MAW 5.2

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Verandering in het welvaartsvraagstuk

• Gisteren: casus: Genoeg eten?
•  Jagers-verzamelaars vs. 21e eeuw
• Schaarste?
• Dilemma Collectieve actie

• Vandaag: 5.2: Samenwerking en conflict
• Dilemma Collectieve actie

Welke 2 visies zijn er mogelijk op de ontwikkeling van de geschiedenis

1. Cyclische en Constructivistische
2. Cyclische en Modernistische
3. Modernistische en Historische
4. Cognitivistische en Cyclische

Hoe kijkt een historicus naar de geschiedenis en hoe kijkt een MAwetenschapper naar de geschiedenis?

Leg uit dat mensen een rol spelen bij deze hongersnood (vraag 3.4)

5.2 Samenwerking en conflict

Analyseren van ontwikkeling aan de hand van de kernconcepten samenwerking en conflict

Wat is volgens jou, in eigen worden, het verschil tussen samenwerking en confict?

Samenwerking

• Het proces waarin individuen, groepen en/of staten relaties vormen om hun handelen op elkaar af te stemmen voor een gemeenschappelijk doel. 
• Micro-, meso- en macroniveau
• Samenwerking heeft positief effect op de sociale cohesie (kernconcept)

Geef een voorbeeld van samenwerking op een van de niveaus (micro, meso of macro)

Conflict

• Situatie waarin individuen, groepen en/of staten elkaar tegenwerken om de eigen doelen te bereiken
• Eigen doel willen halen ten koste van anderen
• Micro-, meso- en macroniveau 

Wat is, volgens de kernconcepten, het verschil tussen samenwerking en conflict?

Collectieve en private goederen

Private goederen

• Individueel
• Uitsluitbaar
• Rivaal (als ik het heb, kan jij dat specifieke niet hebben)
• Bijv. dingen die je moet kopen

Betaal je niet, dan krijg je het ook niet

Collectieve goederen

• Voor iedereen, publiek, collectief
• Niet uitsluitbaar
• Niet rivaal
• Betaald door belasting 
• (Kans op meeliften)

Dijken als klassiek voorbeeld

Voorbeeld: dijken

• Dorpje in de polder, kans op overstroming, dijk nodig
• Dijk beschermt het hele dorp
• Iedereen moet mee betalen aan de dijk d.m.v. collecte
• Pietje betaalt niet mee, wordt wel beschermt  

Wat gebeurt er met de aanleg van de dijk als meer mensen niet mee gaan betalen?

Dilemma collectieve actie

• Voorbeeld van gisteren: 26 mensen, 20 zijn nodig voor succes, slechts 14 doen mee -> geen succes
•  Voor samenwerking moet je wat opofferen
• Mensen die niet mee doen (kunnen) profiteren
• Dit zijn free-riders (zwartrijders)

Experiment

2 vrijwilligers

Beide gevangen en verdacht van een misdrijf

2 opties: zwijgen of ander verlinken

A zwijgt en B zwijgt: beide 1 jaar cel

A praat en B praat: beide 5 jaar cel

A praat en B zwijgt: A 20 jaar cel

A zwijgt en B praat: B 20 jaar cel

Welke keus maak jij, spreken of zwijgen?

Samenvattend:

• Samenwerking: gezamenlijke doelen
• Conflict: eigen doelen 
• Collectieve goederen bereiken door collectieve actie
• Te veel free-riders = een collectieve actie

Huiswerk volgende week:

Leren: 5.2 Samenwerking en conflict (kernconcepten)

Maken: 4, 5 en 6