H5

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Terugblik

H1 De samenleving en ik (identiteit en socialisatie)

H2 De samenleving en wij (groepsvorming en sociale cohesie)

H3 De ene samenleving en de andere (cultuur, nature en nurture, dimensies Hofstede)

H4 Onderzoek naar criminaliteit (criminaliteit, hoofd- en kernconcepten, onderzoek doen)

MAW in periode 3

• Hoofdstukken 5 en 6
• Centraal thema: verandering op macroniveau
  H5: Verandering in welvaart => hoe kan er worden voldaan aan de bestaansvoorwaarden die nodig zijn om een samenleving in stand te houden?
  H6: Politieke verandering bindingsvraagstuk => hoe blijft een samenleving  bij elkaar/valt deze niet uit elkaar?

MAW periode 3

• Elk hoofdstuk heeft 4 paragrafen

1. Casus: vraagstuk om nieuwe stof te introduceren
2. Analyse: de kernconcepten die spelen bij de casus
3. Theorie en Ideologie: hoe kijken we tegen de kwestie aan?
4. Oplossing en ontwikkeling: hoe is de kwestie uit de casus opgelost/hoe heeft de samenleving zich verder ontwikkeld?

Verandering

Grofweg op drie manieren (blz. 90-91)

1. Crisis -> revolutie (Sovjet-Unie), oorlog (WOII)
2. Geleidelijk -> minder TV, meer nieuws social media
3. Langzaam -> bijv. stemrecht mannen/vrouwen

Waarom leven wij niet meer als jagers-verzamelaars?

5.1 Casus: Genoeg eten?

Vroeger:

Jagers-verzamelaars

Rondtrekken op zoek naar voedsel

Periode van schaarste

21e eeuw:

Genoeg te eten!?

Boodschappen doen is makkelijk.

Kennen we schaarste?

Kan je een product of goed noemen waarvan in Nederland schaarste is? En waarom is daar schaarste van?

Wat heeft deze afbeelding te maken met schaarste?

Wat heeft deze afbeelding met schaarste te maken?

Wat heeft deze afbeelding met schaarste te maken?

Volgende les: 5.2 Samenwerking en conflict

Wat is samenwerking?

Wat is conflict?

Dilemma van de collectieve actie

Stel: er is een protest tegen het lesrooster komend weekend. Zou je er heen gaan, op je vrije middag?

1. Ja, absoluut
2. Nee, niet op mijn vrije dag

Maar nu... Huiswerk

Lezen: Intermezzo (blz. 90-91) en 5.1 (blz. 94-95)

Maken: opdracht 1 (blz. 84) & opdracht 3 (blz. 88)

Vragen bij de video

1. Leg uit dat de aanpak van de corona-crisis vraagt om samenwerking. Betrek in je antwoord de definitie van het kernconcept en voorbeelden van samenwerking uit het filmpje ‘flatten the curve’

Vragen bij de video

2. Leg aan de hand van voorbeelden (gezien in de media of in het dagelijks leven van de afgelopen week) uit dat de corona-crisis zowel positieve als negatieve gevolgen kan hebben voor de sociale cohesie. Betrek in je antwoord elementen van het kernconcept sociale cohesie. 

Vragen bij video

3. Leg aan de hand van voorbeelden uit de actualiteit uit hoe de coronacrisis leidt tot conflict in Nederland. Benoem duidelijk minstens twee verschillende actoren en gebruik elementen van het kernconcept conflict

Vragen bij video

4. Hoe herken je bij de coronacrisis het dilemma van collectieve actie en free riders? Laat in je antwoord zien dat je weet hoe het dilemma van collectieve actie werkt binnen de context van corona

5.3 Theorie en ideologie

Waar mensen zijn ontstaat schaarste => waar schaarste is ontstaat samenwerking, maar ook conflict

Soms werken mensen samen om een ideaal te bereiken waar iedereen baat bij heeft => algemeen belang of collectief goed (schoon drinkwater, onderwijs, goede zorg)

Wanneer mensen dit doen noemen we dat collectieve actie => als groep/collectief realiseren we een bepaald ideaal 

Harmoniemodel en/of conflictmodel 

Echter, er zullen altijd mensen blijven die bewust niet bijdragen of meedoen aan de collectieve actie, maar wel profiteren van het werk van anderen => het collectieve goed

Wanneer te veel mensen gaan free riden komt het voortbestaan van het collectieve goed onder druk te staan => als te weinig mensen belasting en premie willen betalen kan er geen goede zorg geleverd worden

Dit is dan uiteraard weer bodem voor conflict

Hoe om te gaan met samenwerking en conflict?

Vragen bij 'Spanning in Oekraïne

1. Hoe speelt in deze kwestie identiteit een rol. Leg je antwoord uit
2. Op blz. 28 staan verschillende typen bindingen. Noem twee bindingen die je van toepassing vindt op de film. Leg je antwoorden uit
3. Op blz. 76 staan de hoofd- en kernconcepten. Noteer twee hoofdconcepten die spelen bij de kwestie uit de film. Leg je antwoorden uit 

Vervolg

4. Speelt schaarste een rol bij het conflict uit de film? Leg uit waarom wel of niet

5. Is er momenteel vooral sprake van een harmonie- of een conflictmodel tussen de betrokken landen? Leg je antwoord uit

Wat betekent het begrip rationalisering volgens jou (denk aan het woord rationeel)

Aan de slag!

• Werken aan Dossieropdracht 3
• Opdrachten par 5.4: 13 en 15
  
• Kijk je opdrachten ook na!