M&M thema oorlog en vrede - Blok 1

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Thema oorlog en vrede 

Blok 1: Discriminatie 

Les 1

• uitleggen hoe nationalisme in de negentiende eeuw is ontstaan.
  
• een voorbeeld van nationalisme noemen in de 21e eeuw.
  
• het verschil benoemen tussen nationalisme en extreem-nationalisme.
  
• drie redenen noemen waarom Europese landen rond 1900 koloniën hadden.

Waar gaat dit blok over?

Elk jaar doen duizenden Polen mee aan een mars om de onafhankelijkheid van hun land te vieren. Er lopen ook extreem-nationalisten mee, die dingen roepen als: ‘Europa zal wit zijn.’ Over de hele wereld worden mensen gediscrimineerd. Dat gebeurt vooral sinds de negentiende eeuw. Waarom is dat zo? Wie worden er gediscrimineerd en door wie? En hoe gebeurt dat?

Nationalisme 

Begin 19e eeuw -> mensen kwamen vaak niet veel verder dan hun dorp of stad. Toen de machines, fabrieken en vervoermiddelen kwamen, veranderde dit, mensen gingen verder reizen, maar nog niet naar andere landen. 

Mensen in NL gingen zich meer verbonden voelen met elkaar, ook omdat de welvaart steeg. 

Dat mensen trots zijn op hun land en hun land boven andere landen stellen, heet nationalisme. In de eerste helft van de twintigste eeuw was het nationalisme soms extreem.

Nationalisme is:

1. Een eigen staat voor je land willen.
2. Een grote liefde hebben voor je eigen land en volk.
3. Een leger hebben om je eigen volk te verdedigen.
4. Niet zwakker willen zijn dan andere volken.

Noem 2 oorzaken waardoor in de 19e eeuw in NL nationalisme ontstond.

Geef een voorbeeld van nationalisme in deze tijd.

Extreem 

koloniën 

Voor 1900 waren de meeste koloniën in Noord- en Zuid-Amerika onafhankelijk geworden, maar Nederland hield Suriname als kolonie. Rond 1900 veroverden de Europese landen nieuwe koloniën in Azië en Afrika. Nederland had en hield Nederlands-Indië. Er waren vier redenen om koloniën te veroveren.

kolonies 

Er waren vier redenen om koloniën te veroveren:

1. De industrie in Europa had grondstoffen nodig,
2. De producten die de industrie maakte, moesten verkocht worden. Er waren dus afzetgebieden nodig, gebieden waar een bedrijf producten verkoopt.
3. Landen wilden macht en status hebben. 
4. Europese landen vonden het hun plicht om hun beschaving door te geven aan de rest van de wereld.

Wat is een afzetgebied?

1. een gebied waar je spullen kan verkopen
2. een gebied waar je qua geld wordt afgezet
3. een gebied waar je naar toe vervoerd kan worden
4. een gebied dat gekoloniseerd is

Geef 3 redenen waarom Europese landen rond 1900 koloniën hadden.

Les 2

• uitleggen dat Europese landen rond 1900 streden om het machtigst en rijkst te zijn.
  
• uitleggen wat natuurlijke selectie is en voorbeelden geven.
  
• vertellen hoe wetenschappers natuurlijke selectie op mensen toepasten.

Strijd om Afrika 

Eerst hadden Europeanen alleen de kustgebieden van Afrika verkend, Later werden dit de binnenlanden vanwege de zoektocht naar grondstoffen. 

Veel landen waren in Afrika bezig, om ruzie te voorkomen werd in 1885 besloten dat Afrika werd verdeeld. 

De Europese landen gebruikten hun eigen taal om de koloniën te besturen. Ze legden in korte tijd plantages, spoorlijnen en havens aan. Koloniën werden afzetgebieden. 

Natuurlijke selectie 

Darwin onderzocht ook vogels in Brazilië.

Hij zag dat op een eiland met veel zaden vogels met een stompe snavel meer kinderen kregen en vogels met een scherpe snavel op een eiland met meer insecten. 

Bij mensen:  Wetenschappers zeiden dat er niets aan te doen was dat de rijkdom in een land oneerlijk was verdeeld. Rijke mensen leidden een beter leven, omdat ze betere eigenschappen hadden geërfd van hun voorouders.

Natuurlijke selectie is

1. Dieren kiezen de eigenschappen die ze nodig hebben
2. Dieren met gunstige eigenschappen overleven vaker.
3. God heeft de wereld geschapen
4. Dieren krijgen uit het niets nieuwe eigenschappen

Leg uit hoe natuurlijke selectie bij mensen zou werken?

Les 3

• voorbeelden van racisme in het verleden en nu noemen.
  
• uitleggen dat rassen niet bestaan, maar etnische groepen wel.
  
• vertellen wat antisemitisme is en voorbeelden ervan noemen.
  
• uitleggen dat Hitler een extreem-nationalist en racist was. 

Racisme 

=Overtuiging dat het ene ras beter is dan het andere. De nazi’s waren racisten, omdat zij geloofden dat het Arische ras beter dan alle andere rassen was.

In Amerika was er van 1880-1965 rassenscheiding, zwarte mensen en Joden mochten minder dan witte mensen. 

Adolf Hitler was extreem racistisch, hij vond dat alleen het Arische ras er mocht zijn, Geen joden, gehandicapten of mensen met een psychische aandoening. 

Wat is racisme?

1. Iemand discrimineren omdat hij of man of vrouw is
2. Iemand discrimineren vanwege godsdienst
3. Iemand discrimineren vanwege leeftijd
4. iemand discrimineren vanwege huidskleur

Etnische groepen 

 Tegenwoordig weten we dat menselijke rassen niet bestaan, want de biologische verschillen tussen mensen zijn heel klein. Er zijn wel etnische groepen. Dat zijn groepen mensen die een eigen, aangeleerde cultuur en taal hebben.

Leg uit dat rassen niet bestaan maar wel etnische groepen.

Antisemitisme 

Al eeuwenlang is er haat tegen Joden. Dat heet antisemitisme. Joden waren vaak de zondebok en werden om die reden verjaagd of vermoord. Een zondebok is een persoon of een groep mensen die de schuld krijgt als er iets misgaat. Ook waren er veel vooroordelen over Joden. Er werd gedacht dat ze veel geld hadden, omdat ze oplichters en uitbuiters waren. Antisemieten beweren dat Joden niet te vertrouwen zijn, ook al doen ze hun best om gewone burgers te zijn. Antisemitisme bestaat nog steeds.

Antisemitisme 

De nazi’s gaven de Joden de schuld van alles wat er mis was in de wereld. Ze geloofden ook dat de Joden de Duitsers langzaam wilden vernietigen. Ze vonden daarom dat zij het Joodse volk mochten vernietigen. In de Tweede Wereldoorlog hebben de nazi’s miljoenen Joden vermoord. 

Het hakenkruis was het symbool van de nazi’s. Dat symbool wordt nu nog door mensen gebruikt om Joden te kwetsen..

Wat is antisemitisme?

1. Discriminatie van ras
2. Discriminatie van huidskleur
3. Discriminatie van seksuele voorkeur
4. Discriminatie van Joden

Leg uit waarom Hitler een (1)racist en een (2)extreem nationalist wordt genoemd.