de druk van de sneeuwlagen wordt sneeuw omgezet in ijs dit gebeurt in firnbekkens.

Door het zware gewicht van het ijs ‘stroomt’ de gletsjer langzaam naar beneden.

Erosie door ijs

De gletsjer neemt al het verweringsmateriaal wat het tegenkomt mee.

Het ijs en het verweringsmateriaal hebben een schurende werking op de ondergrond en zijkanten. Hierdoor ontstaat een gletsjer- of U-dal

Zand en grind

Verwering en erosie zorgen

ervoor dat het vaste gesteente

steeds verder uit elkaar valt.

Van fijn naar grof:

• Klei 
  
• Zand 
  
• Grind 
  
• Rotsen 
  

Verhouding van gesteente korrels

Erosie door water

V-dal

Erosie door ijs (gletsjer)

U-dal

Erosie door wind

Sculpturen

Een gletsjer zorgt voor

1. Verwering
2. Erosie
3. Beide
4. Sneeuw

Wat zie je?

1. Winderosie
2. Watererosie
3. IJs-erosie
4. Chemische verwering

Wat zie je?

1. Winderosie
2. Watererosie
3. IJs-erosie
4. Chemische verwering

Door welke krachten worden zand en grind gevormd?

Aan de slag!

Wat? §2 - verkorte leerroute

Hoe? je mag samenwerken met je buur, dit doe je fluisterend.

Hulp? Je buur en eventueel de atlas.

Vragen? Steek je vinger op en wacht tot ik je bij me roep. 

Klaar? Maak online de box bij 1.1 en 1.2

Ga nu voor jezelf na of je alles begrepen hebt.

Rechts zie je de onderwerpen die in deze les behandeld zijn. Ben je klaar voor de toets, of heb je hier nog hulp bij nodig? Sleep de leerdoelen naar de vakjes hieronder.

NEE!

Ik begrijp dit

echt niet

Ik vind dit nog steeds
heel moeilijk

Ik begin het

te snappen!

Volgens mij begrijp

ik dit!

JA!

Kom maar door

met die toets!

Je kunt in je eigen woorden uitleggen wat erosie is. 

Je begrijpt hoe verwering en erosie voor reliëf zorgen.